وقف علمی در فضای اینترنت

برای مثال ساخت مدرسه یا کتابخانه را می‌توان ازجمله مصادیق این جنبه از وقف علمی دانست. بااین‌حال، شاید در دنیایی که بسیاری از مظاهر تمدن جای خود را به محتوا و ابزارهای دیجیتالی می‌دهند، مفهوم وقف علمی را بتوان در دنیای اینترنت هم تعریف کرد.

امروزه کتابخانه‌های دیجیتالی به‌عنوان رقیبی برای کتابخانه‌های سنتی به میدان آمده‌اند. بر این اساس شاید بتوان پایگاه‌های اینترنتی را که بدون دریافت هزینه و به‌صورت کاملاً رایگان امکان بهره‌مندی عموم مردم از آموزش‌های مختلف را فراهم می‌سازند، نیز از نمونه‌های وقف در عصر امروز دانست.

در ایران پایگاه‌های اینترنتی مختلفی در زمینه آموزش رایگان فعالیت دارند. «سکّان آکادمی» یکی از پایگاه‌هاست که چند سالی است در زمینه آموزش برنامه‌نویسی به‌ویژه به کودکان فعالیت می‌کند.بهزاد مرادی، بنیان‌گذار و مدیر سکّان آکادمی در گفتگو با سینا پرس، به تشریح جزئیات این پروژه، ویژگی‌ها و چشم‌اندازی که برای آینده آموزش رایگان اینترنتی دارد پرداخته است.

چطور شد ایده آموزش مجازی برنامه‌نویسی به ذهنی شما رسید؟

سال‌ها پیش به‌طور کاملاً اتفاقی به یک مجموعه فیلم آموزشی «سامانه مدیریت محتوای جوملا» برخوردم. چیزی که در این فیلم‌ها برایم جالب بود، سادگی و کارآمدی آموزش‌های ارائه‌شده آن بود؛ به‌طوری‌که پس از چند هفته توانستم برای شرکتی که در آن کار می‌کردم وب‌سایتی طراحی کنم.

همین رویداد این انگیزه را در من به وجود آورد که رویکردی مشابه را در پیش بگیرم و به‌این‌ترتیب بود که تدوین دوره‌ای را برای آموزش زبان برنامه‌نویسی جاوا در یکی از سایت‌های معروف ایرانی آغاز کردم.

این دوره با اقبال گسترده مخاطبان روبرو شد. بااین‌حال پس از مدتی به علت تعطیلی آن وب‌سایت، تصمیم گرفتم خودم پایگاهی برای این کار طراحی کنم و نامش را نیز «سکّان آکادمی» گذاشتم و به‌تدریج آموزشی‌هایی را که در سایت قبلی قرار داشت به سکّان آکادمی منتقل کردم.

نخستین دوره‌ای که به‌صورت اختصاصی برای سکّان آکادمی طراحی کردید چه بود؟

آموزش برنامه‌نویسی رایانه‌ای به کودکان یکی از اولویت‌های نظام‌های آموزشی برخی از کشورهای توسعه‌یافته به شمار می‌رود. من هم همیشه دوست داشتم اصول بنیادین کد نویسی را به بچه‌ها آموزش دهم. اکنون نرم‌افزاری به نام «اسکرچ» (Scratch) وجود دارد که توسط موسسه فناوری ماساچوست (MIT) طراحی‌شده و به شکلی جذاب، اصول برنامه‌نویسی را به کودکان و نوجوانان آموزش می‌دهد.

ما کارگاه‌هایی برای والدین برگزار کردیم و اهمیت آموزش برنامه‌نویسی به کودکان را به آن‌ها توضیح دادیم. به‌عبارت‌دیگر، بچه‌ها را از نسلی که بازی پرندگان خشمگین انجام می‌دهند، به نسلی تبدیل می‌کنیم که بازی پرندگان خشمگین بسازند. ما در سکّان آکادمی برای جذابیت هر چه بیشتر دوره، از یک مدرس نوجوان به‌عنوان مربی این دوره استفاده کردیم.

استقبال فعلی از پایگاه سکّان آکادمی چطور است؟ چه بازخوردی از مخاطبان دریافت می‌کنید؟

بازخوردها گوناگون است. برخی از کاربران می‌گویند توانسته‌اند با کمک این پایگاه نخستین اپلیکیشن اندرویدی خود را در کافه بازار منتشر کنند. برخی دیگر هم نظراتی مبنی بر کاربردی نبودن دوره‌ها دارند؛ اما درمجموع نظرات مثبت آن‌قدری هستند که برای ادامه راه به گروه ما انگیزه بدهند.

 یکی از اصلی‌ترین مشکلات سیستم آموزشی ایران، شکاف بین آموزش و اشتغال است. آیا برای این مسئله هم فکری کرده‌اید؟

من اعتقاددارم ما در ایران مشکل بیکاری نداریم، بلکه مشکل بی مهارتی داریم. آماری که مدتی پیش از رسانه‌ها منتشر شد حاکی از این بود که در حدود نیمی از نیروی کار ایران از حداقل مهارت‌های اشتغال برخوردار نیستد که بنده اعتقاددارم این آمار خیلی هم درست نیست، چراکه شواهد حاکی از آن است که تعداد اندکی از افرادی که اشتغال دارند، واقعاً ماهر هستند.

من در زمینه منابع انسانی با برخی شرکت‌های حوزه برنامه‌نویسی همکاری دارم. جالب است بدانید برخی از کارجویان رزومه ارسال می‌کنند که فوق‌لیسانس برنامه‌نویسی هستند، اما وقتی به مصاحبه دعوت می‌شوند، ساده‌ترین سؤالات برنامه‌نویسی را نمی‌توانند پاسخ دهند یا برخی دیگر از دوستان دارای مدارکی هستند که در داخل شناخته‌شده است، اما واقعاً نمی‌توان اسم آن‌ها را برنامه‌نویس گذاشت. مشکل اصلی دانشگاه‌های ما هستند که مفاهیم ارزشمندی را به دانشجویان رشته‌های نرم‌افزار تدریس نمی‌کنند. گاهی اوقات شنیده می‌شود که همچنان زبان برنامه‌نویسی پاسکال در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود که اکنون خیلی کاربردی ندارد. کاش روزی می‌رسید که به‌جای پاسکال برنامه‌هایی مانند اندروید و ای.او. اس یا کلود تدریس می‌شد که بازار کار اکنون به آن‌ها نیاز دارد.

ما در سکّان آکادمی، دپارتمانی تحت عنوان جابز راه‌اندازی کرده‌ایم که از آن طریق شرکت‌های برنامه‌نویسی می‌توانند شرکت خود را در سیستم ثبت کرده و همه فرصت‌های شغلی خود را معرفی کنند. از سوی دیگر دانشجویان سکّان آکادمی می‌توانند نام خود را در سیستم ثبت کرده و مهارت‌های خود را بیان کنند و از این طریق طرفین عرضه و تقاضای بازار کار را به هم خواهیم رساند.

 به نظر شما، پایگاه‌های آموزش رایگان آنلاین در توسعه جامعه ما در ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی چه نقشی دارند؟

اکنون سکّان آکادمی دارای رقبای زیادی است که برخی از آن‌ها واقعاً فعالیت‌ها و برنامه‌های خوبی دارند و همین مسئله رقابت می‌تواند سبب کیفیت آموزش‌های همه پایگاه‌های آموزش آنلاین شود؛ اما مشکلی که ما در اینجا به آن برمی‌خوریم، رایگان بودن و باکیفیت بودن است که همیشه به‌راحتی یکجا جمع نمی‌شوند. برای انجام کار باکیفیت به حداقل‌های مالی نیاز است که در غیر این صورت کار خوبی از آب درنخواهد آمد.

فضای اینترنت داخلی با فضای اینترنت جهانی تفاوت‌های زیادی دارد. برای مثال برخی از آموزش‌های سکّان آکادمی به‌صورت ویدیویی است که با توجه به‌سرعت پایین اینترنت، این مسئله می‌تواند به تجربه کاربری نه‌چندان مطلوبی منجر شود اما همین مسئله جای امیدواری دارد که فضای وب فارسی نسبت به سال‌های گذشته پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.

 آینده سکّان آکادمی و پایگاه‌های آموزش آنلاین را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟

اگر آموزشگاه‌های آنلاین یا بهتر بگوییم آکادمی‌های آنلاین پیش از هر چیز، فرهنگ دانش‌آموزی آنلاین را در میان کاربران ایرانی جا بیندازند و فضایی ایجاد کنند که کاربران همان اعتمادی که به کلاس‌های حضوری دارند را به این کلاس‌های مجازی پیدا کنند، بدون تردید آینده خوبی در انتظار همه ما خواهد بود.

 

گفتگو: صالح سپهری فر

 

 

No tags for this post.