سالروز تولد دیوید پولیتزر

پولیتزر در سال ۱۹۶۹ مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه میشیگان و در سال ۱۹۷۴ مدرک دکتری خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد. او در سال ۱۹۷۷ به موسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech) پیوست و استاد گروه فيزيك این موسسه در پاسادناى كاليفرنيا بود.

نوبلیست بازیگر

یکی از نکات جالب درباره زندگی این نوبلیست آمریکایی، تجربه بازیگری‌ اوست که تجربه‌ای بسیار کوتاه است و از حد یک نقش کوتاه در یک فیلم فراتر نمی‌رود. نقشی که وی در سال ۱۹۸۹ در فیلم مرد چاق و پسر کوچک بازی کرد، ارتباط مستقیمی با تخصص‌اش داشت. پولیتزر در این فیلم، نقش یک فیزیکدان با نام رابرت سِربر را داشت که با پروژه منهتن همکاری می‌کرد. نقش او در این فیلم چنان که اشاره شد، نقش بسیار کوتاهی بود.

پیش درآمد جایزه نوبل

پولیتزر، جایزه نوبل مشترکش را به خاطر کشف آزادی مجانبی در کرومودینامیک کوانتومی دریافت کرد. موضوعی که جایزه نوبل را برای آنها به ارمغان آورد، از دیر باز جزو دغدغه‌های پولیتزر بود. چنان که محور پزوهش او در نخستین مقاله‌ای که سال‌ها قبل‌‌تر و در سال ۱۹۷۳ منتشر کرده بود، پدیده آزادی مجانبی بود.

در این پدیده می‌بینیم که هرچه کوارک‌ها به یکدیگر نزدیک تر می‌شوند نیروی هسته‌ای قوی میان‌ها ضعیف تر می‌شود. حال اگر این ذرات بی نهایت به یکدیگر نزدیک شوند نیروی هسته‌ای میان آن‌ها به سمت صفر می‌رود و آنان از آن پس مانند ذره‌های آزاد رفتار می‌کنند. در فیزیک، آزادی مجانبی عبارتست از یک ویژگی در برخی نظریات سنجش که در آن تعامل بین ذراتی همچون کوارک‌ها، به طور مطلق در فواصل نزدیکتر ضعیف می‌شود، یعنی مقیاس‌های طول که به شکل مجانبی به سمت صفر همگرایی دارد (یا معادل آن مقیاس‌های انرژی که به طور مطلق گسترده هستند). آزادی مجانبی تشریح می‌کند که در پراکنش پر انرژی، کوارک‌ها درون نوکلئون‌هایی همچون نوترون و پروتون حرکت می‌کنند که عمدتا ذرات غیرمتعامل آزاد هستند. این امر فیزیکدانان را قادر ساخته تا به محاسبه مقاطع ارضی رویدادهای گوناگون در فیزیک ذرات بپردازند که بر استفاده از شیوه‌های پارتون (ذره) استوار است. کشف این رفتار در آزادی مجانبی که از نتایج یک مطالعه مستقل در پرینستون بود، هم زمان از سوی این دانشگاه نیز ارائه شد. یافتن این پدیده کمک بزرگی به توسعه کرومودینامیک کوانتومی می‌کند. همچنین پولیتزر کانون تحقیقات در زمینه پیش بینی وجود ذره‌ای زیراتمی با نام چارمونیم داشت. این ذره زیراتمی از کوارک افسون و یک پادذره تشکیل شده‌است. کوارک افسون، که از نظر سنگینی در بین انواع کوارک‌ها سومین است، نوعی ذره بنیادی است.

کوارک افسون را می‌توان درون هادرون‌ها یافت که ذرات زیراتمی متشکل از کوارک هستند. کرومودینامیک کوانتومی نیز که در عنوان جایزه پولیتزر و همکارانش دیده می‌شود،  نظریه‌ای‌است که نیروی بین‌هسته‌ای قوی را توضیح می‌دهد. این نظریه به همراه الکترودینامیک کوانتومی و نظریه برهمکنش ضعیف، مدل استاندارد ذرات را تشکیل می‌دهند.

همکاران نوبلیست پولیتزر

فرانک آنتونی ویلچک و دیوید جاناتان گراس هم از دانشمندان آمریکایی فیزیک نظری بودند که رابطه استاد و شاگردی با هم داشتند. به این معنی که ویلچک، متولد 1951 كوئينز نيويورك آمريكا، دانشجوی دکتری دیوید گراس در دانشگاه پرینستون بود و در سال ۱۹۷۳ مدرک خود را در حالی دریافت کرد که گراس استاد راهنمایش بود و به عنوان استاد گروه فيزيك در MIT در ماساچوست آمريكا به کار پرداخت.

ديويد گراس متولد سال 1941 در واشينگتن دى سى آمريكا بود و دانشنامه دكتراى خود در رشته فيزيك را در سال 1966 از دانشگاه كاليفرنيا در بركلى اخذ كرد. وی تا چند سال قبل استاد فيزيك نظرى موسسه كاولى در دانشگاه كاليفرنياى آمريكا بود.

مهرداد نصرتی

 

 

 

No tags for this post.