تقویت امنیت غذایی و سلامت با حفظ ذخایر ژنتیکی

دکتر رضا آذربایجانی، معاون علمی و فنی مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در این خصوص به سیناپرس گفت: زیرساخت های توسعه ای هر کشور اعم از زیرساخت توسعه یافتگی در مدیریت بهره ورانه و پایدار از منابع خدادادی، به افزایش کیفیت و امنیت حیات و زیست مردم آن کشور منجر می شود. ذخایر ژنتیکی و زیستی  نیز به عنوان یکی از این زیرساخت ها ابزاری برای ارتقای کیفیت زندگی، امنیت غذایی و سلامت و محیط زیست به حساب می آید.

وی با تاکید بر اینکه کلید واژه ذخایر ژنتیکی و زیستی، لزوم مدیریت پایدار، جایگزینی و حفظ و انتقال این دارایی ها به نسل های بعد را در گذر زمان خاطرنشان می سازد، اظهارداشت: هم اکنون ایران به لحاظ تنوع زیستی و ژنتیکی جزو غنی ترین کشورها در غرب آسیا و جزو ۲۰ کشور نخست دنیاست؛ زیست بوم های دریایی، ساحلی شمال و جنوب کشور، مناطق خشک داخل، تالاب های متعدد و جزایر گوناگون، سبب تنوع زیستی و ژنتیکی ایران شده و ظرفیت های بسیار بالایی نیز برای توسعه پایدار در منطقه ایجاد کرده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا توانسته ایم از این ظرفیت ها به خوبی استفاده کنیم؟ گفت: متاسفانه با وجود پیوستن ایران به کنوانسیون تنوع زیستی و تلاش های مجدانه دستگاه های ذی ربط برای تحقق اولویت ها و شاخص های این کنوانسیون در کشور، به دلیل عدم وجود مدیریت یکپارچه و جامع در این خصوص و نیز فقدان مشارکت اجتماعی موثر و عوامل متعدد دیگر بهبود ملموس در این خصوص رخ نداده است.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر در مقابل تهدیدهای زیستی و غیرزیستی متعددی که شاخص ترین آنها تغییرات اقلیمی است، برنامه ها و استراتژی‌های کلان کشور از فقدان راهبردهای عملگرایانه و موثر رنج می برد.

معاون علمی و فنی مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران ادامه داد: علاوه بر اینکه نتوانسته ایم از این ظرفیت ها برای توسعه پایدار، ثروت آفرینی و افزایش کیفیت زندگی آحاد جامعه بهره ببریم با تهدیدات و بحران های هر روزه ای مواجه هستیم که پیامدهایی مانند مهاجرت، بیکاری، تهدیدات سلامتی مردم، لطمات پایدار بر کشاورزی و دامداری و … به دنبال دارد.

آذربایجانی به دستاوردهای شاخص مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران اشاره کرد و به سیناپرس گفت: دستاوردهای شاخص مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در این خصوص مبتنی بر ایجاد بستر توسعه ای جهت رشد ظرفیت های زیست فناورانه و دانش بنیان کشور از طریق ایجاد کلکسیون های استاندارد و تسهیل دسترسی به قریب ۵۰ هزار نمونه زیستی و ژنتیکی است؛ این دستاوردها با بالاترین استانداردهای بین المللی جمع آوری، شناسایی، تکثیر و نگهداری شده و با مکانیسم تسهیل شده ای در اختیار جامعه تحقیقاتی زیست فناوری و صنایع مرتبط قرار می گیرد.

به گفته وی، این موضوع موثرترین اقدام در ساماندهی و استاندارد سازی دسترسی و حفاظت و بهره برداری نظام مند منابع ژنتیکی کشور است که به طور بنیادین در قانون و آیین نامه های اجرایی حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی( که در مراحل نهایی تصویب و ابلاغ و اجرا قرار داد) مورد تاکید قرار گرفته است. در این قانون با هزاران نفر/ ساعت بحث کارشناسی دقیق و عمیق توسط متخصصان زبده… انجام می شود.

وی خاطرنشان کرد: این مرکز با دارا بودن ۲۷ کلکسیون در قالب چهار بانک اصلی ( بانک گیاهی، بانک مولکولی، بانک سلول های انسانی و جانوری و بانک میکروارگانیسم ها) به لحاظ تنوع زیستی و موضوعی و نیز گستردگی فعالیت ها و استانداردهای شناسایی و نگهداری طولانی مدت طیف های وسیع و متنوع در هر چهار حوزه زیستی و ژنتیکی در کشور و حتی جهانی بی نظیر است؛ در این بین، یکی از شاخص ترین دستاوردهای این مرکز طی یک دهه فعالیت گذشته، شناسایی و معرفی قریب یکصد سویه میکروبی بومی کشور بوده است.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.