اجرای پروژه ملی سیستم‌های محاسباتی کلان داده در کشور

به گزارش سیناپرس به نقل از خبرگزاری ایسنا، دکتر وحید احمدی با اشاره به ظرفیت‌های ایجاد شده در کشور در زمینه سیستم‌های محاسباتی کلان داده، افزود: به منظور افزایش توان محاسباتی کشور اقدام به ایجاد شبکه‌ای از مراکزی که توان محاسباتی کلان دارند، کرده‌ایم.

وی ادامه داد: این شبکه متشکل از مراکز دارای توان محاسباتی کلان داده چون پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و دانشگاه‌هایی چون صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و علم و صنعت است. این اقدام  موجب تقویت زیر ساخت‌ها و توان محاسباتی کشور خواهد شد.

احمدی تاکید کرد: بر اینکه در قالب این شبکه سازی اقدام به اجرای پروژه ملی HPC یا High Performance Computing (سیستم‌های محاسباتی کلان داده) ‌شده است.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با بیان اینکه در حال حاضر این پروژه تعریف شده است، ادامه داد: اجرای فاز یک پروژه HPC در حال انجام است. در فاز یک به طراحی نرم افزارها پرداخته می‌شود.

احمدی با تاکید بر اینکه فاز یک این طرح مراحل پایانی را طی می‌کند، اظهار کرد: طراحی نرم‌افزارهای مورد نیاز در محاسبات کلان در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و با همکاری دانشگاه‌های کشور طراحی شده است.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص میزان توان محاسباتی کشور یادآور شد: در فاز یک این پروژه درصدد هستیم تا هم نرم‌افزارهای مورد نیاز و هم ظرفیت‌هایی که باید به شبکه محاسباتی کشور اضافه کنیم، تعریف شده است.

وی با انتقاد از این که در حال حاضر دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در خصوص سیستم‌های محاسباتی کلان داده به صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند، افزود: هر کدام از این مراکز ظرفیت‌هایی دارند و در تلاش هستیم این ظرفیت‌ها را در یک شبکه واحد وارد کنیم تا سرویس هماهنگی به مراکز تحقیقاتی ارائه دهیم.

احمدی با بیان اینکه پروژه ملی HPC تکمیل کننده پروژه کلان «گرید ملی» است، به وضعیت بودجه‌های اختصاص یافته به آن اشاره کرد و گفت: ردیف بودجه‎ای برای این پروژه با موافقت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در نظر گرفته شد ولی متاسفانه در سال گذشته این ردیف حذف و به جدول 14 منتقل شد.

وی میزان اعتبارات برای این پروژه را در سال 94 حدود 10 میلیارد تومان ذکر و تاکید کرد: این اعتبار تاکنون محقق نشده ولی اساس پیشنهاد ما که باید به این پروژه بودجه‌ای اختصاص داده شود، از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی پذیرفته شده است.

طرح شبکه ملی ابر رایانش ایران (گرید ملی)

طرح گرید ملی یکی از طرح‌های کلان ملی است که در اسفند ماه سال 1387 از سوی معاونت علمی یاست جمهوری به تصویب رسید و اجرای آن به پژوهشگاه دانش‌های بنیادی واگذار شد.

این طرح شامل 9 ابر رایانه می‌شود که هرکدام با ظرفیت 2 ترافلاپس در 9 مرکز علمی – پژوهشی در شهرهای مختلف کشور ایجاد می‌شود و با یکپارچه سازی این ابررایانه‌ها، شبکه گرید ملی شکل می‌گیرد.

بر این اساس تجهیز 10 دانشگاه «صنعتی امیرکبیر»، «صنعتی اصفهان»، «صنعتی شریف»،«صنعتی شیراز»، «بین‌المللی امام خمینی ( ره )»، «تهران»، «علم و صنعت»، «شاهد»، « تفرش» و  «پژوهشگاه دانش‌های بنیادی» به مراکز ابر ریانش در دستور کار قرار گرفت.

داده‌های شبکه گرید ملی در حوزه‌های مختلف علمی چون فیزیک، شیمی، بیولوژی، مهندسی، مواد و علوم اجتماعی کاربرد دارد ضمن آنکه امکان ساخت مدل‌های عظیم محاسباتی را برای محققان کشور فراهم می‌کند. ضمن‌آنکه محاسبات سریع (High Performance Computing) و محاسبات تورین (Grid computing) در حوزه هایی چون هواشناسی، صنایع خودرو سازی و زمین شناسی اهمیت زیادی دارد.

ابر رایانه دانشگاه صنعتی اصفهان

سامانه ابررایانه ملی دانشگاه صنعتی اصفهان به یک سرویس دهنده ذخیره سازی با حجم بیش از 40 ترابایت و فایل سیستم موازی Lustre است که از دیسک‌های سخت SATA استفاده می‌کند که بر حسب نیاز حجم ذخیره سازی قابل ارتقا به هر حجم دلخواه خواهد بود.

حافظه محاسباتی این سیستم بیش از 7 هزار و 500 گیگابایت بوده و حجم ذخیره سازی که در این سامانه پیش بینی شده به بیش از 30 هزار گیگابایت می‌رسد که متناسب با نیاز صنایع امکان افزایش نامحدود این فضا وجود دارد.

حداکثر توان نامی ابررایانه دانشگاه صنعتی اصفهان 66 ترافلاپس یعنی 66 هزار میلیارد عملیات در ثانیه اعلام شده است.

ابر رایانه دانشگاه صنعتی امیرکبیر

ساخت ابررایانه امیرکبیر با سرمایه گذاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه صنعتی امیرکبیر از اوایل سال 88 آغاز شد. این سیستم که با مشارکت دانشکده‌های برق و کامپیوتر این دانشگاه اجرایی شد، دارای ریزپردازنده‌ای با 288 عدد گره پردازشی با طراحی همگن و دارای بیش از 4 هزار و 600 هسته پردازشی است.

 جمع قدرت محاسباتی این ابررایانه 89 میلیارد عملیات در ثانیه است که شامل 42.5 ترافلاپس پردازنده‌های اصلی و 46.5 ترافلاپس پرازنده‌های کمکی است.

ابر رایانه پژوهشگاه دانش‌های بنیادی

اولین ابر رایانه در حوزه نانو محاسباتی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی راه اندازی شد. این ابر رایانه ظرفیت پردازش 500 گیگا فلاپ را دارد.

این ابر رایانه، محققان و متخصصان حوزه نانومحاسباتی و فیزیک نظری را در مطالعات سیستم‌های مولکولی و اتمی، ساخت حسگرهای فوق حساس برای تشخیص و درمان بیماری‌ها، ساخت روبات‌های بسیار کوچک، ساخت داروهای هوشمند، فیزیک زیستی و ساخت اتم‌های مصنوعی یاری می‌دهد.

شبیه سازی روندهای دینامیکی، شبیه سازی انباشت هیدروژن از جمله قابلیت‌های این ابر رایانه است. ضمن آنکه این سیستم امکان محاسبات 500 گیگا فلاپ محاسبه را دارد که با توافق‌های صورت گرفته با ستاد ویژه توسعه فناوری نانو قرار است با افزایش دو برابری ظرفیت، قدرت پردازش اطلاعات این مرکز به یک ترا فلاپ (10 به توان 12 عملیات در ثانیه) برسد.

مرکز ابر رایانه در دانشگاه تفرش

ابررایانه‌ای که در دانشگاه تفرش راه اندازی شد با دارا بودن ۳۸۴هسته پردازشی، توان پردازش ۳ ترافلاپس را دارد؛ به این معنی که می‌تواند پردازش حدود 3 هزار میلیارد عمل اعشاری را در ثانیه انجام دهد. ابر رایانه دانشگاه تفرش جزء پنج ابررایانه اول ایران است.

رتبه بندی کشورها

ایران با راه اندازی مراکز ابررایانه درصدد است تا در رتبه‌بندی‌های جهانی در میان 100 ابررایانه برتر قرار گیرد.

بر اساس آخرین لیست 500 ابررایانه قدرتمند جهان (نوامبر 2016) ابررایانه کشور چین با عنوان (National Supercomputing Center in Wuxi) با توان پردازشی 93.01 ترافلاپ در ثانیه برترین ابر رایانه دنیا معرفی شده است.

بر اساس این لیست 10 ابررایانه برتر به این شرح است:

رتبه	کشور	سرعت پردازش به ترافلاپ بر ثانیه	نام ابر رایانه
1	چین	93.01	National Supercomputing Center in Wuxi
2	چین	33.86	National Super Computer Center in Guangzhou
3	آمریکا	27.11	DOE/SC/Oak Ridge National Laboratory
4	آمریکا	17.17	DOE/NNSA/LLNL
5	آمریکا	14.01	DOE/SC/LBNL/NERSC
6	ژاپن	13.55	Joint Center for Advanced High Performance Computing
7	ژاپن	10.51	RIKEN Advanced Institute for  Computational Science
8	سوئیس	9.77	Swiss National Supercomputing Centr
9	آمریکا	8.25	DOE/SC/Argonne National Laboratory
10	آمریکا	8.1	DOE/NNSA/LANL/SNL

با توجه به اهمیت ابر رایانه‌های در حوزه‌های محاسباتی کلیه صنایع و نیاز کشور به توسعه و همچنین فاصله ما با سایر کشورها لازم است تا مسئولان نسبت به اجرای پروژه‌های ملی که در این زمینه تعریف شده است، گام‌های جدی‌تری بردارند.

No tags for this post.