شکار میوه، عامل دید رنگی در انسان

البته همه انسان‌ها این‌طور نیستند و انسان‌هایی با کور رنگی قرمز-سبز طیف رنگی متفاوتی را می‌بینند. توضیح استاندارد برای سه رنگ‌بینی نخستی‌سانان، این است که به اجداد ما اجازه می‌داده است تا میوه‌های رنگ و وارنگ را در مقابل پس زمینه عمدتا سبز رنگ جنگل‌های بهتر تشخیص دهند. به عبارت دیگر، این نظریه می‌گوید؛ انتخاب طبیعی آن دسته از نخستی سانان را که این ویژگی را کسب کرده‌اند به دلیل موفقیت بهتردر یافتن غذا برگزیده است.

یک میمون خاص بسیار قدیمی به نام «ماکاک رزوس» دارای یک تمایز ژنتیکی است که این حیوان را برای آزمودن این نظریه مناسب می‌سازد. یک نسخه معمول ژنتیکی باعث می‌شود که برخی رزوس‌های ماده دارای 3 مخروط نوری بوده و بقیه دو تا داشته باشند. مطالعه رزوس‌های در اسارت نشان داده است که ماده‌ها با بینایی سه رنگی بسیار بهتر و سریع‌تر از ماده‌های دارای بینایی دو رنگی می‌توانند، میوه‌ها را پیدا کنند.

اما تلاش برای دیدن این ویژگی در حیات‌وحش بسیار سخت است، چون ماکاک‌های رزوس را به سختی می‌توان پیدا کرد و دید. همین‌طور سن و مقام رزوس‌ها نقش مهمی در این‌که چه کسی ابتدا به سراغ غذا برود بازی می‌کند. اما محققان بینایی اخیرا در نشست سالیانه انجمن پیشرفت‌های علمی آمریکا یا AAAS گزارش کرده‌اند که بعد از بیشتر از 20 هزار مشاهده جداگانه روی 80 ماکاک مختلف که از 30 گونه درخت متفاوت در «کایو سانتیاگو» پورتوریکو تغذیه می‌کرده‌اند، می‌توان با اطمینان از درستی نظریه بالا سخن گفت. این موضوع به این معنی است که ماکاک‌های دارای سه مخروط حساس به نور نسبت به دو مخروطی‌ها با سرعت بیشتری میوه یافته و بیشتر میوه می‌خورند. این بیشتر میوه خوردن و یافتن صرف نظر از سن و جایگاه اجتماعی میمون در دسته میمون‌ها است.

این یافته و گزارش که نتایجش در نشریه ساینس منتشر شده است، تاییدی است بر نظریه قدیمی که جستجو و شکار میوه عامل اصلی پدید آمدن دید رنگی در انسان و سایر خویشاوندان نزدیکش شده است.  نکته جالب‌تر این است که این رخداد بار دیگر و با فاصله زمانی در بین میمون‌های رزوس در حال تکرار شدن بوده و ممکن است در دراز مدت انتخاب طبیعی میمون‌های دو مخروطی را حذف کند. البته این در صورتی است که دیگر عوامل باعث برتری میمون‌های داری دو مخروط نوری نشوند.

علی رنجبران

 

No tags for this post.