پیدایش بحران آب محصول ناتوانی سیستمی است

به گزارش ایرنا، دکتر حسام الدین آشنا روز دوشنبه در اولین کنفرانس علوم و مهندسی آب درسالن همایش های وزارت نیرو با بیان اینکه هشدار درباره بحران آب امری نوپدید نیست افزود: از هشدارهای دهه های 40 و 50 شمسی درخصوص ظرفیت بروز بحران تاکنون، همه شواهد نشان می دهد پیدایش بحران و نپرداختن به راهکارهای مدیریت آن، نه معلول ضعف دانایی، بلکه محصول ناتوانی سیستمی است.

وی با اشاره به روند مدیریت و مصرف آب درسه دهه گذشته بیان کرد: دراین سال ها بسیاری ازفعالان عرصه کشاورزی به مدد بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی و سطحی،منافع حاصل از ناپایدارترین وگاه غیراقتصادی ترین نوع کشت را کسب کرده اند، شاهد اینکه میزان آب مصرفی در واحد هکتار از دهه 1340 تا امروز تغییری محسوسی نداشته است.

وی ادامه داد: شهرنشینان اگرچه سهم کوچکی از کل منابع آب را مصرف می کنند، اما در مصرف همان میزان نیز دست و دلبازانه و خارج از استانداردهای بین المللی عمل کرده اند، صنعتگران نیز اگرچه سهم کمی از کل منابع آب را مصرف می کنند، اما هزینه های لازم برای تکنولوژی های تصفیه و مصرف چندباره آب را متحمل نشده اند و در وارد کردن آلودگی به منابع آبی نیز کاملا گشاده دست بوده اند.

آشنا یادآور شد: شرکت های مشاور و پیمانکاران از خوان گسترده پروژه های توسعه سازه ای اعم از سدها، کانال های انتقال آب، و سازه های انتقال بین حوضه ای آب، بهره ها برده اند و حتی مشاوران ارزیابی محیط زیستی و اجتماعی-فرهنگی نیز از این خوان متنعم شده اند، دولتمردان و نمایندگان نیز از افتتاح انواع و اقسام پروژه های سازه ای بزرگ و کوچک بهره برده اند و تصویری از کارآمدی، خدمت و توسعه را به مردم عرضه داشته اند.

وی یادآور شد : این همه در شرایطی رخ داده که بحران در منابع آب کشور در کتب و مقالات، و حتی گزارش های دولتی و انتشارات سازمان های بین المللی تشریح شده بود.

سرپرست مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری گفت: وقتی خرده سیستم ها از وضع موجود منتفع می شوند و در درازمدت کل سیستم به سمت فاجعه پیش می رود، ما با تله سیستمی مواجه هستیم، چنین ساختاری از منافع خرده سیستم ها، فاصله میان رخداد و پاسخ مناسب سیاست گذاری را زیاد کرده و تاخیر در پاسخ دهی، شدت بحران را تشدید می کند.

وی گفت: لذا مداخله ای بیرونی برای بر هم زدن نظام روابطی که تداوم بخش حرکت به سمت بحران هستند ضرورت دارد و این مداخله بیرونی می تواند بر اثر شدت بحران حادث شود، اما بهتر آن است که عزمی سیاسی عامل این مداخله باشد.

وی افزود مساله مدیریت منابع آب برای عبور از بحرانی که در آن قرار داریم و بنا بر روند تغییراتی اقلیمی تشدید می شود، آزمون میزان توانایی ما در مواردی همچون طراحی و اعمال تغییرات ساختاری کارآمد در نظام سیاست گذاری و اجرا، لحاظ کردن عقلانیت درازمدت و گذر از کوتاه مدت نگری، و حکمرانی موقت، توانایی گفت وگو با جامعه و همه ذینفعان برای شکل دادن به اجماع ملی برای تعدیل و حل بحران و میزان باور و توانایی سیستم به مشارکت دادن واقعی مردم در تصمیم گیری و اجرا، و کاستن از اختیارات و منابع متورم دولت خواهد بود.

No tags for this post.