تولید ثروت از صنعت گردشگری و دریایی مکران
در این بین سواحل جنوب شرق ایران (سواحل مکران) از اهمیت بیشتری نسبت به سایر مناطق ایران برخوردارند. وجود برخی سواحل صخره‌ای، نوع، شکل و ویژگی‌های بیشتر سواحل مکران به نحوی است که برای ایجاد بنادر ساحلی مناسب هست.
از سوی دیگر سواحل مکران، دروازه ورود ایران به اقیانوس هند و تجارت جهانی است و این موقعیت ژئوپلیتیکی، یک مزیت اقتصادی قابل‌توجه است که حجم بزرگی از مبادلات جهانی کالا و اقتصادی را متوجه این منطقه می‌گرداند و جمهوری اسلامی می‌تواند با اهتمام دولتمردان در مسیر توسعه پایدار با تکیه‌بر این مزیت، نقش محوری خود را در خلیج‌فارس، دریای عمان و اقیانوس هند بازیابی کند و در حجم عظیم مبادلات کالا و ترانزیت انرژی جهانی و آثار گسترده توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی سهیم شود و منافع ملی و امنیت پایدار اقتصادی را به ارمغان آورد.
اما متاسفانه با وجود پتانسیل‌های بسیار گسترده سواحل جنوب شرقی کشور، در طی دهه‌های اخیر به دلیل تمرکز بیشتر بر بنادر و سواحل خلیج‌فارس، از قابلیت‌های این سواحل، استفاده مطلوب نشده است، حال‌آنکه توسعه آینده کشور و به‌ویژه در نیمه شرقی تا حد زیادی منوط به شناخت بهینه از کارکردها و ظرفیت‌های این منطقه است.
تقویت قدرت کشتیرانی دریایی ایران با توسعه سواحل مکران
جاوید منتظران، پژوهشگر مسایل حقوقی سیاسی بین‌المللی دانش‌آموخته ارشد روابط بین‌الملل گرایش دیپلماسی به مزیت های مزیت اقتصادی ناشی از ترانزیت، انتقال انرژی و تجارت اشاره کرد و گفت: محل واقع‌شدن سواحل جنوب شرق ایران و دسترسی آن به کریدورهای بزرگ تجاری دنیا و مسیرهای بزرگ ترانزیت کالا و انرژی به اروپا، کشورهای مدیترانه و هندوستان، نظیر کریدور ترانزیتی شمال جنوب، گذرنده از ایران و کریدور ترانزیتی هند، ایران و افغانستان که در بحث مسیرهای انتقال کالا و مواد غذایی قابل‌توجه است، از پتانسیل‌های اقتصادی این منطقه است.
وی افزود: درمجموع، قرار گرفتن سواحل مکران در مسیر کریدورهای شمال جنوب و نیز قرار گرفتن در مسیر انتقال انرژی امکانات بالقوه این منطقه برای جمهوری اسلامی است که می‌بایست این فرصت را به امکانات بالفعل تبدیل کند. چنانچه این ظرفیت اخیرا در قراردادی تحت عنوان کریدور حمل‌ونقل میان ایران افغانستان و هند موردتوجه قرار گرفت.
وی بیان کرد: از سوی دیگر با توجه به پتانسیل و توانمندی‌های ایران در این عرصه و اینکه از ترانزیت به‌عنوان صنعتی نو یاد می‌شود، حوزه نفوذ میان‌قاره‌ای سواحل مکران و قرار گرفتن این منطقه در مسیر کشتی‌های تجاری قول پیکر و مزیت‌های اقتصادی برآمده از آن، می‌تواند قدرت کشتیرانی دریایی ایران را نیز تقویت کند و افزایش قدرت کشتیرانی حجم تبادلات و طراز تجاری را در گمرکات افزایش خواهد داد که این نیز خود مزیت اقتصادی محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر این موارد، موقعیت استراتژیکی جغرافیایی ایران در منطقه جنوب شرق و سواحل مکران این قابلیت را دارد که درآمد حاصله از ترانزیت کالا، پس از نفت و گاز به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدی کشور موردتوجه قرار گیرد و موقعیت استراتژیک کشور در سواحل مکران را باید دروازه‌های ارتباط با اقتصادی کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی، قفقاز و دروازه ورود به اروپا دانست.
مکران: دروازه ورود گردشگران دریایی به ایران
علیرضا جلالزایی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: بندر چابهار با داشتن سواحل صخره‌ای، ماسه‌ای و مرجانی بی‌نظیر، همچنین موقعیت عالی برای بازی‌های آبی و ساحلی و از همه مهم‌تر آثار تاریخی و باستانی در کنار دریا می‌تواند یکی از فرصت‌های مناسب برای توسعه گردشگری دریایی در این منطقه باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان در ادامه اظهار کرد: ویژگی چشم‌گیرتر این منطقه اتصال مستقیم به اقیانوس است و همین موجب می‌شود کشتی‌های گردشگری از سرتاسر جهان به‌راحتی به آن دسترسی داشته باشند. در نتیجه با یک برنامه‌ریزی درست، مکران می‌تواند دروازه ورود گردشگران دریایی به ایران شود و شرایطی منحصر به فرد را برای تبدیل شدن به قطب گردشگری فراهم کند.
توسعه شبکه پایش دریایی مکران
البته برای توسعه صنعت گردشگری، دریایی و استفاده از ظرفیت‌ها و مزیت‌های اقتصادی سواحل جنوب شرقی ایران نیاز به زیرساخت های لازم مانند ایستگاه های هواشناسی داریم.
محسن حیدری، مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان در این خصوص گفت: میزان برخورداری سواحل استان از ایستگاه های هواشناسی دریایی بسیار کم است به طوری که در نوار ۳۰۰ کیلومتری ساحل استان با دریای عمان تنها یک ایستگاه هواشناسی دریایی داریم که با توجه به اهمیت اطلاعات این بخش ناکافی است.
وی با بیان اینکه روند توسعه شبکه پایش هواشناسی سیستان و بلوچستان از سال گذشته با جدیت آغاز شده است، افزود: هواشناسی استان در راستای توسعه سواحل مکران برنامه توسعه شبکه پایش دریایی خود را نیز شروع کرده و احداث دو ایستگاه جدید دریایی در بنادر “زرآباد” از توابع کنارک و “پسابندر” چابهار را در دستور کار خود قرار داده است.
وی تصریح کرد: فرایند ساخت ایستگاه هواشناسی دریایی “زرآباد” سال گذشته شروع شده و با توجه به منابع مالی کنونی از پیشرفت فیزیکی مطلوبی برخوردار است اما هواشناسی دریایی “پسابندر” در مراحل ابتدای کار قرار دارد و به زودی احداث آن شروع می شود.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان ادامه داد: علاوه بر اینها ایجاد دو ایستگاه هواشناسی دریایی در بنادر “بریس” و “تنگ” نیز در برنامه توسعه شبکه دریایی استان قرار دارد که با تأمین اعتبار مراحل ساخت آن‌ها شروع خواهد شد.
وی افزود: هواشناسی آماده است تا با همکاری و سرمایه گذاری شیلات و بخش خصوصی ایستگاه خودکار هواشناسی در بنادر “گواتر و رودیک” راه اندازی و تمام خدمات فنی، اداره ایستگاه، و دریافت مجوزهای لازم برای الحاق آن به شبکه پایش هواشناسی کشور را تقبل کند.
حیدری در بخش دیگری بر ضرورت فعالیت طرح “تهک” دریایی و برگزاری منظم جلسات “دیسکاشن” دریایی در چابهار تأکید کرد و گفت: با اجرای این طرح فعالیت‌های دریایی با بهره وری بیشتر و خطر کم تر انجام می شود.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.
