آموزش عالی کشور نیازمند گفتمان‌سازی کیفیت است
رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم گفت: اکنون بحث گفتمان سازی کیفیت در آموزش عالی اهمیت و ضرورت دارد، زیرا به‌صورت کلی، توسعه کمی در حوزه‌های مختلف اتفاق افتاده و دیگر نیازی به توسعه کمی در این زمینه نداریم.
جلسه اعضای هیئت سفر کیفیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به استان اصفهان با حضور روح الله رازینی، رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم، حسین هرسیج، رئیس دانشگاه اصفهان و رئیس هیئت ناتک استانی به همراه مسئولین دیگر، امروز یکم شهریورماه، در دانشگاه اصفهان برگزار شد.
در این جلسه، روح الله رازینی، رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم، در رابطه با سفر خود و هیئت همراه به استان اصفهان تحت عنوان «سفر کیفیت» یاد کرد و گفت: این سفر تفاوتی با سفرهای تشریفاتی مدیریتی دارد. موضوع این سفر هم در ادبیات دینی و عرفانی ما اثری سازنده دارد و هم در بحث‌های مدیریتی و نهضت‌های کیفیت دنیا. از استعاره «سفر» و «سفر تعالی» بارها استفاده کرده‌اند، زیرا سفر می‌تواند دستاوردهایی به همراه داشته باشد که منجر به تحولات مفیدی شود، ما نیز از همین تعبیر به نام «سفر کیفیت» استفاده کرده‌ایم.
وی با تاکید بر اهمیت بحث گفتمان‌سازی کیفیت در آموزش عالی، اظهار کرد: یک نکته مهم، بحث گفتمان‌سازی کیفیت در آموزش عالی است. به‌صورت کلی، توسعه کمی و توسعه عالی در حوزه‌های مختلف اتفاق افتاده است و دیگر نیازی به توسعه کمی در این زمینه نداریم. از طرف دیگر، با توجه به تغییر روندهای پژوهش، فناوری و گرایش‌های جوانان و نیازهای جامعه، کرونا کاری کرد که امروزه نوع آموزش ما تغییر پیدا کرد.
رازینی یکی از راهکارهای جدی در امر آموزش عالی را توجه به کیفیت و تمایز دانست و ادامه داد: همه ما در کشتی آموزش عالی سوار هستیم. در بسیاری از مجموعه‌های حاکمیتی سوال‌های جدی درباره اثربخشی و کارآیی آموزش عالی مطرح می‌کنند که باید پاسخگو باشیم و بدانیم که اگر محدودیتی ایجاد و آسیبی وارد شود، ضربه می‌خوریم.
وی با بیان اینکه در مرکز نظارت، تنها نظارت و ارزیابی هدف غایی نیست، ادامه داد: هدف غایی، ارتقاء کیفیت است و ما ماموریتی داریم که انحصار تیم ماست و آن بحث تضمین کیفیت است. مبحث تضمین کیفیت اقتضائات و الزاماتی دارد و توجه به کیفیت فقط با دیدن کاستی‌ها محقق نمی‌شود، بلکه این امر نیازمند اصلاح، خلاقیت و تغییر روش‌ها و ابزارها و نگاه‌ها است. در واقع، دغدغه اصلی ما ترویج و توجه به گفتمان کیفیت در آموزش عالی است.
رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت در ادامه به نکات و اهداف دیگر این سفر اشاره کرد و یادآور شد: شنیدن و دیدن مسائل آموزش عالی در سطح استان و تلاش برای پیگیری آنها از دیگر اهداف ما در این سفر است. همچنین، موضوع وحدت رویه و هماهنگی از اهمیت زیادی برخوردار است. متاسفانه گاهی ما وحدت رویه نداریم، در حالی که در رویکرد کیفیت برای حل مسئله باید همدلی دیده شود و نباید زیر نظام‌ها احساس کنند که ما برای بگیرو ببند آنها آمده‌ایم.
رازینی با بیان اینکه در سال گذشته بالغ بر ۱۰۰۰ بازدید میدانی توسط مرکز نظارت در کل کشور انجام شده است، افزود: بخشی زیادی از این هزار گزارش منجر به اثرگذاری بر روی تصمیم‌گیری‌ها در آموزش عالی شده است. باید بدانیم که گفتمان پاسخگویی و گزارش عملکرد در آموزش عالی از اهمیت زیادی برخوردار است. اینکه روسای دانشگاه‌ها پاسخگو باشند و به‌صورت مکتوب گزارش عملکرد خود را ارائه بدهند و پاسخگوی عملکردشان باشند، موضوع مهمی است.
رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت نیز به موضوع سطح‌بندی موسسات اشاره کرد و گفت: در حال حاضر، موضوع رتبه بندی به مرکز نظارت سپرده شده است. ما معتقد هستیم که پیش از رتبه بندی، موضوع سطح بندی مهم است. گاهی این مباحث در آموزش عالی پیگیری شده و بعد از آن رها شده، اما اکنون سطح‌بندی مؤسسات بر اساس مسائل آنها انجام می‌شود.
