چرا با خواندن یک متن، وقایع آن مثل یک فیلم در ذهنمان به نمایش در می‌آید؟

 اکثر افراد هنگام خواندن یک رمان، آن را همچون فیلمی در ذهن خود صحنه‌سازی می‌کنند. توجه دانشمندان از مدت‌ها پیش به چگونگی ایجاد تصاویر با خواندن ساده یک سری حروف جلب شده بود. آنها به طور معمول، مطالعات خود را بر جنبه کوچکی از زبان، طول کلمات و پیچیدگی جملات متمرکز می‌کردند. اما پژوهشگران آمریکایی تمام سطوح از خواندن، از طول کلمه و نظم گرفته تا طرح، شخصیت و احساسات را به طور همزمان مورد بررسی قرار داد. نتایج این تحقیق برخی از روش‌هایی که مغز ما توسط آنها کلمات را به داستان زنده تبدیل می‌کند را آشکار کرد.

دو دانشمندان دانشگاه کارنگی ملون در پیتسبورگ، لیلا وهبی و تام میچل سرپرستی این تحقیق را بر عهده دارند. گروه تحقیقاتی آنها کارشان را با بررسی اطلاعات به دست آمده از مطالعات قبلی آغاز کردند. سپس آن داده‌ها را برای ایجاد یک مدل رایانه‌ای از تغییرات حاصله در مناطق مغز به هنگام مطالعه استفاده کردند.

وهبی توضیح می‌دهد: « ما برای تست این مدل، از افرادی که کتاب‌های هری پاتر را خوانده بودند و یا فیلم آن را تماشا کرده بودند دعوت به همکاری کردیم. دلیل انتخاب هری پاتر این بود که بسیاری از مردم کتاب آن را خوانده‌اند و با شخصیت و دنیای هری پاتر آشنا هستند. این انتخاب مهم بود و ما از افراد شرکت کننده در این تحقیق می‌خواستیم که هر صحنه را همانگونه که خوانده‌اند در ذهن خود به تصویر بکشند.»

پژوهشگران فصل 9 از فیلم هری پاتر و سنگ جادو (فصلی که اولین درس پرواز هری را توصیف می‌کند) را برای بررسی انتخاب کردند. سپس هر کلمه از فصل انتخاب شده را به گونه‌ای که حداقل یکی از 195 ویژگی مختلف را داشته باشد انتخاب کردند. این کلمات شامل نام شخصیت‌ها، احساسات و حرکات همچنین ضمایر، افعال و دیگر ویژگی‌های دستور زبان می‌شد.

سپس پژوهشگران مدل خود را مورد آزمایش قرار دادند. برای این کار، آنها مغز افراد مورد آزمایش را به هنگام مطالعه فصل مورد اسکن قرار دادند. ابزار آنها برای این کار دستگاه تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا MRI بود که برای نشان دادن جریان خون در مغز از یک میدان مغناطیسی قوی استفاده می‌کند. مناطق مختلف مغز وقتی فعال می‌شوند اکسیژن بیشتری مصرف می‌کنند. بنابراین جریان خون در آن مناطق برای تامین اکسیژن مورد نیاز افزایش می‌یابد. وهبی و گروه او تغییرات جریان خون را به هنگام مطالعه افراد دنبال کردند. اجرا کردن اسکن MRI در حال اتفاق افتادن یک سری رویداد، به عنوان MRI در حال کار یا fMRI شناخته شده است.

افراد مورد آزمایش در داخل محفظه MRI باید کاملا بی‌حرکت باقی می‌ماندند. اما وهبی می‌خواست که آنها قادر به مطالعه باشند. به این دلیل او متن هری‌ پاتر را به صورت یک کلمه در هر لحظه روی صفحه نمایش رایانه داخل محفظه MRI نمایش داد.

هر کلمه در نصف ثانیه نشان داده شد و دستگاه اسکن جدیدی از مغز در حال کار کردن را هر دو ثانیه یک بار انجام داد. بنابراین هر اسکن اثرات خواندن چهار کلمه را نشان می‌داد. مناطقی از مغز که به هنگام خواندن هر گروه از کلمات فعال می‌شدند در یک نقشه دیجیتالی از مغز ثبت شد.

پس از افزایش سرعت مدل رایانه‌ای، پژوهشگران دریافتند که این مدل به طرز فوق‌العاده‌ای دقیق است. آنها می‌توانستند با تجزیه و تحلیل فعالیت مغز فرد به سادگی پیش‌بینی کنند که کدام یک از دو متن را فرد خوانده است و پیش‌بینی آنها در سه مورد از هر چهار مورد صحیح بود. پژوهشگران جزئیات یافته‌های خود را در مجله علمی پلاس وان منتشر کردند.

وهبی اشاره می‌کند که این مدل می‌تواند در مطالعه و بررسی چگونگی تغییر مغز به هنگام یادگیری نحوه خواندن مورد استفاده قرار بگیرد. 

وهبی می‌گوید: « شاید با کسب تجربه‌های بیشتر در این زمینه روش متفاوتی برای بررسی مناطق مغز به کار بگیریم.»

اولینا فدرینکو در موسسه تکنولوژی MIT و بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون کار می‌کند و در آزمون هری پاتر شرکت نکرده بود اما به عنوان فردی که در مورد توسعه زبان مطالعه می‌کند می‌گوید: «من از خواندن این مقاله هیجان‌زده شدم و فکر می‌کنم که نتایج این مطالعه راه‌های جدیدی برای پژوهش زبان پیش رویمان می‌گذارد.»

وهبی می گوید: «چرا به هنگام خواندن یک کتاب در مغزمان آن را مثل فیلم تجربه می‌کنیم؟ شاید به این دلیل است که آن مناطقی از مغز که وظایف روزمره را پردازش می‌کنند در زمان مطالعه ما فعال می‌شوند. برای مثال در زندگی روزمره، از بخش ویژه‌ای از مغز برای تصور آنچه دیگران به آن فکر می‌کنند استفاده می‌کنیم. همین بخش از مغز به هنگام تشخیص شخصیت‌های داستان فعال می‌شود. بخش دیگری از مغز به هنگام مشاهده حرکت کردن دیگران فعال می‌شود که همین بخش با خواندن ما در مورد حرکت یکی از شخصیتهای داستان مانند پرواز کسی با جارو نیز فعال خواهد شد. روش مغز برای پردازش اطلاعات قابل ستایش است، حتی یک داستان ساده می‌تواند به یک تجربه فوق‌العاده تبدیل شود.»

منبع

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا