سوخت اتمی آمریكایی در اوكراین و خطر چرنوبیل دوم
انفجار راكتور شماره چهار چرنوبیل در ساعت یك و 26 دقیقه بامداد 26 آوریل 1986 (زمان اتحاد شوروی) افزون بر شمار زیاد كشته ها و مصدومان، هزاران نفر را از خانه و كاشانه خود كوچاند و مناطق نزدیك نیروگاه را برای 20 هزار سال و پیرامونی هم برای سه هزار سال غیرقابل سكونت شد.
خبرگزاری اسپوتنیك با اشاره به این واقعه نوشته است: «پترو پوروشنكو» رئیس جمهوری اوكراین به مناسبت سالگرد فاجعه چرنوبیل اعلام كرد كه «تجاوز روسیه» به كشور ما خطر تكرار سانحه اتمی را بوجود آورده است، در حالیكه كارشناسان روسی می‌گویند، خطر واقعی برای اروپا این است كه كی یف حساسیت های بهره گیری بی خطر از نیروگاه های اتمی را نادیده می‌گیرد.
بنا به این گزارش، روسیه به سازمان های بین‌المللی هشدار داده است كه در اوكراین خطر بروز سوانح هسته ای وجود دارد.
به گفته «رافائل آروتونیان» معاون انستیتوی مطالعه امنیت انرژتیك اتمی روسیه، یكی از علل رخ دادن چنین واقعه احتمالی ممكن است جایگزینی سوخت آمریكایی با سوخت روسی در نیروگاه های اوكراین باشد.
وی گفت: در حالیكه پیشتر در جمهوری چك و فنلاند تلاش كردند در رآكتورهای ساخته شده دوران شوروی از سوخت آمریكایی استفاده كنند كه با ناكامی مواجه شد و از آن چشم پوشیدند، اكنون در اوكراین می‌خواهند آزمایش های مشابهی انجام دهند. سانحه در نیروگاه اتمی چرنوبیل هم هنگامی روی داد كه كارشناسان در حالی اقدام به آزمایش كرده بودند كه سوخت هسته ای در بخش فعال رآكتور یا «جزیره هسته ای» قرار داشت و می‌تواند فقط مواد معینی را قبول كند و اگر موادی با ویژگی های دیگری وارد شود، در سامانه اداره رآكتور از جمله بخش مربوط به ایمنی و قطع خودكار فعالیت تاثیر می گذارد.
مقام روسی ادامه داده است: ورود سوخت دیگری به رآكتور با ویژگی های ناهمساز می تواند بر میله هایی كه در صورت بروز سانحه باید فعالیت را متوقف كنند، تاثیر گذاشته و با خروج از كنترل به حجم كار افزوده شود كه احتمال بروز وضعیت غیرقابل پیش بینی را ایجاد می كند.
بنا به این گزارش، سیاستمداران در اوكراین می‌گویند كه به خاطر «متنوع سازی تحویل ها» می‌خواهند با آمریكا قرار داد ببندند، اما یك بازرگانی بسیار جدی مطرح است. 75 درصد گردش سالانه بازار 35 میلیارد دلاری سوخت هسته ای در اختیار سه تحویل دهنده وستینگهاوس آمریكا 31 درصد، آروا در فرانسه 27درصد وتول روسیه با 17 درصد است كه به نظر می رسد برنامه ریزی جایگزینی مواد هسته ای آمریكایی در اوكراین به خاطر سهمیه شركت روسی در این بازار است.
به گفته آروتونیان، هر چند رقابت در رشته هسته ای عادی است ولی در جریان آن باید عوامل ایمنی در نظر گرفته شود. رآكتور های روسی از ویژگی ها و برتری خود برخوردارند و تلاش برای حذف این شرایط ممكن است پیامد های بدی داشته باشد و اگر رویدادی رخ دهد، مسئولیت آن بر عهده آمریكا نخواهد بود، بلكه دستگاه‌های هسته ای كشور محل استقرار مسئول هستند و در این مورد بر عهده اوكراین است كه مسئولان این حوزه زیر فشار سیاسی قرار دارند.
به گزارش ایرنا،در پایان گزارش آمده است: معمولاً برای تعویض تحویل سوخت هسته ای تحقیقات كامل ایمنی انجام می‌شود و برای این كار اجرای آزمایش ها با تولید كنندگان «جزیره اتمی» ضرورت دارد، ولی در مورد تحویل سوخت آمریكایی ظاهراً دیدگاه های بازرگانی جلوتر از مسایل ایمنی است، یعنی اینكه در راس تصمیم گیری های اتمی اوكراین انگیزه های سیاسی جایگزین ایمنی اتمی شده است.
