ظرفیت سنجی ، ثبت و راه اندازی نخستین ژئوپارک شهری ایران در شهر شیراز

عضو شورای اسلامی شهر شیراز، گفت: ایران جایگاه مهمی در جهان از دیدگاه ویژگی های طبیعی و گوناگونی زمین شناختی دارد. مناطق مختلفی از ایران، پتانسیل معرفی جهت ژئوپارک را دارد. ژئوتوریسم و ژئومورفوتوریسم، رویکردی مسئولانه، حفاظتی و علمی درباره پدیده‌های منحصر به فرد طبیعی در چارچوپ شناسایی ژئومورفوسایت ها است. به گزارش سینا پرس فار، مصطفی کیانی رحیمی گفت: امروزه، موضوع زمین‏ گردشگری (ژئوتوریسم) و ژئوپارک، رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و همچنین مناطقی است که منابع و ذخایر طبیعی محدود داشته و یا از لحاظ صنایع و تولیدات ضعیف بوده اما دارای جاذبه‌های ارزشمند زمین شناختی و زمین ریخت شناسی (ژئومورفولوژیکی) هستند.

وی افزود: گسترش شهرنشینی و فعالیت‌های مختلف انسانی که موجب افزایش فشار بر محیط‌های طبیعی و اکوسیستم‌ها است، موجب مطرح شدن توسعه پایدار و توجه بیشتر بر محیط‌ها و چشم‌اندازهای طبیعی شده است، ژئوپارک‌ها علاوه بر توجه به جاذبه‌های زمین‌شناختی، بر تفسیر و آموزش، حفاظت گونه‌های مختلف میراث و همچنین شکوفایی اقتصادی و فرهنگی جامعه میزبان تأکید دارند.

عضو شورای اسلامی شهر شیراز تصریح کرد: ژئوپارک، یک محدوده جغرافیایی مشخص است که با استفاده از جاذبه‌های طبیعی زمین‌شناختی و زمین ریخت شناسی، جامعه محلی را به‌ طور مستقیم درگیر مباحث حفاظت، مدیریت و بهره‌برداری و آموزش می‌نماید و به ‌این‌ ترتیب دستیابی به اهداف توسعه پایدار گردشگری را میسر می‌سازد.

وی ادامه داد: یکی از راهبردهای ایجاد اشتغال جدید، توسعه صنعت توریسم بر مبنای پایش مکان‌های طبیعی متنوع، مفرح و جاذب گردشگر با سطح دسترسی مناسب است و شورای اسلامی و شهرداری شیراز درصدد بررسی توانمندی‌های ژئوپارک و ارائه راهکارهای مدیریتی جذب گردشگر در شیراز می‌باشد، که با پیمایش میدانی پتانسیل‌های ژئوتوریستی شامل ژئوسایت‌ها، ژئومورفوسایت ها و نیز سایت های فرهنگی و اقتصادی مورد ارزیابی دقیق قرار گرفت. علاوه بر ژئوسایت های طبیعی، سایتهای فرهنگی و اقتصادی نیز اهمیت فوق العاده ای داشته اند بنابراین وجود سایت های مختلف و متنوع گردشگری و امکان بازدید طیف‌های مختلف گردشگران، توان تبدیل به یک قطب ژئوتوریسم کشوری و ژئوپارک را دارد.

عضو شورای اسلامی شهر شیراز با بیان اینکه در حال حاضر ۱۷۷ ژئوپارک در ۴۶ کشور جهان وجود دارند که یک شبکه جهانی را شکل داده‌اند، خاطرنشان کرد: این شبکه به سرعت در حال رشد و توسعه است.

کیانی رحیمی حفاظت از میراث زمین‏ شناختی، بالا بردن نرخ اشتغال در بین فارغ‏ التحصیلان مراکز آموزش عالی رشته های مختلف، توسعه اقتصادی جامعه محلی با استفاده از راهبردهای ژئوتوریسم (زمین گردشگری)، کاهش مشاغل کاذب، افزایش آگاهی و دانش عمومی درباره منابع زمین و جلب مشارکت جامعه محلی در حفاظت و نگهداری از آنها را از جمله دستاوردهای ایجاد ژوپارک در مناطق دانست و گفت: ایجاد، معرفی و ثبت ژئوپارک در یک منطقه در واقع دست یابی به یک برند معتبر گردشگری است که به معنای تضمین کیفیت، امنیت و اعتبار یک مقصد گردشگری بوده و راهکاری نوین برای مدیریت هوشمندانه و مدبرانه آن سرزمین به شمار می رود.، از این رو برنامه‌ای که در این راستا برای شهر شیراز درنظر گرفته شده، شامل شناسایی، معرفی و ثبت یک ژئوپارک شهری است که اهداف ویژه‌ای را دنبال می‌کند.

وی توسعه متوازن گردشگری و خدماتی در سطح شهر را یکی از مهمترین اهداف مورد نظر دانست و گفت: کمک به توسعه متوازن گردشگری و خدماتی در سطح شهر و محدوده‌های پیرامونی به نحوی که با معرفی مقاصد گردشگری جدید، فشار و تمرکز از روی برخی مناطق مخاطب فعلی برداشته شده و مردم با گونه‌ای جدید از گردشگری (زمین گردشگری) آشنا شوند، در واقع به این وسیله بخش‌های کم برخوردارتر با استفاده از جاذبه‌های ویژه‌ای که در طول مطالعات شناسایی خواهند شد، رونق خواهند گرفت.

کیانی رحیمی با اشاره به این نکته که ایده ژئوپارک شهری همچنین توانایی متعادل سازی و حتی متوقف نمودن رشد بی ضابطه و دست‌ اندازی به بخش‌های بکر و ارزشمند طبیعت و چشم‌اندازهای اطراف شهر را دارد، گفت: بر همین اساس از باتجربه‌ترین و خبره‌ترین متخصصین این حوزه در ایران و منطقه که دارای کرسی جهانی نیز می باشند، برای ارزیابی منطقه و ارائه مشاوره تخصصی دعوت به عمل آمد، آقای علیرضا امری کاظمی مدیر ژئوپارک جهانی قشم و مشاور ارشد دو ژئوپارک ارس و طبس که کار شناسایی، راهبری پروژه و ثبت این سه ژئوپارک را به انجام رسانده و ایران را در زمره کشورهای پیشرو در حوزه ژئوپار ک مطرح نموده‌اند، ایشان ارزیاب و عضو اصلی شورای عالی ژئوپارک‌های جهانی نیز هستند.

عضو شورای اسلامی شهر شیراز ادامه داد: برنامه موردنظر توسط شورای اسلامی و شهرداری شهر شیراز و با همکاری مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر شیراز و با همراهی تعدادی از معاونت‌ها، شهرداران مناطق و مدیران ارشد شهرداری شیراز، هیئت علمی و دانشگاه آزاد دانشگاه شیراز،‌ سازمان زمین شناسی مرکز شیراز و… طی بازدیدی در روز پنچشنبه ۶ بهمن ۱۴۰۱ در طول یک روز کامل برگزار شد و در آن از مناطق شمال غرب، غرب، جنوب،جنوب شرق، شرق و بخش هایی از مرکز شهر شیراز و حرائم پیرامونی مراکز مذهبی، فرهنگی، گردشگری و تاریخی بازدید‌ به عمل آمد و در خلال این بازدید به بحث و تبادل نظر فنی و کارشناسی پرداخته شد.

وی در پایان گفت: برخی از این نقاط در سطح کشور کم‌نظیر بوده و حتی قابلیت مطرح شدن در سطح بین‌المللی را هم دارند در جهت تحقق این ژئوپارک که می‌توان آن را به عنوان یکی از دستاوردهای شاخص شهرداری و شورای ششم درنظر گرفت‏،‌ نیاز به همکاری و حمایت کامل مقامات ارشد استان و شهر شیراز وجود دارد. این همکاری و همدلی ان شاالله منجر به خلق یک اثر ارزشمند ملی در شهر شیراز خواهد شد که علاوه بر منافع پرشمار پیش‌گفت، راهکاری موثر برای حفظ و صیانت از میراث طبیعی و زمین شناختی منطقه بوده و این امانت را برای آیندگان به یادگار خواهد گذاشت.

گزارش: محمدرضا قشقایی زاده