قورباغهای به نام دیوید اتنبرو
سِر دیوید اتنبرو برای علاقهمندان جهان علم و بهخصوص طبیعت نامی آشنا است. او مستندساز برجسته بریتانیایی است که بیش از نیمقرن است به مستندسازی درزمینه طبیعت میپردازد. مجموعه حیات که او برای شبکه بیبیسی ساخته است یکی از ماندگارترین مستندهای زیستمحیطی تاریخ به شمار میرود.
فعالیت حرفهای او، اتنبرو را به گوشه و کنار جهان کشانده است و بارها و بارها او را در موقعیتهای چالشبرانگیز قرار داده و گاهی نیز به او این فرصت را داده است تا برای نخستین بار برخی از ساکنان سیاره زمین ما را شناسایی کند.
اتنبرو اما در کنار مستندسازی به دلیل مطالعات گستردهای که در حوزه فعالیت خود انجام میدهد و همچنین سبک منحصربهفرد روایتی که برای بیان داستانهای خود انتخاب میکند یکی از شناختهشدهترین ژورنالیستهای جهان علم به شمارمی رود و باعث الهام بسیاری از دانشمندان و نویسندگان و برنامهسازان علمی در جهان بوده است.
جامعه علمی که خود را مدیون خدمات او میداند بارها و بارها با نامگذاری گونههای مختلف جانوری به نام او سعی کردهاند تا از زحماتی که او برای توسعه علم و زیستشناسی و معرفی طبیعت به مردم و پرورش نسل تازهای از دانشمندان کشیده است قدردانی کنند. تاکنون گونههایی از پستانداران، پرندگان، خزندگان، مهرهداران و گیاهان چه آنهایی که منقرضشدهاند و چه آنهایی که هنوز بر روی سیاره ما زیست میکنند به نام او نامیده شدهاند اما در فهرست جانورانی که به نام او نامگذاری شدهاند جای دوزیستان خالی بود.
اکنون دو دانشمند زیستشناس یافته جدید خود را که گونهای قورباغه است به نام او نامگذاری کردهاند.
دکتر ادگار لِر از دانشگاه وزلین ایلینویز و دکتر رادولف وان می از دانشگاه میشیگان دو سال را در جنگلهای مرکزی پرو به دنبال فهرست برداری و ثبت گونههای دوزیستان و خزندگان این منطقه کردند. یکی از اهداف این بررسی گسترده، تعیین وضعیت گونهها و چشمانداز بقای آنها بود. از دل دشواری این دو سال تحقیق گسترده این دو موفق شدند چندین گونه جدید از دوزیستان و خزندگان را کشف کنند.
قورباغهای که به اسم رسمی Pristimantis attenboroughi ثبتشده است اما بیشتر به نام قورباغه لاستیکی اتنبرو شناخته میشود، یکی از کشفیات این گروه بود.
هر یک ازاینگونههای جدید به دانشمندان کمک میکنند تا تصویر کاملتری از رشد و تکامل زیست روی سیاره ما و در هر یک از زیرشاخههای وجودت زنده به دست آورند.
این قورباغه در بخشهایی از منطقه محافظتشده جنگلی پویی پویی (Pui Pui) در بخش مرکزی پرو زندگی میکند. این منطقه ارتفاعی بین 3400 تا 3936 متر از سطح دریای آزاد دارد.
این قورباغه طولی بین 14.6 تا 19.2 میلیمتر در بین نرها و 19.2 تا 23 میلیمتر در بین مادهها دارد و رنگ آنها خاکستری تیره و قهوهای سرخ گون است.
کاشفان اینگونه دلیل نامیدن آن را به این شرح توضیح دادهاند.
«ما اینگونه را به سر دیوید اتنبرو تقدیم میکنیم. بهپاس مستندهای آموزشی که درزمینه حیاتوحش و بهخصوص زندگی دوزیستان ساخته است (ازجمله، زندگی در خون سردها، قورباغههای شگفتانگیز و …) و به دلیل توجهی که به اهمیت محیطزیست و حراست از حیاتوحش در بین عموم ایجاد کرده است.»
برخی از آثار مستند دیوید اتنبرو به فارسی ترجمهشده و از شبکههای مختلف تلویزیون ایران پخش شده است.
–
پوریا ناظمی
No tags for this post.