روش‌های بهبود انبارداری پستۀ تازه و خشک
پسته یکی از محصولات مهم باغی است که علیرغم داشتن اهمیت غذایی و ارزش اقتصادی چشمگیر، مشکلات زیادی بر سر راه تولید، بازاریابی و فروش آن وجود دارد که در این میان مسائل مربوط به زمان مناسب برداشت، نحوه فرآوری، انبارداری و همچنین بسته بندی مناسب جزو مهم ترین ها هستند. این در حالی است که در کشورما پس از تامین نیاز داخلی، صادرات این محصول به صورت انواع پستۀ خندان، مغز و پستۀ تازه به کشورهای مختلف دنیا ارزآوری زیادی داشته و بازارهای جهانی نیز ظرفیت زیادی برای حضور این میوه ارزشمند دارند.
به طور معمول پسته تازه و یا خشک، قبل از فروش و عرضه به بازار، مدتی کوتاه یا طولانی در انبار نگهداری می شود. افزایش عمر نگهداری پسته در انبار که یکی از مهم ترین بخش های مسیر تولید تا عرضه این محصول به حساب می آید، علاوه بر وضعیت انبارمانی و نوع بسته بندی به شرایط قبل از برداشت و زمانی که میوه روی درخت است نیز بستگی دارد. برداشت به موقع پسته نقش عمده ای در حفظ سلامت و طولانی شدن عمر انبارمانی آن دارد.
در همین خصوص محققینی از دانشگاه های ولی عصر (عج) رفسنجان، تهران، علوم پزشکی رفسنجان و موسسه تحقیقات پسته کشور پژوهشی را برای تعیین بهترین وضعیت انبارمانی پسته تازه و خشک در سه مرحله مختلف رسیدگی و برداشت آن ها به انجام رسانده اند.
پسته مورد نیاز برای انجام این تحقیق از رقم موسوم به «احمدآقایی» بوده که از درختان بیست ساله موجود در ایستگاه شماره دو موسسه تحقیقات پسته کشور واقع در شهرستان رفسنجان و در مراحل مختلف رسیدگی برداشت گردیده است.
پسته ها ابتدا به سه صورت «تازه با پوست نرم» ، «تازه بدون پوست نرم» و «خشک» فرآوری گردیده و در ادامه پس از توزین، ابتدا در پاکت های مقوایی قرار گرفته و در نهایت پاکت حاوی آن ها در نایلون قرار داده شده و برای بررسی میزان انبارمانی با دوره های نگهداری مختلف در انبار قرار گرفتند. پس از طی دوره انبارمانی، پسته ها برای انجام پاره ای آزمایشات کیفیتی نظیر میزان کاهش وزن، وضعیت طعمی و حسی، درصد چربی و پروتئین و موارد دیگر به آزمایشگاه منتقل گردیدند.
نتایج بررسی های این پژوهش نشان می دهد که نگهداری پسته به صورت تازه، هرچند نگرانی هایی نسبت به پسته خشک دارد، با داشتن شرایط بهینه انباری و فرآوری مناسب امکان پذیر بوده و می تواند به شکلی مطلوب انجام شود.
پسته خشک به دلیل نداشتن آب زیاد و در نتیجه کاهش فرایندهای آنزیمی، کمتر از پسته تازه در معرض فساد قرار می گیرد، ولی چنانچه هدف از تولید، عرضه پسته تازه به دلیل مزایای اقتصادی خاص آن به بازار باشد، بهتر است که پسته تازه مورد نظر با پوست نرم همراه باشد چرا که در این حالت مرغوبیت پسته بهتر حفظ می شود. 
دیگر یافته های این پژوهش که مقاله علمی پژوهشی آن در «مجله به زراعی کشاورزی» دوره 16 شماره 4 به چاپ رسیده است، حاکی از این است که دمای نگهداری که جزو مهم ترین فاکتورهای انبارمانی و به طور خاص دارای اهمیت در تسریع واکنش های اکسیداسیون به شمار می رود، در صورتی که تا 4 درجه سانتی گراد پایین بیاید، می توان پسته ها را تا مدتی طولانی تر و تا حدود 45 روز در انبار با ماندگاری بالای کیفیتی نگهداری کرد.
محققین اشاره می نمایند که استفاده از پاکت های کاغذی برای انبارداری بهتر میوه پسته، علاوه بر آن که به دلیل قابلیت بازیافتی بالای شان مانع از آلودگی محیط زیست می گردند، به موجب جذب رطوبت اضافی میوه های پسته تر و تازه، از تجمع آب و پوسیدگی آن ها در طول انبارمانی جلوگیری می نمایند.
قابل ذکر است عرضه و صادرات پسته تازه، علیرغم محدود بودن به بازارها و نواحی محدود و نزدیک تر، از آن جایی که فرایند خشک شدن آن توسط باغدار یا صادرکننده انجام نگردیده و به علاوه از آن جایی که جزو میوه های تازه است، تعرفه سنگین مربوط به صادرات خشکبار به آن تعلق نمی گیرد، می تواند بدون از دست دادن بخشی از کیفیت خود ناشی از خشک شدن، درآمد و سود بهتری برای صادرکننده و در نهایت کشور به همراه داشته باشد.
No tags for this post.
