دومین نشست از سلسه نشست های فصل سخن برگزار شد

به گزارش روابط عمومی سازمان انتشارات جهاددانشگاهی، این نشست با حضور سه تن از اساتید این حوزه، دکتر سعید ناجی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر یحیی قائدی، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و دکتر فرزانه شهرتاش، مدیر انتشارات شهرتاش، و نیز با حضور شماری از دانشجویان و علاقمندان این حوزه در تالار کمال دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد.

 در ابتدای این نشست، دکتر سعید ناجی با اشاره به ضعف نظام آموزشی رایج در مدارس، پیدایش فلسفه برای کودکان را اعتراضی نسبت به اتلاف عمر دانش‌آموزان در مدارس و عدم رشد مهارت‌های استدلال‌ورزی در میان ایشان دانست. دکترناجی در ادامه با بیان تفسیر مارتا نوسبام از دیدگاه سقراط گفت: همان‌طورکه به باور سقراط فلسفه را از طریق کتاب نمی‌توان آموخت و آموزش فلسفه تنها از گفتگو میسر می‌شود، به همین نحو نیز کتاب‌های آموزشی در این زمینه کارایی چندانی ندارند و آن‌چه که حائز اهمیت است، گفتگوها و تمارینی‌ست که در کلاس آموزش داده می‌شود. دکتر ناجی در ادامه با بیان نقاط ضعف کتب ترجمه‌شده در زمینه فلسفه برای کودکان، عدم رعایت قواعد زبان فارسی، عدم رعایت اصول داستان‌نویسی، استفاده از واژگان نامأنوس و ممیزی‌های وزارت ارشاد را چهار مشکل اصلی در زمینه ترجمه قلمداد کردند. ناجی در خاتمه سخنان خود نقبی هم به وضعیت تألیف در این حوزه زد و با اشاره به ضعف عمده کتب و مقالات تألیفی در این زمینه، خاطرنشان کردند که اغلب این قبیل آثار به سبب تعجیل در نگارش آن‌ها بسیار ضعیف و ناکارآمد هستند.

دکتر یحیی قائدی با اشاره به دو عنصر «گفتگو» در فلسفه سقراط و «تربیت» در فلسفه افلاطون گفت که این دو مفهوم برای فلسفه برای کودکان بسیار حائز اهمیت است. ایشان با بیان تمایز میان فلسفه برای کودکان و سایر شاخه‌های نزدیک به آن اظهار داشت که امروزه این شاخه فلسفی از روان‌شناسی رشد و پیاژه‌ای گذر کرده است و تاحدی می‌توان گفت که نسبت این قسم از فلسفه با روان‌شناسی شناختی برونری نزدیک‌تر است. دکتر قائدی با بیان نکاتی در زمینه ضعف‌های فنی و نظری کتب‌ ترجمه‌شده در زمینه فلسفه برای کودکان و این که عمده کارهای انجام‌شده در این حوزه از سر اتفاق بوده است نه یک برنامه‌‌ریزی مناسب، بر این نکته تأکید کردند که عمده مترجمین، برخلاف سایر حوزه‌ها، از جمله متخصصین و صاحب‌نظران این حوزه بوده‌اند و ترجمه‌ها از کیفیت نسبتاً مناسبی برخوردار هستند. ایشان در ادامه با بیان چرایی فزونی نسبت ترجمه بر تألیف، اظهار داشت که اگر ما امروزه رو به سوی ترجمه آورده‌ایم، به دلیل آن است که در فرهنگ خود چنین چیزی نداشته‌ایم و آن‌چه که اهمیت دارد بومی‌شدن است نه بومی‌سازی.

دکتر شهرتاش با بیان این که ما در فلسفه برای کودکان به نوعی دچار دور هستیم، گفت: فلسفه برای کودکان ابتدا باید درست فهمیده شود و برای فهم درست، باید آن را اجرا کنیم و اینجاست که دور پیش می‌آید. وی در زمینه وضعیت کتب ترجمه‌شده اظهار داشت که عمده کتب نظری مهم در این حوزه در ایران به طبع رسیده است اگرچه برخی از آثار که در اینجا اهمیت یافته است، در حیطه آثار درجه اول دنیا قرار نمی‌گیرند دکتر شهرتاش با اشاره به این مسئله که فلسفه برای کودکان باید از طریق فلسفه‌ورزی فهمیده شود و نگاهی آموزشی نسبت به آن باید وجود داشته باشد، اظهار داشت که حضور فرهنگ بیگانه لزوماً بد نیست اما مشکل اینجاست که جامعه ما کثرت‌گرا نیست و از حضور سایر اندیشه‌ها در کنار خود استقبال نمی‌کند. این عدم کثرت‌گرایی در زمینه فلسفه برای کودکان نیز نفوذ کرده است درحالی که مبنای فلسفه برای کودکان، کثرت‌گرایی فرهنگی است. ایشان در خاتمه بر این مسئله تأکید ورزیدند که مشکل جامعه ما در لایه‌های پایین است و افراد جامعه ما اساساً فاقد سواد خواندن هستند و به همین منظور باید این آموزش این مهارت را از سنین پایین شروع کنیم.

 این نشست با پرسش‌های شفاهی دانشجویان از اساتید و پاسخ آن‌ها به حاضران خاتمه یافت.

No tags for this post.