کشف آثار باستانی متعلق به فرهنگ ایرانی در هندوستان

به گزارش سیناپرس، باستان شناسان هندی در مطالعات جدید خود در ایالت بیهار موفق به کشف بقایای سایتی از دوره مائوری و کوشانی شدند.

مائوریان همدوره با اواخر دوره هخامنشی و دوره سلوکی بوده و ردپای پر رنگ معماری و هنر هخامنشی در آثار پادشاهان ماسوری هند دیده می شود. کوشانیان نیز در عصر اشکانی و ساسانی بر بخش هایی از آسیای میانه و هند حکومت کرده و بیشتر سکه های این پادشاهان به خط پهلوی است که در دوره ساسانیان در ایران رواج داشته است.

به گفته سازمان باستان شناسی هندوستان، این آثار در منطقه تاریکی کومراهار (Kumrahar  ) کشف شدند که یکی از مراکز اصلی حکومت مائوری محسوب می شود. یکی از شاخص ترین آثار کشف شده در این سایت، بقایای دیوارهای آجری است که به اعتقاد باستان شناسان حداقل ۲ هزار سال قدمت دارد.

گوتامی باتاچاریا، باستان شناس ناظر این پروژه درباره کشفیات فوق، گفت: تیم کاوش، بقایای دیوارها را هنگام حفاری در روز پنجشنبه در کومراهار و در فاصله ۶ کیلومتری شرق ایستگاه راه آهن پاتنا  کشف کردند. به گزارش سیناپرس، این منطقه جایی است که پیش از این آثار امپراتوری مائوری در آن شناسایی شده و حفاری ها در این منطقه برای چند دهه ادامه داشته است.

گفتنی است در دوره ساسانیان ارتباط فرهنگی ، هنری و سیاسی بسیار نزدیکی میان دولت های ایران و هند برقرار بود. اوج ارتباط همه جانبه ساسانیان و هندوستان را می توان در سرزمین کوشانا دانست که شواهد و مدارک باستان شناختی فراوانی حاکی از حضور همه جانبه فرهنگ ایرانی در این سرزمین است.

به گزارش سیناپرس،  کشف تعداد زیادی سکه با خط پهلوی و نقوش پادشاهان ساسانی که به سکه های پارسو کوشانی مشهور هستند گواهی از این دارد که پس از تصرف مناطق شمال و شمال غربی هند توسط ساسانیان، حکمرانان این منطقه شاهزادگان ساسانی بودند و شواهد و تحقیقات انجام شده روی این سکه ها گواه حضور ولیعهد ساسانی در این منطقه است که با نام خود سکه ضرب می کرده و به نوعی پیش از رسیدن به پادشاهی در این منطقه تمرین حکمرانی می کرده است. نام بسیاری از پادشاهان ساسانی بر روی این سکه ها درج شده است که تاریخ ضرب آن ها مربوط به زمان پیش از تاجگذاری رسمی آن ها در ایران است.

به گزارش سیناپرس، این  دیوارهای آجری یک یافته مهم محسوب شده و تیمی از کارشناسان سازمان باستان شناسی هندوستان در حال تجزیه و تحلیل این دیوار ها هستند. بر اساس مطالعات اولیه به نظر می رسد که این آجرها متعلق به عصر کوشانی است که از حدود سال ۳۰ پس از میلاد تا حدود ۳۷۵ سال بر بیشتربخش های  شمال شبه قاره هند، افغانستان و بخش هایی از آسیای مرکزی حکومت می کردند.  

شاید بدون اغراق قصر و تالار ستوندار باقی مانده از مائوریان در شهر پاتنا امروزی مرکز ایالت بیهار، واقع در منطقه باستانی پاتالی پوترا را بتوان مهمترین و نخستین قصر سنگی در تاریخ هند دانست. به گزارش سیناپرس،اهمیت این قصر به این دلیل است که  برای نخستین بار در هندوستان در زمان آشوکا معماری کاملا مشابه با پرسپولیس به صورت تالارهای ستوندار موسوم به Hypo style  ساخته می شود که فاصله ستون ها از همه نظر با یکدیگر برابر است و در کل ۲۲۵ ستون در این تالار به کار رفته که بدنه آن ها از سنگ و در دیواره ها و سقف از تزئینات چوبی استفاده شده است. 

ظهور و پیدایش این سبک معماری در هندوستان بدون تردید یک هنر و معماری وارداتی به شمار می رود. در حقیقت ستون های مایوریان را می توان تلفیقی از هنر هخامنشی – یونانی آمیخته با سبک بومی دانست. برخی از این ستون ها بالغ بر ۵۰ فوت ارتفاع دارند و سرستون هایی با اشکال مختلف و عموما حیوانی را بر بالای خود حمل می کنند . البته در بیشتر این ستون های می توان نشانه هایی پر رنگ از آئین بودائی را مشاهده کرد.

دو تا از بهترین نمونه های ستون های باقی مانده از این دوره در منطقه سیتو واقع در کولهوای هندوستان کشف شد  که در وضعیت نسبتا خوبی باقی مانده اند . هر دوی این ستون ها دارای بدنه ای مدور ، ساده و بدون تزئینات بوده  و  ۳۰ الی ۴۰ فوت ارتفاع دارند. نکته جالب در مورد این ستون ها عدم به کار بردن پی برای آن هاست ، به گونه ای که این ستون ها مستقیما در زمین فرو رفته و به همین دلیل به ستون هایی با فرم نخل مشهورند. 

به گزارش سیناپرس، نکته جالب در مورد تمام این ستون ها استفاده از نقش آشنای  نیلوفر آبی به صورت واژگون در آن ها است که هر بیننده ای را بدون هیچ تردیدی به یاد ستون های مشهور هخامنشی در پرسپولیس می اندازد که مدت ها پیش از این تاریخ ساخته شده بودند.

از این گذشته در برخی از این ستون ها دقیقا شیار های قاشقی شکل دیده می شود که این موضوع نیازمند بررسی بیشتر از سوی پژوهشگران است زیرا بدون تردید این ظهور کامل و بدون نقص و همراه با این شباهت های شگفت انگیز  نمی تواند حاصل ابتکار و نو آوری هنرمندان هندی باشد. 

به گزارش سیناپرس،در ادامه می توانید برخی از آثار باقی مانده از دوره مائوری در هند را مشاهده کنید که متاثر از معماری و هنر ایران هخامنشی هستند.

گزارش و تصاویر: دکتر احسان محمدحسینی – باستان شناس 

No tags for this post.