نوشتار هسته اصلی ارتباطات بصری، در انتقال مفاهیم است

دکتر زهرا حسین نژاد، دبیر علمی پنجمین همایش ملی مبانی نظری هنرهای تجسمی ایران در خصوص لزوم برگزاری این همایش گفت: پنجمین همایش ملی مبانی نظری هنرهای تجسمی ایران با رویکردهای نوین بصری در نوشتار، درصدد است تا گسترش و توسعه فضای تعامل میان مباحث نظری و اجرای آثار هنریِ هنرمندان ایرانی را در این حوزه فراهم سازد.

وی افزود:  بی تردید زمینه انجام تحقیقات و پژوهش های علمی و کاربردی در این موضوع که بحثی میان رشته ای است، با ارائه موضوعات جدید و استانداردهای نوین، بازتاب نتایج تحقیقات، پژوهشها، تجربه ها و نوآوری های آکادمیک، به توسعه فرهنگ و دانش فنی می افزاید و اذهان را نسبت به حفظ، حراست و ترمیم تخریب های محیط زیستی آگاه می سازد.

حسین نژاد در ادامه خاطرنشان کرد: هنر در هر زمان، با بهره گیری از قابلیت ها، امکانات و انتظارات هر دوره، برای ارائه افکار و انعکاس اندیشه های هنرمند، به طرق مختلف ظاهر گردیده است. زمان، در تغییرات سبک ها و تکنیک های هنری چنان موثر واقع شده، که امروزه هنر، مبتنی بر فناوری که حاصل اختراعات و ایده های نوین است، به عنوان یکی از نیازهای جدی جامعه هنری حاضر، برای ارتباط با انسان معاصر، بدل شده است.

این عضو هيئت علمي گروه گرافيك دانشكده هنر دانشگاه علم و فرهنگ عنوان کرد: پرواضح است که شناخت هر چه بیشتر هنر معاصر و بکارگیری شیوه های نوین هنری و بصری، برای انعکاس اندیشه های اصیل و تمدن هر کشور ضروری است. همچنین انعکاس اندیشه هایی که در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، تجاری، سیاسی، اقتصادی و یا حتی عرضه عقاید شخصی، هنر، تکنولوژی و رسانه های نوین هنری را ابزار قرار می دهد. در این میان نوشتار به عنوان هسته اصلی ارتباطات بصری، در انتقال مفاهیم، در عرصه هنری پیشگام است.

وی افزود: ارتباط بصری با محوریت نوشتار و تایپوگرافی، با بکارگیری هم زمان حافظه بصری و لغوی بسیار تاثیرگذار خواهد بود. تایپوگرافی و حروف تایپی، از قرن پانزدهم، بعد از اختراع صنعت چاپ به عنوان مهم ترین عامل ارتباطی عمل کرده و همان طور که از قبل از اختراع چاپ، عملکرد خود را از طریق متون دست نویس به انجام می رساند، امروزه برای موثر واقع شدن، ناچار به، بکارگیری رسانه ها و رویکردهای نوین کنونی است.

وی با اشاره به اینکه نوشتار از خاصیت ارتباطی بسیار بالایی در انتقال مفاهیم برخوردار است،گفت:  چنان چه به بازنمایی متون، با بهره گیری از رویکردها و تکنیک های نوین بصری در هنر معاصر بپردازیم، به مزیتی دو چندان دست خواهیم یافت، مزیتی که، با بهره گیری از ایده های نو، در کنار فن آوری روز، انسان معاصر را به فرآیندی که برای او تازگی دارد، سوق خواهد داد. فرآیندی که او را در هنر شریک کرده و با به چالش کشاندن وی، تاثیری شگرف در ذهنش به جای خواهد گذاشت.

به عقدیه وی هنر معاصر و به طبع حروف نگاری و تایپوگرافی معاصر، هنر ابداعات و بهره گیری از مواد، متریال و رسانه های نوین هنری است؛ متــریالی که گاهی نوشتار را از صفحه دو بعدی بیرون کشیده و با اعمال روش های خلاقــانه، جذابیتی دو چندان برای مخاطب فراهم می نماید.

دبیر علمی پنجمین همایش ملی مبانی نظری هنرهای تجسمی ایران  در ادامه تصریح کرد:  رویکردهای نوین بصری در حروف نگاری معاصر، کاوشی برای آشنـایی هر چه بیشتر با راه کـارها، رسانه ها، روش ها و فن آوری نوین در حروف نگاری معاصر، برای عرضه ی هر چه بیشتر و بهتر هنر و تمدن کشورهاست. دیگر زمان آن فرا رسیده است که حروف، نوشتار زیبا و متون غنی فارسی، با بهره گیری از رویکردها و رسانه های نوین بصری هنر معاصر، موثر و ماندگار واقع شوند. وی گفت: نوشتاری را که دارای قدمتی طولانی در هنر خوشنویسی و کالیگرافی و متون غنی دست نویس است و  به پشتوانه آن، تایپوگرافی و الفبای فارسی را با قواعد یک پارچه و اصول زیبایی شناسی توسط هنرمندان، خلق کرده، با ابداعات و فن آوری امروزی آمیخته تا بتوانیم انسان معاصر را بیش از پیش تحت تاثیر این هنر غنی قرار داده و به این وسیله به اهداف ارتباطی خود نیز نائل آییم.

دکتر حسین نژاد درباره اهداف این همایش گفت: این همایش در نظر دارد تا به ارتقاء مباحث ضروری رویکردهای نوین بصری در نوشتار از طریق هنر بپردازد. در این راستا، هنر علاوه بر نقش زیباشناسانه و فرهنگ ساز خود، قادر خواهد بود تا به عنوان رسانه و ابزار آگاهی بخشی در جهت صیانت از میراث کهن نوشتار و حفظ حرمتهای آن عمل کند و به هنر و میراث گذشته ارج نهاده و اصول زیبایی شناسی هنری در نوشتار فارسی را که در دست اساتید ایرانی از گذشته تاکنون شکل گرفته، پاس داشته و برای اشاعه ی بیشتر و بالاتر بردن پتانسیل ارتباطی این نوشتار، به بررسی و معرفی فنون، تکنیک ها و رسانه های اخیر هنری دنیا پرداخته، تا با آگاهی دادن به هنرجویان و هنرپروران عزیز، سهمی در اشاعه فرهنگ و نوشتار غنی فارسی داشته باشد.

وی افزود: رویکردهای نوین بصری در نوشتار، راهی است بس دراز که هر روز انسان را با رویداد تازه ای مواجه نموده و آشنایی هرچند مختصر با آن، می تواند آغازگر شکل گیری ایده های نوین باشد.

از پرداختن به مباحث عملی هنر جامانده ایم

در ادامه این همایش دکتر پریساشاد قزوینی، رئیس هیات مدیره انجمن هنرهای تجسمی ایران گفت: انجمن علمی هنرهای تجسمی ایران از اسفند 1390شروع به فعالیت کرده است و وظیفه‌اش را ارتباط میان مباحث تئوری و عملی هنر می‌داند .

وی افزود: به عقیده من مهمترین معضلی که در حوزه هنر وجود دارد این است که همیشه به موضوعات تئوری پرداخته ایم و از پرداختن مباحث عملی هنر جامانده ایم .دراین میان دانشگاه ها  نیز تنها جنبه های تئوری را دیده اند در حالی که هدف اصلی  ارتباط میان مباحث نظری و تئوری است.ارتباط میان کلان و نوشته و نشانه ها  و این درک مهمی است که همه باید آن را بیابیم اما متاسفانه مغفول مانده است.

رئیس هیات مدیره انجمن هنرهای تجسمی ایران افزود : باید به بحث نوشتار توجه کنیم تاجایی که در دین مان نیز به اهمیت قلم و نوشتن تاکید شده است .

شادقزوینی خاطرنشان کرد: امروز می خواهیم این توانایی که وجود دارد را به روز کنیم  یعنی هنر خوانش را در جهان معاصر به کار ببریم و بتوانیم از زیبایی های آن استفاده کنیم.زیرا بحث نوشتاری با کلام زیبا ادغام شده است و اگر من به عنوان یک گرافیست بتوانم مباحث سنتی را با این هنر ترکیب کنم میتوانم اثری نو از خود برجای گذارم.

در جامعه گرافیک بهای کمی به نوشتار داده شده است

دکتر اسداله چهره پرداز، گرافیست و طراح فونتهای ایرانی در خصوص برگزار این همایش گفت: برگزاری چنین همایشی جای بسیار خوشحالی دارد،متاسفانه در جامعه گرافیک ما بهای کمی به نوشتار داده شده است در حالی که دو قطب دراین حوزه  وجود دارد یکی نوشتار و دیگری تصاویر که از اهمیت بسزایی برخوردار است.

این گرافیست و طراح فونتهای ایرانی افزود: تایپوگرافی به دو صورت استفاده می شود یکی به معنای فونت یا طراحی است و دیگری نام یک روش است. وقتی یک اثر با ساختار کلام به تصویر کشیده شود می تواند کل مطلب را بیان کند.

چهره پرداز در ادامه افزود: نوشتار در قالب تایپوگرافی در ایران در حیطه هنرهای تجسمی مغفول مانده و به آن بهایی داده نشده است.

وی عنوان کرد: در برخی جوامع در حیطه هنرهای تجسمی ده ها هزار فونت وجود دارد در حالی که درایران 500 نوع فونت بیشتروجود ندارد که از این 500نوع، تنها 50فونت که برمبنای فونت زر(zar) ساخته حسین حقیقی موثر و کاربردی هستند.درهمین راستا تعداد فونتهای نمایشی نیز از تعداد انگشتان یک دست بیشتر نیست.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: همه اینها در حالی است که طراحی فونت معناگرا از اهمیت بسیاری برخوردار است تا بتواند بار معنایی را برای مخاطبان در هر زمینه ای ایجاد کند.

گفتنی است این همایش در دوبخش علمی (ارائه مقاله)و عملی (نمایشگاه گروهی آثار هنرهای تجسمی توسط انجمن علمی هنرهای تجسمی ایران وابسته به کمیسیون انجمن های علمی وزارت علوم  در دانشگاه علم و فرهنگ را برگزار می کند. همچنین از بین 50مقاله رسیده به دبیرخانه این همایش 6مقاله به مرحله نهایی و ارائه راه یافتند.

گزارش: فرگل غفاری

No tags for this post.