بیوتکنولوژی دقیق ترین روش اصلاح نباتات است

در ابتدای این گردهم آیی که با حضور اصحاب رسانه همراه بود، دکتر مسعود توحیدفر؛ عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: در دنیا 800 میلیون نفر با مشکل فقر غذایی مواجهند و این در حالی است که سالانه 6.2 میلیون کودک به دلیل گرسنگی از بین می روند.

وی، آفات و بیماری ها را از مهم ترین عوامل تهدید امنیت غذایی دانست و افزود: 30 تا 40 درصد محصولات کشاورزی در اثر آفات و بیماری ها از بین می روند.

توحیدفر با اشاره به روش های اصلاحی برای کاهش اثر آفات و بیماری ها، تصریح کرد: اولین روش اصلاحی که از گذشته های دور رایج بوده، اصلاح نباتات به روش سنتی است که از معایب آن می توان به زمانبر بودن، نبودن ارقام وحشی مقاوم، عدم امکان تلاقی و دقیق نبودن اشاره کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، جهش زایی را روش دوم ذکر کرد و گفت: در این روش، بذرها تحت پرتوتابی قرار می گیرند که باعث می شود دچار تغییر ژنتیکی گردند و از آنجا که این تغییر به صورت تصادفی و کورکورانه است، ویژگی های نامطلوب ژنتیکی هم به دنبال دارد.

بیوتکنولوژی دقیق ترین روش اصلاح نباتات است

وی از بیوتکنولوژی به عنوان سومین روش اصلاحی یاد کرد و ادامه داد: علم بیوتکنولوژی که یکی از شاخه های آن مهندسی ژنتیک است، از روش های قبلی دقیق تر است.

توحیدفر خاطرنشان کرد: با مهندسی ژنتیک می توان اجازه داد که یک صفت، تنها در بخشی از گیاه ظهور یابد در حالی که در روش های دیگر این امکان وجود ندارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به بحران کمبود آب در کشور، اظهار کرد: تا به حال با استفاده از روش های اصلاح سنتی نتوانستند گیاه مقاوم به کم آبی تولید کنند اما با استفاده از مهندسی ژنتیک، ذرت هایی تولید شد که به مقدار کمی از آب نیاز دارد.

وی با بیان اینکه کشت محصولات تراریخته در 29 کشور انجام می شود، تصریح کرد: در روش های اصلاح سنتی چون گیاه به آفات و بیماری ها مقاوم نیست، می بایست سم پاشی کرد. ما در ایران 27هزار تن سم مصرف می کنیم که مصرف سرانه هر فرد 400 گرم است. این موضوع می تواند به گسترش بیماری ها از جمله سرطان منجر شود.

توحید فر، کاهش گازهای گلخانه ای را از جمله مزایای کشت گیاهان تراریخته دانست و گفت: محصولات تراریخته یکسال تولید می شوند و 6-7 سال مورد تست و آزمایش قرار می گیرند به نحوی که می بایست ثابت کرد که گیاه تراریخته و غیرتراریخته مثل هم هستند.

مردود بودن مقاله مورد استناد مخالفان تراریخته

در بخش دیگری از این کارگاه آموزشی، دکتر مطهره محسن پور؛ عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به پدیده داده سازی و جعل مقاله علیه مهندسی ژنتیک، عنوان کرد: کشت تجاری محصولات تراریخته از حدود 20 سال پیش آغاز شد و در این مدت مقالات زیادی در مورد اثرات آن منتشر شده است اما مقالاتی که سلامت این محصولات را زیر سوال برده است، انگشت شمار هستند.

تا به حال با استفاده از روش های اصلاح سنتی نتوانستند گیاه مقاوم به کم آبی تولید کنند اما با استفاده از مهندسی ژنتیک، ذرت هایی تولید شد که به مقدار کمی از آب نیاز دارد.

وی تصریح کرد: تنها مقاله علمی پژوهشی که مخافان تراریخته به آن استناد می کنند، مقاله سرالینی و همکاران است که از سوی بسیاری از جوامع علمی و دانشگاهی مردود اعلام شده است.

مخالفان تراریخته چه کسانی هستند؟

دکتر محمدعلی ملبوبی؛ رییس کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیست فناوری هم با طرح این پرسش که چرا با محصولات تراریخته که منافع زیادی دارند، اینقدر مخالفت می شود؟ گفت: مخالفان مهندسی ژنتیک را می توان به 4 دسته تقسیم کرد؛ 1- گروه های اقتصادی مانند سم فروشان که منافع آنها در اثر تولید محصولات تراریخته به خطر می افتد و نیز تولیدکنندگان گیاهان تراریخت در جهان که نمی خواهند کس دیگری وارد این عرصه شود 2- مخالفان ایدئولوژیک 3- گروه های زیست محیطی که با هر فناوری مخالفت می کنند 4- گروه های سیاسی که می خواهند برنده انتخابات شوند.

وی افزود: همه این مخالفان یک وجه مشترک دارند و آن، استفاده کردن از ناآگاهی عموم است.

ملبوبی با رد ادعاهایی که سلامت محصولات تراریخته را زیر سوال می برند، یادآور شد: 75 نوع آزمایش برای ثابت کردن این‌همانی محصولات تراریخته و غیرتراریخته انجام می شود.

مصوبه کمیسیون کشاورزی متضمن ممنوعیت تراریخته نیست

در ادامه این کارگاه آموزشی، دکتر بهزاد قره یاضی؛ رییس انجمن ایمنی زیستی با اشاره به مصوبه کمیسیون کشاورزی مجلس مبنی بر ممنوعیت محصولات تراریخته در برنامه ششم توسعه، گفت: در خلال بررسی لایحه برنامه ششم توسعه در مجلس شورای اسلامی، کمیسیون کشاورزی مصوبه ای داشت که در آن واردات و تولید محصولات تراریخته بدون اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح ممنوع شود.

وی افزود: صورت قضیه این است که این مصوبه هیچ تفاوتی با قانون ملی ایمنی زیستی ندارد. چون ماده 2 این قانون می گوید واردات، صادرات، تولید و استفاده از محصولات تراریخته با رعایت این قانون مجاز و دولت مکلف است که زمینه لازم برای انجام آن را فراهم کند.

قره یاضی تصریح کرد: رویکرد قانون دایم بر مجاز بودن محصولات تراریخته است اما رویکرد لفظی مصوبه کمیسیون کشاورزی ممنوعیت است مگر اینکه مجوز اخذ شود.

رییس انجمن ایمنی زیستی با اشاره به پیامدهای اجرای مصوبه کمیسیون، اظهار کرد: اگر این اتفاق بیفتد، باید شاهد باشیم ظرف چند ماه قیمت مرغ و گوشت 3 برابر شود و بسیاری از محصولات هم نایاب گردد.

وی در ادامه تاکید کرد: اگرچه مصوبه کمیسیون کشاورزی مجلس مورد تایید جامعه علمی کشور نیست اما متضمن ممنوعیت گیاهان تراریخته هم محسوب نمی شود. بنابراین فناوری هراسان خوشحال نباشند چون مجلس ما، مجلس فرهیخته ای است که حاضر نمی شود منافع ملی برای دستیابی به یک فناوری آن هم از نوع استراتژیک، دستخوش تمنیات عده ای شود.

گزارش: احمد طبائی

No tags for this post.