خبرگزاری سینا شک و تردید هنرمندان نسبت به ساخت بزرگترین مجموعه تئاتری خاورمیانه را بررسی می‌کند:
از خاوران تا صبا؛ بودجه بزرگی هدر رفت
کمتر از یک ماه پیش درباره پروژه‌ای اطلاع‌رسانی شد که از آن به عنوان ساخت بزرگترین پردیس تئاتر خاورمیانه یاد می‌شود؛ پروژه‌ای که شهرداری تهران متولی ساخت و ساز آن است.
زهرا تقوی: 21 فروردین ماه برنامه‌ای برگزار شد با حضور علیرضا زاکانی، شهردار تهران و جمعی از مدیران زیرمجموعه‌اش و از سوی دیگر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نادره رضایی، معاون هنری وزارت ارشاد، اتابک نادری، سرپرست اداره کل هنرهای نمایشی و جمعی از مدیران هنری نیز در این برنامه حضور یافتند.
به گزارش خبرگزاری سینا، در این برنامه عنوان شد که به درخواست اهالی محل که خواستار گسترش فضاهای فرهنگی بوده‌اند و نیز با پیگیری برخی از هنرمندان، شهرداری تهران طی تهاتری که با ارتش داشته است، زمینی بیش از 6000 متر مربع را همراه با اعیاناتی بیش از 4 هزار متر مربع برای ساخت این پردیس در نظر گرفته است و بودجه‌ای حدود 500 میلیارد تومان به ساخت آن اختصاص خواهد داد تا این پردیس در نزدیکی تماشاخانه ایرانشهر بنا شود.
در آن مراسم شهردار تهران درباره امکانات فرهنگی شهرداری همچون فرهنگسراها سخن گفت و اینکه از مجموع 6 هزار صندلی مکان‌های فرهنگی، 3200 صندلی به شهرداری تعلق دارد.
در نگاه اول، این اتفاق باید خوشحالی جامعه هنری به ویژه جامعه تئاتری را در پی داشته باشد که قرار است چنین پردیس مجهز و بزرگی آن هم در دل شهر و نه در یک نقطه دورافتاده ساخته شود اما این موضوع با کمترین واکنش هنرمندان رو به رو شد که البته این وضعیت قابل پیش‌بینی بود. جامعه تئاتری همچنان مکان‌هایی مانند مجموعه صبا را به یاد دارد و نیز مکان دیگری مانند پردیس تئاتر تهران با نام پیشین پردیس تئاتر خاوران که چندین سال از ساخت و ساز آنها می‌گذرد اما نه تنها باری از دوش جامعه هنری برنداشته‌اند که به نظر می‌رسد با اشتباه‌هایی که در ساخت و ساز آنها صورت گرفته، بودجه بزرگی هدر رفته باشد.
کسانی که در دهه‌های گذشته پیگیر اخبار و رویدادهای تئاتری بوده‌اند، به یاد دارند که در دوره مدیریت مجید سرسنگی به عنوان مدیر تئاتری شهرداری تهران، تور فرهنگی با حضور جمع نسبتا پرشماری از هنرمندان برگزار شد که طی آن از پردیس تئاتر تهران که به دلیل مکان راه‌اندازی‌اش در محله خاوران، به نام پردیس تئاتر خاوران نامگذاری شده بود و بعدتر نام پردیس تئاتر تهران را به خود گرفت، مجموعه صبا در خیابان شریعتی و نیز موزه قصر بازدید کردند.
هرچند در نگاه نخست، پردیس تئاتر خاوران با سالنی بسیار بزرگ و وجود چند سالن بلک باکس، باید مورد استقبال هنرمندان تئاتر که در آن سال‌ها همواره از کمبود فضاهای نمایشی گله داشتند، قرار می‌گرفت اما همان روز فریاد انتقاد و اعتراض بسیاری از آنان بلند شد چراکه به گفته آنان این سالن به کار تئاتر نمی‌آمد و مناسب اپرا و باله بود و از سوی دیگر ساخت چنین سالنی در بخشی از شهر که رفت و آمد به آن برای اغلب اهالی تئاتر، کار دشواری است نه تنها سودی برای جامعه هنری ندارد بلکه دور ریختن سرمایه‌ای است که در امور دیگر می‌توانست گره‌گشا باشد.
این مجموعه حالا چند سالی است که فعال شده اما به جز چند گروه کودک و نوجوان و اجرای چندین نمایش مناسبتی، کمتر گروه شناخته‌شده‌ای حاضر شده نمایش خود را در این روی صحنه ببرد.
اما مجموعه صبا هم سرنوشت بهتری ندارد. این مجموعه برخلاف خاوران در مرکز شهر ساخته شده و در خیابان شریعتی؛ جایی که آن زمان که هنوز سالن ملک، راه‌اندازی نشده بود و سالن تخصصی تئاتر نداشت. بنابراین می‌توانست به عنوان فضایی حرفه‌ای در اختیار گروه‌های نمایشی قرار بگیرد بخصوص که گفته شده بود این مجموعه ویژه نمایش‌های آیینی سنتی در نظر گرفته شده تا این گونه نمایشی، مکانی ویژه خود داشته باشند. با این حال و با گذشت بیش از یک دهه، هنوز هیچ خبری از آغاز فعالیت‌های این مجموعه نیست و این در حالی است که سال‌ها پیش نشستی خبری همراه با بازدید از این مجوعه برای خبرنگاران تدارک دیده شد.
با وجود همه اینها هیچ هم دور از ذهن نیست اگر جامعه تئاتری اتفاق اخیر را مبنی بر ساخت بزرگترین مجموعه تئاتری خاورمیانه با دیده شک و تردید و حتی بدبینی بنگرد. این موضوع زمانی پررنگ‌تر می‌شود که اهل تئاتر سرنوشت ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج را به یاد می‌آورند؛ ساختمانی که بیش از 10 سال پیش بحث خرید آن و پیوستنش به تماشاخانه قدیمی تهران مطرح بود و با وجود دستور محمد باقر قالیباف، شهردار وقت تهران، بلاتکلیف ماند تا همین پارسال که ساخت و ساز آن لرزه بر اندام سنگلج پیر انداخت و دوباره این زخم کهنه سرباز کرد.
جالب است که شهردار تهران عنوان کرده که ساخت پردیس تئاتری در مجاورت تماشاخانه ایرانشهر طی نامه‌ای با امضای 16 هنرمند مورد توجه قرار گرفته و این در حالی است که طرح گسترش تماشاخانه سنگلج از سوی تعدادی از بزرگترین و نامدارترین هنرمندان کشور همچون عزت‌الله انتظامی، داود رشیدی، محمد علی کشاورز، جعفر والی، علی نصیریان، داود رشیدی و … پیگیری شد و آن قدر به سرانجام نرسید که حالا بسیاری از آنان از دنیا رفته‌اند و این آرزو را با خود به جهانی دیگر برده‌اند.
در شرایطی که ایمنی تماشاخانه سنگلج که بر قنات قرار گرفته، مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد، ناگهان خبر می‌رسد که شهرداری دست به کار ساخت مجموعه‌ای شده که بزرگترین مجموعه تئاتری خاورمیانه خواهد شد. طبیعی است که این دوگانگی در رفتار شهرداری، برای خانواده تئاتر پرسش‌برانگیز باشد.
به نظر می‌رسد همچنان تماشاخانه ایرانشهر با دو سالن استاد سمندریان و دکتر ناظرزاده کرمانی، روشن‌ترین بخش کارنامه شهرداری در زمینه ایجاد فضاهای نمایشی باشد چراکه اهل هنر می‌دانند که بسیاری از سالن‌های فرهنگسراها به شیوه سالن‌های همایش ساخته شده‌اند و برای اجرای تئاتر، کارایی لازم را ندارند.
