آغاز مطالعات منشأیابی و پایش مخاطرات‌طبیعی غرب استان گیلان
مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی از آغاز طرح تحول زمین‌شناسی کاربردی در استان گیلان (در بخش منشأیابی و پایش مخاطرات‌طبیعی) خبر داد و گفت: این مطالعات برای ۸ منطقه این استان تعریف شده و طی آن نقشه‌های زمین‌شناسی زیست‌محیطی، آب زمین‌شناسی، زمین‌شناسی مهندسی، زمین ریخت‌شناسی و کواترنری یک‌پنجاه‌هزارم تهیه می‌شود.
دکتر رضا شهبازی با بیان اینکه طرح تحول زمین‌شناسی کاربردی در استان گیلان (در بخش منشأیابی و پایش مخاطرات‌طبیعی) در قالب ۸ عنوان پروژه در مساحت ۵ هزار کیلومتر مربع اجرایی می‌شود، اظهار کرد: در این طرح اقدام به تولید ۱۳ لایه اطلاعاتی در دلتای سفید رود و پهنه‌های مشرف به آن می‌شود که چند روز گذشته آغاز شده است. دلتای سفیدرود در گیلان یک پهنه بسیار پر تراکم زیستی (شهری، روستایی، گردشگری) و متاثر از انواع مخاطرات طبیعی با خطرپذیری زیاد در کشور است و به همین دلیل به عنوان یک منطقه با اولویت انتخاب شده است.
وی این منطقه را شامل مناطقی چون “لسکوکلایه”، “آستانه‌اشرفیه”، “رشت”، “سیاهکل”، “سنگر”، “دیلمان”، “اسطلخ‌جان (توتکابن)” و رودبار در غرب استان گیلان دانست و افزود: شناسایی مسیر انتشار سطحی و زیر سطحی آلودگی‌های موجود در آب و خاک مناطق شهری و مراکز جمعیتی، اجرا و طراحی اصولی در پروژه‌های عمرانی و زیرساختی، جانمایی‌های شهری و ایمن‌سازی آنها، شناخت آبخوان‌ها به منظور مدیریت بهینه منابع آب و آمایش مخاطرات طبیعی، گوناگونی آنها و مطالعه ریسک و خطر آسیب‌پذیری از ضروریات اجرای طرح تحول مخاطرات زمین‌شناختی است.
مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، گفت: این بخش در چهار حوزه عملکردی زمین‌شناسی زیست محیطی، آب زمین‌شناسی، زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک و مخاطرات با منشأ زمین‌شناسی فعالیت می‌کند.
شهبازی، ضمن اشاره به اهم پیشینه مطالعات در حوزه مخاطرات طبیعی در استان گیلان به نقشه‌های ملی مخاطرات کشور اشاره کرد و گفت: در نقشه‌های پهنه‌بندی زمین‌لغزش‌های کشور، لرزه‌زمین‌ساخت ایران، خطر سیلاب، خطر فرسایش واحدهای سنگی ایران و نقشه پتانسیل کارست‌شدگی کشور نگرش ویژه‌ای بر استان گیلان شده است.
وی افزود: با توجه به اولویت چالش‌های محیط زیستی استان گیلان، برای پروژه‌های زمین‌شناسی زیست‌محیطی ۸ عنوان پروژه در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم در مناطق لسکوکلایه، آستانه، رشت، سیاهکل، سنگر، دیلمان، اسطلخ‌جان و رودبار پیش‌بینی شده است.
مدیرکل دفتر مخاطرات و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان اینکه ۲ عنوان پروژه برای بخش آب زمین‌شناسی و زمین شناسی مهندسی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم برای مناطق آستانه و رشت تعریف شده است، خاطر نشان کرد: در حوزه زمین‌ریخت‌شناسی کاربردی و زمین‌شناسی کواترنری یک عنوان پروژه برای منطقه اسطلخ‌جان (توتکابن) پیش‌بینی شده که در صورت موفقیت این پروژه‌ها، تداوم آنها نیز برای پوشش دلتای سفیدرود و پهنه‌های مشرف به آن در بالادست دریاچه سد نیز در سال‌های آتی در دستور کار خواهد بود.
به گزارش سیناپرس به نقل از روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، شهبازی، تعیین مناطق تجمع آلودگی و روند مهاجرت آلودگی‌ها و انتشار آنها، بررسی عناصر آلاینده در خاک و آب، تفکیک واحدهای سرزمینی به واحدهای همگن در راستای آمایش و تقسیم‌بندی مخاطرات سرزمین، شناخت آبخوان‌ها، حجم و میزان ذخیره آنها، شناخت پهنه‌های سیلابی، پایش وضعیت کمی و کیفی منابع آب سطحی و زیرزمینی (رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات)، بررسی وضعیت زمین از دیدگاه تاب‌فشاری، خردشدگی و سایش در برابر فشار ناشی به پی سازه‌ها و نفوذپذیری پهنه‌های خاکی و سنگی و شناسایی مناطق درگیر با زمین‌لغزش را به عنوان دستاوردهای مورد انتظار در طرح تحول مخاطرات زمین‌شناسی یاد کرد.
به گفته وی، با توجه به پتانسیل لرزه‌خیزی زیاد و سابقه رخداد زمینلرزه‌های بزرگی مانند فاجعه رودبار و منجیل، مطالعات و به‌روزرسانی دانش و نقشه‌های لرزه زمین‌ساخت به صورت پیوسته در آن منطقه توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در حال انجام بوده و خواهد بود.
