«تن آرامی»، روشی مناسب در کاهش اضطراب بارداری
سیناپرس: دوران بارداری یکی از مهم ترین دوره های زندگی در خانواده ها است که معمولا با انتظاری شیرین همراه است. ولی گاهی این اتفاق موجب ایجاد نگرانی و اضطراب در مادران باردار می گردد که نتیجه اش به جا ماندن رگه های بسیار تلخی در شیرینی فوق الذکر است! نتایج یک پژوهش جدید در کشورمان اثرات مفید و موثر «تن آرامی» را در کاهش اضطراب دوران بارداری نشان می دهد.
متن خبر:
اختلالات روانی از جمله اضطراب بارداری گریبان مادران زیادی را در سرتاسر جهان می گیرد. به طوری که حتی در کشور پیشرفته ای نظیر سوئد حدود 14 درصد زنان به این گونه اختلالات دچار می شوند. موارد متعددی وجود دارند که می توانند زمینه ساز بروز اختلال اضطراب در زنان باردار شوند که از میان آن ها می توان به سن، مرتبه بارداری، وجود اختلالات و بیماری های جسمی، تغییر وضعیت هورمونی، سابقه زایمان زودرس و زمینه ارثی و مادرزادی را ذکر کرد.
اختلال اضطراب معمولا در طول دوره بارداری وضعیت ثابت و یکسانی ندارد. این اختلال معمولا در سه ماهه اول بارداری افزایش یافته و در سه ماهه دوم کاهش می یابد و سپس مجددا در شروع سه ماهه سوم شروع به افزایش کرده و در هنگام زایمان به حداکثر خود می رسد.
اضطراب دوران بارداری علاوه بر تاثیرات مخرب بر روی مادران، اثرات منفی مستقیمی بر روی الگوی رشد جنین و طول دوره بارداری دارد. تولد نوزاد با وزن کم، عدم رشد و تکامل مناسب مغزی، زایمان زودرس و عدم اکسیژن رسانی و تغذیه مناسب جنین از جمله این آثار سوء هستند. عدم تکامل مناسب مغز نیز به نوبه خود می تواند بر مهارت های اجتماعی، قدرت تکلم و حافظه کودک در آینده تاثیرگذار باشد.
با توجه به خطرات ذکر شده، لازم است توجه ویژه ای به رفع و یا کاهش این اختلال مخرب در زنان باردار صورت گیرد. در این راستا و در کنار روش های معمول روان درمانی، روش هایی جایگزین نیز در دنیا مورد استفاده قرار می گیرند که تصویرسازی ذهنی، تن آرامی، موسیقی درمانی و ماساژ به هراه اعمال آموزش های مفید دوره بارداری از نمونه های آن می باشند.
در همین خصوص پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران با همکاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مطالعه ای را برای بررسی میزان اثربخش بودن آموزش تمرینات تن آرامی بر روی زنان باردار گروه پرخطر شهر شهرضا انجام داده اند که نتایج آن در آخرین شماره فصل نامه «ارتقای ایمنی و جلوگیری از مصدومیت ها» منتشر گردیده است. این پژوهش با مشارکت 160 زن باردار گروه پرخطر که در هفته های 32 تا 35 حاملگی خود بودند در سال 1392 به انجام رسیده است. گروه پرخطر به زنان بارداری با ویژگی هایی نظیر سن زیر 18 یا بالای 35 سال، مرتبه حاملگی بالاتر از پنج، سابقه زایمان زودرس یا دیررس، افزایش کم یا زیاد وزن در طول بارداری و ابتلا به بعضی از انواع بیماری ها اطلاق می گردد و طبق آمارهای موجود متاسفانه حدود 77 درصد مادران باردار در کشور ما به این گروه تعلق داشته و نیازمند مراقبت های ویژه هستند.
زنان شرکت کننده در مطالعه فوق الذکر به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده که هر گروه شامل 75 نفر بود. گروه آزمایش علاوه بر دریافت بعضی آموزش های مهم و موثر مربوط به دوران بارداری، از یک نوع روش تن آرامی تحت عنوان «روش تن آرامی جاکوبسن» استفاده نمودند.
نتایج پژوهش نشان داد که گروهی که تحت روش تن آرامی قرار گرفته بودند به طور معنی داری دارای اضطراب کمتری نسبت به گروه دیگر بودند. نکته قابل ذکر این بخش مطالعه، اثربخشی بالای آموزش گروهی این روش به زنان باردار بود. به طوری که طبق بیان پژوهشگران، این نوع آموزش گروهی موجب استفاده زنان از تجارب یکدیگر (با کنترل پژوهشگر) و ایجاد فضایی صمیمی و دوستانه شد که همین عوامل توانست تاثیر آموزش تن آرامی یا ریلکسیشن را در کاهش اضطراب بیشتر نماید.
از سوی دیگر انجام آموزش های مهم و موثر مربوط به دوره بارداری به زنان تحت آزمایش، نشان از اثربخشی بالای آن داشته و نقش به سزایی در کاهش اختلالات روانی و اضطراب و در نتیجه ارتقای سلامت جسمی و روانی آنان داشته است.
روش تن آرامی جاکوبسن از دسته ریلکسیشن های فعال و جزو روش های «عضله به ذهن» است. در تکنیک های موسوم به عضله به ذهن، فرد با انقباض عضله و سپس شل کردن آن، توجه را به عضلات قسمت های مختلف بدن و سپس استراحت آن ها معطوف می دارد. در واقع در این روش ذهن آرام آرام می آموزد که بر اجزای مختلف بدن متمرکز شده و با این تمرکز از محیط بیرون جدا گشته و به این ترتیب رهایی را تجربه نموده و به آرامش دست یابد.
No tags for this post.