یک روز پس از گزارش اختصاصی سیناپرس از پیشنهاد مرکز پژوهش‌های مجلس برای وضع مالیات بر حراج آثار هنری، روزنامه همشهری در گزارشی نوشت: در تمام این سال‌ها از حراجی‌های برگزار شده مالیات گرفته می‌شد اما اعلام رسمی نمی‌شد. از سوی دیگر قانون معافیت مالیاتی در خرید و فروش آثار هنری همچنان وجود دارد.

با این حال وقتی مرکز پژوهش‌های مجلس چند ماه پیش نشستی را برگزار ‌ و بعدتر پیش‌نویس قانون برگزاری حراج هنری را آماده کرده است، به‌نظر می‌رسد شفافیتی قرار است صورت بگیرد که شاید بتواند کمکی برای بهبود اوضاع باشد.

پیش‌نویس چه کسانی را نشانه گرفته؟

با توجه به اینکه معافیت مالیاتی همچنان قانونش وجود دارد، مرکز پژوهش‌های مجلس با پیش‌نویس قانون برگزاری حراج آثار هنری تبصره‌ای را برای شفافیت ایجاد کرده است. موضوعاتی در این پیش‌نویس وجود دارد که قبل‌تر هم با پیگیری‌هایی که صورت گرفته اجرایی شده‌اند اما حالا با ارائه پیش‌نویس می‌توان گفت شاید نظارت بیشتری بر برگزاری حراج‌ها باشد و در این میان برخی از مجموعه‌داران که زمانی خودرو خرید و فروش ‌ می‌کردند، حالا برای فرار مالیات آثار هنری می‌خرند و در خفا می‌فروشند بدون آنکه مالیات خود را بپردازند.
با پیگیری‌های انجام شده به‌عنوان مثال حراج تهران در دهه90 معاف از مالیات بود اما به شکل خودخواسته مالیات را از سال91 پرداخت می‌کرد. در این میان برخی از مجموعه‌داران نیز از دادن مالیات فرار می‌کردند مجموعه‌دارانی که به‌خاطر نپرداختن مالیات آثار هنری خرید و فروش می‌کردند. حالا با این پیش‌نویس و علنی شدنش،آنها نیز باید مالیات خود را بپردازند.

حضور وزارتخانه‌ها در حراجی‌ها علنی می‌شود

یکی از موضوعات این است که حراج‌گذاران برای برگزاری هر دوره حراج باید مالیات بدهند و نمایندگانی از ۳وزارتخانه اقتصاد و امور دارایی، ارشاد و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و فرماندهی نیروی انتظامی در مراسم برگزاری حراج حضور خواهند داشت. موضوعی که قبل‌تر در حراج‌های بزرگ دیده شده است.

مبنای انتخاب آثار

به ‌موجب سند پیشنهادی مرکز پژوهش‌های هنری، انتخاب آثار برای شرکت در حراجی برمبنای ضوابط و قواعدی خواهد بود که پیش‌تر توسط خانه حراج منطبق این قانون تهیه و در معرض عموم قرار گرفته است. تعیین قیمت کارشناسی آثار به‌عنوان قیمت پایه برای حراج باید برمبنای شاخص‌های از پیش اعلام شده و مورد پذیرش مجامع صنفی هنری باشد و حراج‌گذار ملزم به اعلام شاخص‌های قیمت‌گذاری پیش از تعیین قیمت پایه است.
همچنین فروشندگان در فرآیند برگزاری حراج حق ارائه پیشنهاد قیمت برای اثر هنری عرضه شده خود را ندارند. همچنین فروشندگان برای احقاق حق مالکانه خود برای حفظ ارزش مادی اثرشان می‌توانند طی قراردادی مکتوب با حراج‌گذار شرط کنند که درصورت دست نیافتن ‌به قیمت معین برای اثر هنری عرضه شده خودآن را از فرایند فروش خارج می‌کنند.

چه آثاری شامل مالیات نمی‌شوند؟

پیشنهاد مرکز پژوهش‌های مجلس این است که نقل وانتقال هر اثر هنری در هر دوره حراج مشـمول مالیات می‌شود، مگر اثری که مبلغ فروش آن ۵۰درصد کمتر از میانگین فروش همان دوره حراج باشد و نرخ مالیات را براساس قانون، سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌کند.باید دید این پیش‌نویس تا چه اندازه می‌تواند موثر باشد و قرار است چه اتفاق خوبی را برای آثار هنری رقم بزند؟