ارز دیجیتال ملی چیست؟
به گزارش سیناپرس، ارزهای دیجیتال ملی یا همان ( CBDC (Central Bank Digital Currency نوعی از ارزها هستند که خاصیت متمرکز داشته و عموم افراد و یا جامعه نقشی در استخراج و تولید آن ندارند و دولت ها می توانند روی آنها کنترل داشته باشند. هدف از کنترل دولتی این نوع ارزها جلوگیری از پول شویی و کاهش مخاطرات ناشی از سیستم غیرمتمرکز و غیر قابل کنترل است. در کشور ما هدف دولت از تلاش برای پی ریزی طرح ارز دیجیتال ملی این است که با شفاف سازی نقل و انتقالات، موجب جلوگیری از بسیاری از مشکلات احتمالی شود.
هدف از راه اندازی ارز دیجیتال ملی
شرکت خدمات انفورماتیک همگام با سیاست‌های کلان بانک مرکزی جمهوری اسلامی، با تشکیل کارگروه های تخصصی و راه اندازی آزمایشگاه های فنی، گونه های مختلف ارز دیجیتال را تولید و کاربری آن ها را در مقیاس آزمایشی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
بیشتربخوانید:
ارز دیجیتال ملی چه سودی برای دولت ها دارد ؟
هدف از توسعه زیرساخت ارز دیجیتال ملی بر پایه ریال، امکان‌سنجی و ارزیابی قابلیت های این فناوری در تسهیل مبادلات اقتصادی، افزایش شفافیت و توسعه خدمات مالی و پرداخت در نظام بانکی کشور است.
بر اساس گزارش شرکت خدمات انفورماتیک، این زیرساخت می تواند ارز دیجیتال ملی را به پشتوانه پول ملی کشور تبدیل کرده و در فاز اول در اختیار بانک های تجاری کشور قرار دهد تا از آن به‌عنوان توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات، تسویه بین بانکی و توسعه خدمات خود بهره گیرند. به این ترتیب، بانک‌ها قادر خواهند بود با تعریف انواع قرارداد‌های هوشمند در این بستر، به توسعه و بهبود زیرساخت خدمات مالی و پرداختی خود، از جمله خدمات مبتنی برکیف پول و پرداخت های خرد اقدام کنند.
اوایل اردیبهشت ماه وزیر ارتباطات اسبق نیز از آماده شدن مدل آزمایشی این ارز رمز پایه خبر داده بود. در آن زمان بر اساس مصوبه بانک مرکزی، استفاده از ارزهای رمزنگاری شده مثل بیت کوین، ممنوع، اما اعلام شد که این تصمیم بدین منظور نیست که به کارگیری ارز دیجیتال در توسعه داخلی ممنوعیت یا محدودیت دارد. البته نگرانی بانک مرکزی ناشی از خروج ارز و آسیب دیدن مردم و موضوعات این چنینی بود چراکه بیت‌کوین تنها ارز دیجیتال موجود در بازار نیست و آینده چهارچوب و پیکره اینترنت دنیا مبتنی بر بلاک چین خواهد بود.
به باور کارشناسان، رمز ارز با ریال دیجیتال هم به لحاظ زیرساخت، هم به لحاظ شیوه تولید و هم به لحاظ گردش پولی و اداره آن بسیار متفاوت است. چرا که همانند تعریف ابتدایی چگونگی استخراج رمزارز، این فعالیت با انتشار پول رسمی حتی به شکل دیجیتال، بسیار متفاوت است مگر آنکه رمز ارز جدیدی ساخته و استخراج و نام آن ریال دیجیتال ایران و با نظارت و دخالت مستقیم بانک مرکزی کشور باشد.
در این میان موضوع اصلی چگونگی تدوین سیاست پولی و ارزی کشور است. باید توجه داشت پول رسمی کشور از نوع اعتباری و دارای ساز و کار خاص خود است اما استخراج رمز ارز نه اعتباری بلکه مستلزم صرف هزینه حقیقی است. ساده ترین مثال نزدیک به این تعریف شاید تلاش برای استخراج طلا و ضرب سکه باشد که به خودی خود دارای ارزش است. لذا اداره پول اعتباری با اداره پول دارای ارزش ذاتی بسیار متفاوت و مستلزم مطالعات عمیق و داشتن تخصص کافی و فنی در این حوزه است.
*دکتر پوریا جهانبخشیان- مدرس گروه بازرگانی و امور مالی دانشگاه دولتی قبرس
مشاور و تحلیل گر بانک سوییس کوت در بخش بازار سهام و فارکس
