گزارش تصویری و تحلیل فنی مسجد محمد آباد کویر
مسجد محمد آباد کویر در محله مرکزی این روستا واقع شده که در کنار آن حسینیه ای وجود دارد و قدمت این مسجد به دوره ایلخانی و قرون هفتم و هشتم هجری باز می گردد . این مسجد دارای شبستان تابستانی و زمستانی و فضاهای جانبی است که در این میان تقریباً شبستان مسجد شکل خود را حفظ کرده است . علی رغم مرمت ها و باز سازی های مکرر و الحاقات نامتناسب ، شکل و کلیت فضایی بنا ، حفظ شده است . در دو سوی شرقی و غربی مسجد در طبقه فوقانی ، بالاخانه ای ساخته شده است که علاوه بر حل کردن مساله سازه ای گنبد اصلی و جلوگیری از نیروی رانش آن ، محل تابستانی مسجد نیز بوده که امروزه استفاده نمی شود . در محل ارتباط گنبد خانه با قسمت شبستان به واسطه ایجاد و تامین دید مناسب و باز کردن فضا ، دو تا از ستون ها و تک جرز های روی گنبد خانه با قرار دادن ستون آهنی شکل جدیدی به خود گرفته است . ترکیب فضای گنبد خانه و همچنین شکل گوشواره های زیر پاکار گنبد نشان از قدمتی حدود 700 تا 900 ساله می دهد .
سطح داخلی گنبد خانه و فضای داخلی آن تماماً با گچ سفید کاری شده و چنانچه تزئینی نیز وجود داشته در زیر گچ مدفون شده است . گنبد بنا وسیع و بدون تقسیمات بعدی بر روی پا کار هشت ضلعی شکل گرفته است و نیروهای رانشی گنبد بیشتر توسط اتاق های طبقه فوقانی و سنگینی جرزهای کناری به پی منتهی می شود . فضای داخل شبستان با تک جرزهای هشت وجهی و ارتفاع کوتاه تا پای دورها حدود 3 متر و پوشش های آجری نمایان که با تزئینات مختلف آجری پوشیده شده جلوه زیبایی به شبستان زمستانی بخشیده است .
در سال های اخیر در کنار شبستان زمستانی ، جهت توسعه شبستان بخشی را در سه دهانه و دو دهانه در جهت دیگر ، با روش های سنتی و با رعایت تناسبات و ایجاد اختلاف ارتفاع با شبستان قدیمی به بنا الحاق شده است .
مساحت کل مجموعه ( مسجد جامع ، حسینیه جنب آن ، شبستان جدید ) جمعاً در وضع موجود 7/1043 متر مربع است که از این مقدار 483 متر مربع زیر بنای مسجد جامع و بنای تاریخی و 6/148 متر مربع زیر بنای مسجد و شبستان جدید و تازه ساخت در قسمت جنوب شرقی محسوب می شود و مساحت 110 متر مربع نیز مربوط به حیاط و حسینیه جنب مسجد است .
این بنا به شماره 3622 و به تاریخ 25/12/1379 به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمدحسینی
No tags for this post.
