مدیریت بحران در شهر تهران مغفول مانده است
اینها و صدها سوال دیگر، همواره پرسیده می شوند اما هیچ گاه پاسخ مناسبی برای آنها داده نمی شود. از بین ۱۰ کشور پر خطر از نظر مخاطرات طبیعی، ایران در رتبه سوم قرار که باید این مساله مورد توجه جدی مسوولان قرار گیرد.
تهران آبستن برخی مخاطرات طبیعی است و ساخت‌وسازهای غیراصولی مخاطرات شهر تهران را صدچندان کرده است. تهران با ۱۲ میلیون نفر جمعیت روی خط گسل زلزله قرار دارد، با وجود جمعیت انبوه در این کلان شهر، باز خبر مخاطرات احتمالی در تهران را باید مثل دیگر مسائل مهم همچون آلودگی‌های زیست‌محیطی، آلودگی هوا، ترافیک و… تکرار مکررات دانست. چون علیرغم صحبت های پی در پی در این باره تاکنون فعالیت موثری از سوی سازمان‌های مسئول برای ایمن‌سازی پایتخت به انجام نرسیده است.
وجود 14 هزار هكتار بافت های فرسوده از یكسو و گسل های متعدد در شهر از سوی دیگر سبب شده كه پایتخت كشورمان به شهری ناایمن در برابر زلزله تبدیل شود.
تهران شهری نا ایمن
وجود 14 هزار هكتار بافت های فرسوده از یكسو و گسل های متعدد در شهر از سوی دیگر سبب شده كه پایتخت كشورمان به شهری ناایمن در برابر زلزله تبدیل شود. نوسازی بافت های فرسوده و مقاوم سازی ساختمان ها و سازه های شهری از ابتدایی ترین اقداماتی است كه می توان در شهر تهران برای جلوگیری از خسارات و تلفات سنگین هنگام وقوع زلزله انجام داد اما روند نوسازی این بافت ها آن طور كه انتظار می رود از سرعت مناسب برخوردار نبوده و حتی بسیاری از ساختمان های جدید نیز از استقامت و استانداردهای پایداری در برابر زلزله برخوردار نیستند.
به گفته مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران تنها 30 درصد از بافتهای فرسوده شهر طی حدود 10 سال اخیر نوسازی شده است، این درحالیست كه 3 هزار و 268 هكتار بافت فرسوده با 3 شاخص نفوذ ناپذیری، ناپایداری و ریزدانه بودن در شهر وجود دارد و چنانچه تنها شاخص ناپایداری را برای بافتهای فرسوده مد نظر قرار دهیم حدود 14 هزار هكتار از بافتهای شهر تهران فرسوده محسوب می شوند .
وضعیت ایمنی و مدیریت بحران در تهران
معصومه آباد، رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس در این باره گفت: امنیت شهر تهران در مقوله های مختلف از جمله ایمنی ترافیک، مشاغل خانگی، آتش و حوادث، وضعیت متفاوتی دارد. به طور مثال در بحث ایمنی و آتش نشانی، با توجه به اینکه بافت فرسوده داریم و حوادثی که عموما برایمان رخ می‌دهد، به خصوص در برخی مناطق مثل ۱۲، به دلیل فرسودگی‌ها و قدیمی بودن ساخت و ساز‌ها و کابل کشی‌ها، بیشترین حوادث در این منطقه رخ می‌دهد، اما خوشبختانه در زمان طلایی که ۴:۲۵ است، بسیار رعایت می شود و با توجه به نرم جهانی در وضعیت خوبی قرار داریم.
وی ادامه داد: درباره تصادفات می توان با تدوین و اجرای یک برنامه ۴-۵ ساله آمار را به نصف و حتی یک سوم میزان فعلی رساند. در بحث ایمنی عمران هر چند وقت یک بار می بینیم که به دلیل گودبرداری‌های غیرایمن، حادثه‌ای رخ می‌دهد. این در حالیست که اگر شرایط غیرعادی مثل توفان رخ دهد، بی‌شک داربست‌های ناایمن، گودبرداری‌های غیرمطمئن و تمامی پروژه‌هایی که شاخص‌های ایمنی را رعایت نمی‌کنند، خود سانحه ساز خواهند شد و مخاطرات زیادی را متوجه شهروندان خواهد کرد.
آباد تصریح کرد: در هرحال، در صورتیکه قوانین، اصول و استانداردهای ایمنی در شهرسازی و عمران اعمال شود در متن شهر با حوادث کمتری مواجه خواهیم شد. به همین دلیل لازم است مسئولین در حوزه های مختلف نسبت به اجرا، نظارت بر اجرا و احصاء قوانین برای پوشش خلا ها اقدام کنند.
وی ادامه داد: اما در هر صورت واضح است که شهر تهران در حوزه های مختلف خدمات شهری با چالش های ایمنی بسیاری دست و پنجه نرم می کند؛ ساخت و ساز در حریم مسیل‌ها، فرسوده بودن برخی از شریان‌های حیاتی و نیز قرار گرفتن تهران در بستری لرزه خیز وضعیت ایمنی این شهر را در شرایطی خاص قرار داده است. از سوی دیگر مشکلات ناشی از جمعیت نظیر ترافیک، مسائل زیست محیطی نیز از مواردی است که می‌تواند اوضاع تهران را حتی به شرایط بحرانی برساند.
آباد تصریح کرد: بنابراین وضع ایمنی شهر تهران وضعیت مطلوبی ندارد. از آنجا که ضریب ایمنی در شهر ما هنوز با وضع مطلوب جهانی فاصله زیادی دارد و نیاز به توجه بیشتر نیست، ما نیازمند تدوین شاخص ترکیبی با نگاه سلامت محور از عوامل موثر در حوادث هستیم تا بتواند عملکرد ایمنی در حوزه ای مختلف شهری و در مقایسه با سایر کشورها را مورد ارزیابی قرار دهد. در این راستا بهبود ایمنی شهر سازی، عمران، حمل و نقل، محیط زیست و… مستلزم انجام فعالیتهای مستمر، یکپارچه و منظم است که باید در زمینه های مختلف مدیریتی، طراحی و ساخت، ایمنی و بهبود شرایط و رفع نقاط حادثه خیز،همراه با تبلیغات و آموزش های موثر ایمنی به شهروندان و توانمند سازی عمومی صورت پذیرد.
اوضاع تهران در زیرزمین هم مطلوب نیست
متاسفانه چالش های شهر تهران فقط به روی زمین محدود نمی شود، چراکه اوضاع شهر در زیرزمین هم چندان مطلوب نیست.
متاسفانه چالش های شهر تهران فقط به روی زمین محدود نمی شود، چراکه اوضاع شهر در زیرزمین هم چندان مطلوب نیست. بر اساس نظر کارشناسان، به واسطه عبور لوله های آب و گاز رسان در زیر زمین، مشکلات عدیده ای وجود دارد که هر لحظه همچون پارامتری خطرساز تهران و ساکنانش را تهدید می کند. این در حالی است که نه نقشه مشخص و دقیقی از وضعیت زیر زمین تهران و لوله کشی های خیابان ها وجود دارد و نه می دانیم تمامی تاسیسات به طور دقیق از کجا عبور می کنند. عدم وجود نقشه دقیق و مشخصی از پایتخت نشینی، تهران را هر لحظه در معرض خطرات بی شماری قرار می دهند.
فرسودگی های موجود در شهر قابل توجه است اما اقداماتی که صورت گرفته بیشتر شکل و شمایل محلی دارند. یعنی هر فردی که توانایی استفاده از تسهیلات احیای بافت فرسوده را داشته، نوسازی در خانه اش صورت گرفته است. دلیل این مشکل نیز تحقق نیافتن مدیریت یکپارچه شهری است. بنابراین همه سازمان ها باید به صورت مشترک اقدام به حل مشکلات کنند و به قول معروف دست به دست هم بدهند تا تهران از معضلات کنونی اش در زمینه فرسودگی بافت های مسکونی، رها شود.
ضمن اینکه بافت های فرسوده یکی از آسیب پذیرترین مناطق در حین بروز حوادث هستند، به این معنا که بعد از وقوع حادثه نیز به دلیل غیراستاندارد بودن و قدیمی بودن بافت خانه ها و کوچه ها امکان تردد وسایل نقلیه و نیروهای امدادی در بسیاری از مناطق تهران به ویژه در جنوب شهر تقریبا غیرممکن است و همین مساله مقابله با بحران را سخت تر از آنچه است، می کند.
گزارش: هانیه حقیقی
No tags for this post.
