استفاده از هنر بهعنوان یک ابزار مهم در ترویج علم
آهی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: تخصص اصلی من برنامهسازی علمی، مستندسازی و فیلمسازی است. درواقع من در رشتههای فیزیک و سینما تحصیلکردهام و به همین جهت توانستم در کارهایم در حوزه علم و هنر فعالیت داشته باشم. تلاش من عمدتاً بر این بوده که یک تعادل بین علم و هنر برقرار کرده و بین آنها پیوند ایجاد کنم. بنده کار ترویج علم را با برنامهسازی صدا هم در شبکههای رادیویی و هم در پادکستهای مختلف اینترنتی شروع کردم.
آهی که در شبکههای مختلف رادیو و تلویزیون درزمینهٔ ترویج علم و سادهسازی مفاهیم علمی فعال است، تإکید کرد: از سال ۸۵ این برنامههای مختلف رادیویی ساختهام. پسازآن چند سال در تلویزیون مشغول شدم. از سال ۸۹ برنامههای مختلفی را در تلویزیون بهعنوان نویسنده، کارگردان و یا سردبیر تهیه کردم و درواقع بهعناوینمختلف در تلویزیون در بخش علمی فعالیت داشتم. برنامههای دیگری را هم در شبکههای اینترنتی راهاندازی کردم. برنامه تلسکوپ که سال گذشته از وبسایت آپارات منتشر شد، ازجمله این فعالیتها است که جایزه بهترین برنامه علمی اینترنتی کشور را از آن خود کرد.
حافظ آهی: در این سالها تلاش کردهام یک ارتباط خوب بین علم و هنر برقرار کنم که اگر این اتفاق بیفتد، منجر به پدید آمدن آثار ارزشمندی در حوزههای هنر و علم شده و نتیجه آن برای مدتهای طولانی باقی خواهد ماند.
وی افزود: علاوه بر حوزه برنامهسازی، در حوزه ترویجی بهطور خاص با توجه به اینکه رشته تحصیلی من مرتبط با علم و هنر بوده، سعی کردم رابطهای بین علم و هنر درزمینهٔ های مختلف بهویژه سینما، ایجاد کنم. در کنار این موارد سعی کردم کلاسهای آموزشی مختلف و دورههای آموزشی در حوزههای علمی برگزار کرده و درزمینهٔ ترویج علم در سینما، همایشهای مختلفی را ترتیب دادم. در کنار این فعالیتها با رسانهها نیز همکاری داشته و در مجلات و نشریات مختلفی درزمینهٔ ترویج علم مطالبی نوشتهام.
آهی مهمترین دغدغه خود را، چگونگی استفاده از هنر بهعنوان یک ابزار مهم در ترویج علم عنوان کرد. به باور این فعال حوزه ترویج علم کشور، این مهمترین نکتهای است که باید در تدوین سیاستهای ترویج علم کشور مدنظر قرار گیرد و نقطهضعف این سیاست را باید بیگانگی علم و هنر دانست.
وی با تأکید بر این نکته که ما اصولاً باید ترویج علم را درست تعریف کنیم و اگر ترویج علم، عمومیسازی و بومیسازی آن است، باید در راستای دستیابی به این اهداف حرکت کرده و مسائلی که از رسانههایی مانند تلویزیون در جامعه مطرح میشوند باید با خشک علمی متفاوت باشند افزود: هرکدام از این روشهای اشاعه علم کاربری خاص خود را دارند و اصولاً هدف مقالات علمی، بدنه جامعه نیست. من بهعنوان کسی که سالها درزمینهٔ ترویج علم کارکردهام و مخاطب ترویج علم بوده و علاقهمند به این حوزه هستم، دوست دارم کار بزرگان و صاحبنظران این حوزه را پیگیری کنم. مهم این است که یک فرد که در زمینهٔ خاص علمی تخصصی ندارد بتواند با یک مسئله علمی مرتبط با آن حوزه ارتباط برقرار کند و مسائل مطرح شده در ترویج علم نباید بهصورت خشک و دانشگاهی باشد. در این میان استفاده از هنر برای ترویج علم بهعنوان یک ابزار کاربردی، بسیار مهم است و میتواند ترویج علم را در تمام سطوح جامعه عملی کند. برای مثال شما در کشورهای مختلف جهان میتوانید ببینید که سینما علاوه بر کاربرد سرگرمی میتواند مسائل مختلف علمی را در قالب فیلم به مردم جامعه و عموم طبقات آن ارائه کند. کتابهای رمان مختلف هم حتی از سوی دانشمندان باهدف ترویج علم نوشته میشود. برای مثال استیون هاوکینگ سه جلد رمان برای نوجوانان در زمینهٔ علم نوشته که البته دخترش نیز در نگارش این کتاب به وی کمک کرده است، ولی مهم این است که هدف وی در این کتابها نوجوانان بودهاند.
برگزیده نوزدهمین دوره جایزه ترویج علم سال 1397 افزود: متأسفانه بزرگترین مشکل ما این است که اصولاً رابطه بین علم و هنر در کشور ما عملاً قطعشده است. متأسفانه اساتیدی که در زمینهٔ علم کار میکنند، هیچ اعتباری برای هنر قائل نبوده و اساتیدی که درزمینهٔ هنر کار میکنند نیز با مفاهیم علمی بیگانه و غریب هستند و در این میان اگر بتوان بین این دو حوزه ارتباط برقرار کرد میتوان به ترویج علم خوشبین بود. من در این سالها تلاش کردهام یک ارتباط خوب بین علم و هنر برقرار کنم که اگر این اتفاق بیفتد، منجر به پدید آمدن آثار ارزشمندی در حوزههای هنر و علم شده و نتیجه آن برای مدتهای طولانی باقی خواهد ماند.
گفتگو: احسان محمدحسینی
No tags for this post.