اجرای عملیات مقابله با بیماری زغالی بلوطی در انتظار تامین اعتبار

وی افزود: اجرای برنامه مدیریت پایدار جنگل ها با اولویت جنگل های زاگرس و هیرکانی به استناد بند ه ماده 38 قانون برنامه ششم توسعه مطرح و اجرای آن در 20 هزار هکتار در قالب یک طرح ملی لحاظ شده است.
ابوالقاسمی ادامه داد: 20 هزار هکتار از اراضی که بسیار آلوده هستند، در اولویت قرار گرفته اند و قرار است امسال این طرح در این اراضی عملیاتی شود که برای اجرای آن 30 میلیارد تومان پیشنهاد شده که سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون با 10 میلیارد تومان آن موافقت کرده است.
وی افزود: قرار است تامین اعتبار و اجرای این برنامه با همکاری نهادهای مرتبط ازجمله سازمان های حفاظت محیط زیست، جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت خانه های کشور و نیرو در قالب یک برنامه بین بخشی صورت گیرد.
مدیر طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس با اشاره به اینکه تاکنون ریالی از این اعتبار تامین نشده است، گفت: طبق برنامه قرار بود اجرای این طرح از ابتدای سال 1397 آغاز شود اما تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.

بیماری زغالی درختی
نشانه های بیماری به صورت زوال و مرگ درختان است. تنه این درختان به رنگ قهوه ای تیره در می آید و برگ های آنها رو به زردی می رود. تراوش صمغ سفید در محل شروع آلودگی روی شاخه ها و خروج حجم زیادی صمغ تیره از تنه درختان مسن از دیگر مواردی است که نشان
می دهد درخت به بیماری زغالی مبتلا شده است.
همچنین قهوه ای شدن نسوج چوب و دسته های آوند چوبی در سرتاسر ارتفاع تنه به سمت بالا و پایین درخت که نشان دهنده آلودگی نسوج است، دیده می شود. در پاییز و زمستان بیشتر درختان مبتلا از بین رفته و نشانه های زغالی به صورت نشانگرهای بزرگ با ابعاد 100×50 سانتیمتر حامل لایه سیاه براق یا مات استرومای قارچ در سطح چوب که وجه تسمیه این بیماری است، روی درختان مشهود می شود. شکاف خوردن پوست تنه و جداشدن آن را نیز می توان به خوبی روی درختان دید.
مدیر طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس با اشاره به هفت استان درگیر بیماری زغالی بلوطی افزود: بر اساس آخرین آمارها در استان های ایلام 641 هزار و 543 هکتار، لرستان 276 هزار و 363 هکتار، کرمانشاه 115 هزار هکتار، کهگیلویه و بویراحمد 60 هزار هکتار، فارس 18 هزار و 171 هکتار، چهارمحال و بختیاری 17 هزار و 215 هکتار و خوزستان 2 هزار و 564 هکتار از اراضی درگیر این بیماری هستند.
ابوالقاسمی تاکید کرد: برای مقابله با این بیماری در قالب اجرای مدیریت پایدار جنگل های زاگرس باید تمام دستگاه ها در کنار هم و با یک مدیریت بین بخشی فعالیت کنند زیرا در غیر این صورت موفق نخواهیم بود.
وی درباره علت بروز بیماری زغالی بلوطی گفت: بر اساس مطالعات صورت گرفته از سوی موسسه تحقیقات جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و دانشگاه یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد، یک نوع قارچ عامل بروز این بیماری است.
ابوالقاسمی افزود: چرای بی رویه دام و فشار مضاعف به مراتع و اراضی جنگلی، بهره برداری ناپایدار از منابع، کاهش بارندگی و کم شدن نسبی رطوبت، برخی از عوامل بروز این بیماری و تشدید آن است.
مدیر طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس گفت: چرای بی رویه دام علت اصلی بروز و تشدید این بیماری است زیرا مراتع را آلوده به قارچ می کند و از طریق خاک به درختان منتقل و به تدریج تکثیر می شود که در نهایت به خشک شدن یک درخت بلوط مثلا 300 ساله می انجامد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری برای مقابله با این بیماری رویکرد کنترل ورود دام به مراتع را درپیش گرفته است اما باید تمام دستگاه ها در کنار هم باشند تا بتوان درختان بلوط زاگرس را نجات داد.

ورود بیماری جوانه خوار بلوط به منطقه
مدیر طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس گفت: بر اساس اعلام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری علاوه بر بیماری زغالی بلوطی، بیماری جوانه خوار بلوط نیز وارد منطقه شده است که تهدید دیگری برای درختان بلوط است.
ابوالقاسمی افزود: این بیماری علاوه بر اینکه درختان بلوط را از بین می برد، درختان زالزالک و گلابی وحشی واقع در منطقه را نیز آلوده می کند؛ از این رو به رغم اینکه تصور می شد بیماری زغالی بلوطی در حال کنترل است، بیماری جوانه خوار بلوط به آن دامن می زند و موجب توسعه آن در منطقه می شود.

منطقه زاگرس
زاگرس رشته کوهی در غرب و جنوب ایران است که از کرانه های دریاچه وان در کشور ترکیه آغاز و پس از عبور از استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، همدان، ایلام، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و لرستان تا فارس، کرمان و هرمزگان ادامه دارد.
دامنه رشته کوه زاگرس به شمال کشور عراق نیز امتداد دارد.
ناحیه رویشی حوزه زاگرس شامل سلسله جبال زاگرس وسیع ترین و اصلی ترین رویشگاه گونه های مختلف بلوط در ایران است.
جنگل های بلوط حوزه زاگرس از منتهی الیه شمال غربی ایران در استان آذربایجان غربی آغاز و تا جنوب غرب ایران (استان های کهگیلویه و بویراحمد و فارس) را شامل می شود.
11 استان کشور در ناحیه رویشی حوزه زاگرس واقع شده اند.