گنجینه‌ای از انرژی‌های نو در ایران
استفاده از انرژی‌های نو یا به عبارتی منابع تجدید پذیر انرژی تنها راهی است که می‌تواند ما را از پیامدهای ناشی از مصرف بی‌رویه انرژی نجات دهد. در حقیقت همه این شرایط دست‌به‌دست هم داده است تا پایان این ماجرا به نفع منابع تجدیدپذیر انرژی رقم‌زده شود.
منابع نفت و گاز از منابع تجدیدناپذیر انرژی است. دوره بازگشت سوخت‌های فسیلی به میلیون‌ها سال می‌رسد و در عمل این منابع تجدیدناپذیر هستند. وقتی از انرژی‌های نو صحبت می‌شود منظور مولدهایی از انرژی است که برای تولید انرژی الکتریکی و انرژی حرارتی از منابع سوخت فسیلی استفاده نمی‌کنند. انرژی باد، انرژی خورشیدی، انرژی زمین‌گرمایی و بیوگاز که از سوخت‌های زیستی به‌دست می‌آید، از انرژی‌های نو هستند. در حوزه انرژی‌های نو، هیدروژن به‌عنوان حامل انرژی در نظر گرفته می‌شود. نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک هم از انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود. البته باید انرژی اتمی را هم به فهرست منابع تجدیدپذیر انرژی اضافه کرد. در مقیاس جهانی انرژی اتمی به‌عنوان منبع قابل‌تجدید انرژی در نظر گرفته می‌شود.
برای توسعه انرژی‌های نو در کشور چند توجیه مهم وجود دارد. نخست این‌که در دنیای امروز تأمین امنیت انرژی یک ضرورت محسوب می‌شود. از امنیت انرژی اصطلاحا تحت عنوان پدافند غیرعامل نام‌برده می‌شود. نیروگاه‌های ما از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند که تجدیدناپذیر بوده و منابع آن‌ها محدود است و ما به‌نوعی به این منابع وابسته شده‌ایم. در کشور ما حدود 92 تا 93 درصد برق کشور از منابع فسیلی تهیه می‌شود و این درست مثل این است که همه بودجه کشور براساس بودجه نفتی تهیه و تنظیم شود. این رویکرد، بحرانی را در پی خواهد داشت که وقتی تأمین سوخت‌های فسیلی با محدودیت مواجه شود، خود را نشان می‌دهد.
در کشور ما منابع سوخت فسیلی در مناطق مشخصی مانند جنوب غرب کشور وجود دارد و این منابع در همه کشور گسترده نیست. برای این‌که بتوانیم نیروگاه‌های کشور را به کمک منابع فسیلی فعال نگه‌داریم مجبور هستیم از مناطق جنوبی کشور لوله‌گذاری کنیم و حتی در مناطق شمالی کشور برای این‌که نیروگاه‌ها فعال باشند مجبور هستیم واردات گاز هم داشته باشیم. این شرایط امنیت انرژی را زیر سؤال می‌برد. در حقیقت وقتی از منابع فسیلی استفاده می‌کنیم به کالایی وابسته می‌شویم که خودش می‌تواند شرایط بحرانی داشته باشد.
اگر تولید گاز با مشکل برخورد کند این مشکل کل کشور ما را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. پس بحث اصلی امنیت انرژی و پدافند غیرعامل است اگر ما بتوانیم در این مسیر حرکت کنیم درعین‌حال که می‌توانیم امنیت انرژی را تأمین کنیم و پیامدهای زیست‌محیطی ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی را به حداقل رسانده و از افزایش درجه حرارت زمین و اثرات جوی پیشگیری کنیم، می‌توانیم در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنیم. ازاین‌رو ضرورت دارد بیش‌ازپیش در زمینه توسعه منابع تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنیم تا با پیامدهای ناشی از وابستگی به منابع فسیلی مواجه نشویم.
فرانک فراهانی / روزنامه نگار علم
No tags for this post.
