تکمیل 17 نقشه و گزارش ژئومورفولوژی در سواحل دریای عمان و خزر

دکتر بابک نجفی‌ها، کارشناس مسؤول ژئومورفولوژی مدیریت دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از تهیه نقشه‌های ژئومورفولوژی یکصد هزارم پوششی شمال کشور برای مناطق نوشهر، نور و سواحل دریای عمان، منطقه  گابریک واقع در شرق جاسک به همت کارشناسان مدیریت دریایی طی سال گذشته خبر داد و گفت: در حال حاضر مطالعه برای برنامه‌ریزی روی زمین شکل(Landform)، چشم‌اندازها و کاربری اراضی در تمام سطوح ملی، منطقه‌ای، ناحیه‌ای و محلی یکی از اهرم‌های توسعه پایدار محسوب می‌شود.

نجفی‌ها با بیان این‌که مطالعه چهره اشکال سطح زمین و تهیه نقشه آن زیربنای مطالعات برنامه‌ریزی سرزمین محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: مطالعات در زمینه لندفرم در ایران اندک و انگشت‌شمار است، این در حالی است که در برنامه‌ریزی‌ها و اجرای پروژه عمرانی نیاز به بررسی‌های محیطی با دیدگاه  ژئومورفولوژیکی به خوبی احساس می‌شود.

این کارشناس مسؤول، با بیان این‌که ویژگی‌های ژئومورفولوژیک مکان‌های جغرافیایی نه تنها در پراکندگی و تجمع فعالیت‌های انسانی موثر هستند، افزود: این امر عامل مؤثری در شکل و سیمای فیزیکی ساخت‌های فضایی و توسعه آنها به شمار می‌روند.

وی با بیان این‌که تهیه نقشه‌های ژئومورفولوژی به عنوان روشی در ارزیابی منابع طبیعی از سوی محققان یونسکو پذیرفته شده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، خاطرنشان کرد: مطالعه نقش پارامترهای ژئومورفولوژیک در مکان‌یابی و توسعه فیزیکی شهرها از موضوعاتی است که قادر خواهد بود خطرات ناشی از فرایندهای ژئومورفولوژیک را برای سکونتگاه‌های شهری به برنامه‌ریزان شهری گوشزد کرده و موانع توپوگرافیک و ژئومورفولوژیک سد راه توسعه فیزیکی را بیان کند.

وی از نقشه‌های ژئومورفولوژیکی به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع اطلاعاتی در برنامه‌ریزی کاربری اراضی، کشاورزی، جنگل‌داری، طراحی و احیای سکونتگاه‌ها، ایجاد خطوط حمل‌ونقل، مهندسی آب یاد کرد و گفت: این نقشه‌ها همچنین  در اکتشاف معادن و معماری نگهداری چشم‌اندازها نقش مهمی داشته و بخشی از برنامه‌ریزی کاربردی چشم‌اندازها هستند و در صورتی‌که بر مبنای مطالعات دقیق تهیه شده باشند برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده و یا ویران شده در اثر بروز پدیده‌های طبیعی مانند تغییرات سطح دریا، طغیان رودخانه‌ها، زلزله وسیله کار سیار مناسبی به شمار می‌روند.

به گفته کارشناس مدیریت دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور می‌توان به کاربرد نقشه‌های ژئومورفولوژی در علومی همچون خاک‌شناسی، هیدرولوژی، اکولوژی، برنامه‌ریزی عمران ناحیه‌ای عمران و توسعه روستایی و برنامه‌ریزی شهری اشاره کرد.

این کارشناس مدیریت دریایی درباره پیشینه تهیه نقشه‌های ژئومورفولوژی در ایران گفت: این نقشه‌ها در سالیان اخیر به دلیل اهمیت آن در برنامه‌ریزی‌های محیطی توسعه فراوانی یافته‌اند و هم اکنون به عنوان یک نقشه مبنایی در مطالعات محیطی قلمداد می‌شوند.

نجفی‌ها با بیان این‌که نخستین نقشه ژئومورفولوژی ایران را سال1370 سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح چاپ و منتشر کرد، خاطرنشان کرد: مجموعه‌ای از نقشه‌های منطقه خاور نزدیک در ایران در سال 1990 به همت کارشناسان ایرانی و خارجی تهیه و منتشر شد و طی سال‌های 1377 تا 1382 هشت برگ نقشه ژئومورفولوژی ایران در مقیاس یک‌دویست و پنجاه هزارم به همت موسسه جغرافیایی دانشگاه تهران در قالب یک طرح ملی با هدف تهیه نقشه‌های پوشش سراسری ترسیم شده که اطلاعات این نقشه شامل 6 گروه اطلاعات فرهنگی، هیدروگرافی، مورفولوژیک، ساختمانی، زمین‌شناسی و کرونولوژیک است.

وی خاطرنشان کرد: افزون بر آن 50 برگ نقشه مورفولوژی در مقیاس یک‌پنجاه هزارم برای ارتفاعات مکران نیز به همت دکتر یمانی تهیه شد که دو گروه اطلاعات مورفوگرافیک و مورفومتریک را دربرمی‌گیرد.

نجفی‌ها با بیان این‌که سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در سال‌های اخیر تهیه و انتشار نقشه‌های ژئومورفولوژی در مقیاس‌های یک‌پنجاه هزارم و یکصدهزارم نواحی ساحلی ایران را در دستور کار خود قرار داده است، گفت: برای اولین بار در سازمان زمین‌شناسی نقشه ژئومورفولوژی با مقیاس یک‌پنجاه هزارم درمدیریت زمین‌شناسی مهندسی تهیه شد و سال 1380 با تشکیل گروه تخصصی ژئومورفولوژی ومورفودینامیک سواحل روند تهیه نقشه‌های ژئومورفولوژی در سواحل شمال و جنوب کشور با مقیاس یکصدهزارم با روند سریع آغاز شده و ادامه یافته است.

این کارشناس با بیان این‌که تاکنون 17 نقشه و گزارش ژئومورفولوژی در سواحل دریای عمان و دریای خزر تکمیل شده است، تصریح کرد: در سواحل دریای‌خزر با اتمام چهار نقشه در دست تهیه و سواحل جنوب در دریای عمان با تهیه یک نقشه پوشش نقشه‌های ژئومورفولوژی با مقیاس یکصدهزارم تکمیل خواهد شد.

به گزارش ایسنا، کارشناس مسؤول ژئومورفولوژی مدیریت دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به روابط عمومی این سازمان گفت: مطالعات متعددی با رویکرد مخاطرات دریایی از جمله طوفان‌های حاره‌ای، سونامی، نوسانات سطح آب دریای‌خزر، فرسایش سواحل و همچنین مطالعات بنیادی با رویکرد ژئومورفولوژی در زمینه نوسانات دیرینه سطح آب دریاچه ارومیه، پایش جنگل‌های مانگرو، شناسایی و مطالعه گِل‌فشان‌های سواحل دریای عمان به اجرا در آمده است.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا