نابودی دریاچه ها و تالاب ها با تخلیه منابع آب زیرزمینی

دکتر بهرام طاهری در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس گفت: یکی از اصلی ترین دغدغه های وزارت نیرو مسایل زیست محیطی مرتبط با مصارف و نوع مدیریت آب است. به نظر می رسد برنامه توسعه کشور باید به نحوی طراحی شود که فشار بر منابع طبیعی اعم از منابع زیست محیطی، خاک، آب، هوا و در مقیاسی دیگر منابع نفتی کاهش یابد.

مشاور وزیر نیرو افزود: در حال حاضر جمعیت وسیعی از کشور به کشاورزی مشغولند. این افراد با آنکه زحمات زیادی می کشند اما درآمد متناسب با این زحمات و نیز فشاری که بر منابع آب و خاک اعمال می شود، کسب نمی کنند.

وی خاطرنشان کرد: در هیچ کشوری همه کارها را دولت انجام نمی دهد و اگر همه کارها بر عهده دولت باشد عین ناپایداری است. بنابراین اگر سرمایه داران و سرمایه گذاران در کشور به این مساله توجه کنند که با این سرمایه ها، برادران و خواهران خود در بخش کشاورزی را در جایگاه های دیگر برنامه توسعه باارزش افزوده بالاتر به کار بگیرند، بسیاری از مشکلات مرتفع خواهد شد. ما در سرزمینمان مناطق بسیار زیبایی داریم که به دلیل وجود آب این زیبایی ها نمایان است اما از این ظرفیت ها استفاده نمی شود. من در سفری که برای شرکت در یک کنفرانس به کشور اتریش داشتم، جوانی 18 ساله رادیدم که 30 نفر را از جاهای مختلف جمع کرده و از هرکدام 450 یورو گرفته بود تا آنها را 4 ساعت به بالای یک کوه ببرد و برگرداند. کدام کشاورز ما در یک سال چنین درآمدی دارد؟

استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر ادامه داد: اگر کسانی که دارای سرمایه و فکر هستند به سرنوشت کشورشان و برادران و خواهران خود در بخش کشاورزی توجه بیشتری کنند، فشار از بخش کشاورزی که فشار ثانویه ای به محیط وارد می کند، برداشته خواهد شد.

طاهری در پاسخ به این پرسش که برای احیای تالاب ها و دریاچه های کشور که بخش عمده ای از آنها خشک شده و در معرض نابودی هستند، چه باید کرد؟ گفت: تالاب ها و دریاچه ها معمولا در گودترین نقاط یک حوضه آبریز واقع شده اند. مفهوم این امر چیست؟ خداوند بارانی را به عنوان رحمت بر سطح یک حوضه می باراند، این آب وارد خاک شده و در درون آن حرکت می کند. سپس در خط القعرها، رودخانه ها را تشکیل می دهد و از طریق این رودخانه ها به عمیق ترین نقطه حوضه می رود و دریاچه ای را تشکیل می دهد. راه حل بازگرداندن این دریاچه ها، حرکت در همان جهتی است که طبیعت آنها را خلق کرده است. یعنی ما نمی توانیم بیاییم به طور مصنوعی آب وارد این دریاچه ها کنیم.

اگر آب زیرزمینی اطراف رودخانه ها تخلیه شود به جای اینکه از خاک آب وارد خط القعر بشود و رودخانه را تغذیه کند، رودخانه آب خودش را در جاهایی که سطح آب زیرزمینی پایین رفته رها می کند

مشاور وزیر نیرو تصریح کرد: نباید فراموش کرد که کنار هر دریاچه ای، آب زیرزمینی وجود دارد که به آن متصل است. این آب زیرزمینی در حکم دیواری است که به محض تبخیر آب دریاچه، آن را تغذیه و حفظ می کند. ما نمی توانیم این دیواره را تخریب بکنیم و توان نگهداری دریاچه را از بین ببریم و تصور کنیم دریاچه سر جای خود باقی می ماند. در مورد رودخانه ها هم چنین است. یعنی اگر آب زیرزمینی اطراف رودخانه ها تخلیه شود به جای اینکه از خاک آب وارد خط القعر بشود و رودخانه را تغذیه کند، رودخانه آب خودش را در جاهایی که سطح آب زیرزمینی پایین رفته رها می کند. بنابراین آبی به دریاچه و تالاب نمی رسد.

وی در پایان اظهار کرد: اگر برداشت از منابع آب های زیرزمینی متوقف نشود، هرچه بیشتر آب برداشت کنید باید به اعماق پایین تر بروید. آب شور به دلیل سنگینی بیشتری که دارد در اعماق قرار می گیرد بنابراین شما در نهایت به آب شور می رسید. یعنی کشاورزی که به آنجا برسد نه تنها دچار شوری بلکه آلودگی های دیگر از جمله فلزات سنگین می شود و زمین خود را برای همیشه از دست می دهد.

No tags for this post.