مطالعه دی ان ای خواهران و برادران خورشید

خورشید نیز مانند تمام ستاره‌ها در محیطی ایزوله و مجزا از دیگر ستارگان شکل نگرفته است اما خورشید به‌عنوان بخشی از یک خوشه کهکشانی، با هزاران ستاره دیگر مرتبط بوده و همگی جزئی از یک واحد بزرگ‌تر محسوب می‌شوند.

این عملیات پژوهشی در سال ۲۰۱۳ و به همت دانشگاه سیدنی آغاز به کارکرده و با عنوان بررسی‌های باستان‌شناسی کهکشانی (Galactic Archaeology survey) در حال اجرا بوده است. در این پروژه تحقیقاتی که بانام مخفف (GALAH) شهرت دارد، تلاش می‌شود تا نقشه بیش از یک‌میلیون ستاره به‌صورت دقیق ترسیم‌شده و نحوه شکل‌گیری؛ توسعه و قواعد کهکشان‌ها موردمطالعه قرارگرفته است.

به‌تازگی تیمی از پژوهشگران و ستاره‌شناسان بین‌المللی به سرپرستی یک دانشمند استرالیایی و با همکاری و مشارکت محققان اروپایی اعلام کردند که یک گام به کشف دیگر ستارگانی که با عنوان خواهران و برادران خورشید شهرت دارند، نزدیک شده‌اند.

این عملیات پژوهشی در سال ۲۰۱۳ و به همت دانشگاه سیدنی آغاز به کارکرده و با عنوان بررسی‌های باستان‌شناسی کهکشانی (Galactic Archaeology survey) در حال اجرا بوده است. در این پروژه تحقیقاتی که بانام مخفف (GALAH) شهرت دارد، تلاش می‌شود تا نقشه بیش از یک‌میلیون ستاره به‌صورت دقیق ترسیم‌شده و نحوه شکل‌گیری؛ توسعه و قواعد کهکشان‌ها موردمطالعه قرارگرفته است.

بر اساس اعلام  پژوهشگران این گروه تحقیقاتی، روز چهارشنبه هفته جاری؛ روزی بسیار مهم در دنیای ستاره‌شناسی محسوب شده و در این روز اطلاعات بررسی دی آن ای بیش از سیصد و چهل هزار ستاره منتشر شد.

سارا مارتل (Sarah Martell) سرپرست گروه تحقیقات و بررسی‌های باستان‌شناسی کهکشانی در این رابطه اعلام کرد: «تمامی ستارگان موجود در یک خوشه کهکشانی دارای ترکیبات شیمیایی مشترک و مشابهی هستند که با عنوان دی آن ای شناخته می‌شوند. این خوشه‌ها پس از شکل‌گیری به‌سرعت توسط کهکشان راه شیری جدا و اکنون در سراسر آسمان پراکنده‌شده‌اند. گروه پژوهشی GALAH باهدف تطبیق دی آن ای ستارگان مختلف باهدف یافتن برادران و خواهران آن‌ها ازنظر نوع ترکیبات هستند. »

در حدود دوازده عنصر شیمیایی مختلف از قبیل اکسیژن، آلومینیوم و آهن در این ستاره‌ها وجود دارد که ستاره‌شناسان با کمک ابزارهای خاص موسوم به طیف نگار (spectrograph) و مطالعه نور این ستاره‌ها توسط تلسکوپ‌های ویژه، آن‌ها را بررسی می‌کنند. این ابزارها و ادوات ستاره‌شناسی بسیار پیشرفته همچنین قادر به تفکیک و انشعاب نور به جزئیات و طیف‌های تشکیل‌دهنده آن بوده و رنگین کم آن‌هایی که به‌عنوان یک طیف شهرت دارند، به این وسیله بررسی می‌شوند.

دکتر دنیل زوکر (Daniel Zucker) استادیار رشته ستاره‌شناسی و از اعضای رصدخانه نجومی استرالیا (Australian Astronomical Observatory) در این رابطه اعلام کرد: «هر عنصر شیمیایی دارای ترکیب و الگوی منحصربه‌فرد از نوارهای تاریک در طول‌موج‌های خاص در این طیف‌ها است که مانند اثرانگشت، منحصربه‌فرد بوده و در نور باقی می‌ماند.»

اطلاعات مورداستفاده در این گروه ستاره‌شناسی از ماهواره اروپایی گایا به دست می‌آید که بر اساس این اطلاعات قرار است در تاریخ ۲۵ آپریل (چهارشنبه هفته آینده) نقشه‌ای جامع از یک میلیارد و ششصد میلیون ستاره راه شیری منتشر شود.

در ترکیب با اطلاعات  GALAH، نمودار ستاره‌ای ماهواره گایا نه‌تنها موقعیت و فاصله ستارگان را تأیید می‌کند بلکه حرکت آن‌ها در کهکشان راه شیری را نیز موردبررسی قرار می‌دهد.

پرفسور توماس زویتر (Tomaz Zwitter) از دانشگاه لیوبلیانا (University of Ljubljana) پایتخت کشور اسلوونی در این رابطه اظهار داشت که نتایج پژوهش‌های باستان‌شناسی کهکشانی هنگام تفسیر نتایج  اطلاعات به‌دست‌آمده از تلسکوپ گایا بسیار مهم خواهد بود. دقت و سرعت به‌دست‌آمده در این حوزه که با کمک پژوهش‌های باستان‌شناسی کهکشانی به‌دست‌آمده‌اند، بی‌سابقه و بی‌نظیر محسوب می‌شود.

ترجمه: احسان محمدحسینی

منبع: ibtimes

No tags for this post.