شاید عصر یخبندان جدیدی در راه باشد
پدیده تغییرات آب و هوایی در طول چند دهه گذشته شدت یافته است، این پدیده در حقیقت پس از صنعتی شدن جوامع بشری آغازشده و رفته‌رفته براثر عوامل متعددی مانند تولید آلاینده‌های جوی، نابودی منابع طبیعی و جنگل‌ها و دخالت انسان در اکوسیستم، تشدید شده است. از مهم‌ترین تبعات و پیامدهای پدیده تغییرات آب و هوایی می‌توان به افزایش دما اشاره کرد که به گرمایش عمومی کره زمین، تغییر در نوسانات هوایی، اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها، تغییر در جریانات دریایی، ذوب گسترده یخ‌های قطبی، خشک‌سالی و طوفان‌های شدید منجر شده است.
به باور دانشمندان تغییرات آب و هوایی مخاطرات فراوانی برای بشر به همراه داشته و تأثیرات نامطلوبی بر حوزه‌های مختلف زندگی انسان خواهد گذاشت. این موضوع می‌تواند بر سطح استاندارد زندگی، شرایط اقتصادی و پیشرفت‌های جهانی تأثیراتی مخرب داشته باشد. در این میان کودکان قربانیان اصلی هستند. در گزارش‌های یونیسف که پیش از بیست و یکمین کنفرانس تغییر آب‌وهوای سازمان ملل متحد منتشرشده، آمده است که بیش از پانصد میلیون کودک در جهان در معرض خطر جاری شدن سیل شدید قرار دارند و نزدیک به 160 میلیون نفر در مناطق متأثر از دوره شدید از خشک‌سالی زندگی می‌کنند که درواقع از عواقب ناشی از تغییرات آب و هوایی محسوب می‌شوند.
دکتر آنتونی لیک (Anthony Lake) مدیر اجرایی یونیسف در این رابطه می‌گوید: «اکنون تعداد زیادی از کودکان در معرض خطر قرار دارند. کودکان امروز حداقل مسئولیت را در تغییرات آب و هوایی این دوره دارند درحالی‌که آن‌ها و فرزندانشان در آینده، افرادی هستند که با عواقب این تغییرات زندگی خواهند کرد.»
مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد در صورت ادامه روند گرمایش زمین، 16 درصد از کل گونه‌های جانوری و گیاهی موجود در کره زمین، از بین رفته و منقرض خواهند شد.
یکی از مهم‌ترین تأثیرات تغییرات آب و هوایی و گرمایش کره زمین در مناطق قطبی سیاره ما دیده می‌شود. بر اساس محاسبات انجام‌شده توسط دانشمندان، میزان یخ‌های موجود در بخش غربی قطب جنوب، به‌اندازه‌ای است که در صورت ذوب شدن، می‌تواند به بالا رفتن سه تا چهار متری سطح آب دریاهای جهان منجر شود. این موضوع عواقب و خطراتی مانند آب‌گرفتگی و سیل در مناطق ساحلی را در پی داشته و به‌ویژه در شهرهای ساحلی پرجمعیت، خطرساز خواهد بود و متأسفانه این اتفاق می‌تواند طی تنها چند سده رخ‌داده و تمامی این یخ‌ها آب شوند.
البته هنوز بیش از 97 درصد از مناطق قطب جنوب، توسط یخ پوشانده شده است و بحث گرمایش زمین و ذوب یخ‌های قطبی به این معنی نیست که همه این یخ‌ها آب‌شده‌اند. باید در نظر داشت که ذوب شدن این یخ‌ها آغازشده است و متأسفانه در صورت ذوب تنها قسمتی کوچک از این یخ‌ها، حجم زیادی از آب وارد اقیانوس‌ها شده و تأثیرات منفی بزرگی مشاهده خواهد شد. در این صورت شاهد افزایش سطح آب دریاها در همه جهان خواهیم بود و در صورت انجام نشدن اقداماتی مناسب برای پیشگیری از این رویداد؛ برخی شهرهای مهم ساحلی در سراسر دنیا از قبیل بمبئی، گوانگ ژو و نیویورک دچار آب‌گرفتگی شده و به زیر آب فرو خواهند رفت.
متأسفانه روند ذوب یخ‌ها فقط به مناطق قطبی محدود نمی‌شود و پژوهش‌های جدید انجام‌شده در زمینه روند ذوب یخچال‌های منطقه هیمالیا که به قطب سوم زمین مشهور است، نشان‌دهنده روند سریع ذوب این یخچال‌ها و افزایش تعداد دریاچه‌های این منطقه است. بر اساس آمارهای موجود، میزان مساحت کلی دریاچه‌های ثبت‌شده در منطقه قطب سوم در سال 2010 میلادی، بالغ‌بر 570 تا 790 کیلومترمربع بود. ذوب این یخچال‌ها می‌تواند خطرات طبیعی بسیاری ازجمله وقوع سیل را در پی داشته باشد.
موضوع تغییرات آب و هوایی و تأثیرات آن بر زندگی گونه‌های جانوری، رفته‌رفته وارد مرحله هشداردهنده‌ای شده است و بدون تردید در صورت نبود چاره‌ای برای این معضل، تبعات ناشی از آن برای انسان بسیار حاد خواهد بود. این پدیده سبب ایجاد اختلال در روش زندگی جانوران شده و الگوی مهاجرتی آن‌ها را بر هم زده است. از سوی دیگر پدیده گرمایش جهانی به ایجاد تغییر در فصل جفت‌گیری، مهاجرت و جمع‌آوری غذای پرندگان منجر شده و به‌این‌ترتیب بخش‌های حیاتی زندگی این موجودات دستخوش تغییراتی می‌شوند که می‌تواند به نابودی این گونه‌ها منجر شود.
بر اساس گزارش منتشرشده در مجله علوم journal Science، تغییرات آب و هوایی حیات و زندگی بسیاری از جانوران و گونه‌های زیستی در کره زمین را با خطر انقراض روبه‌رو کرده است. مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد در صورت ادامه این روند، 16 درصد از کل گونه‌های جانوری و گیاهی موجود در کره زمین، از بین رفته و منقرض خواهند شد.
پایانی غم‌انگیز
پژوهشگران در حال بررسی نظریه‌ای هستند که بر اساس آن روند فعلی گرمایش زمین که براثر فعالیت‌های بی‌رویه و مخرب انسانی در سال‌های اخیر شدت گرفته است، می‌تواند به ایجاد یک عصر جدید یخبندان منجر شود.
پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که هوای بخش‌های وسیعی از دنیا شامل شمال آمریکا، اروپا و آسیا به‌صورت فزاینده‌ای رو به گرما می‌رود و متأسفانه تأثیرات جریان‌های سرمایش مناطق قطب شمال، توانایی مقابله با این روند گرمایشی را ندارند. در این پدیده روند فرسایش و آب شدن یخ‌های مناطق قطبی به ورود حجم بسیار زیادی آب به اقیانوس‌ها و درنتیجه بالاتر رفتن سطح آن‌ها منجر خواهد شد که این موضوع می‌تواند تأثیرات خاص خود را بر روی اتمسفر کره زمین گذاشته و درنتیجه شاهد کوچک شدن مناطق قطبی باشیم. به باور گروهی از دانشمندان ادامه این روند و بر هم خوردن توازن طبیعی میان آب‌های کره زمین و فشار وارده بر اتمسفر باعث پدید آمدن طوفان‌ها و گردبادهای بسیار شدید با سرعت بالا خواهد شد. در حالت طبیعی این گردبادها و طوفان‌ها در مناطق قطبی وجود دارند ولی با ضعیف شدن یخ‌ها و تغییرات پیش رو، این جریانات یخ‌زده به سمت جنوب حرکت کرده و عصر جدید یخبندان در کره زمین آغاز می‌شود.
گردآوری و ترجمه: احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.
