ایرانداک گزارش داد؛
جایگاه مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی حوزه‌ای «کیو. اس.» در ویرایش ۲۰۲۵ میلادی

رتبه‌بندی «کیو. اس.» در ویرایش ۲۰۲۵ خود نام نه مؤسسۀ ایرانی را در سیاهۀ مؤسسه‌های برتر جهان در حوزه‌های گوناگون موضوعی آورده است.

به گزارش خبرگزاری سینا،نام این مؤسسه‌های ایرانی، روی هم، ۱۲ بار در حوزه‌های گوناگون آمده است. در نمودار زیر روند سالانۀ شمار حوزه ـ مؤسسه ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی حوزه‌ای «کیو. اس.» گزارش شده است. منظور از حوزه ـ مؤسسه شمار جایگاه‌های جهانی مؤسسه‌های ایرانی است. برای نمونه، اگر ۱۰ مؤسسه ایرانی هر یک در دو حوزه موضوعی جایگاه جهانی به دست آورده‌اند؛ شمار حوزه ـ مؤسسه ۲۰ محاسبه می‌شود.

مؤسسه‌های ایرانی در سه حوزه از پنج حوزة رتبه‌بندی حوزه‌ای «کیو. اس.» جایگاه جهانی به دست آورده‌اند. دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف، به ترتیب، با برتری در سه و دو حوزة علمی عملکرد برجسته‌تری در برابر دیگر مؤسسه‌های ایرانی داشته‌اند. در جدول زیر شمار جایگاه‌های جهانی هر یک از مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی حوزه‌ای «کیو. اس.» گزارش شده است.

نظام رتبه‌بندی جهانی حوزه‌ای «کیو. اس.» مؤسسه‌های پیشرو جهان را در پنج حوزه موضوعی (هنر و علوم انسانی، مهندسی و فناوری، علوم زیستی و پزشکی، علوم طبیعی، و علوم اجتماعی و مدیریت)، بر پایۀ پنج شاخص آوازة دانشگاهی، آوازه شغلی، سرانة استناد، شاخص «اچ»، و شبکه بین‌المللی پژوهش ارزیابی می‌کند. در ویرایش ۲۰۲۵ میلادی، «کیو. اس.» داده‌های بیش از ۱۶ میلیون مقاله و دیدگاه‌های ۱۵۱ هزار دانشگاهی و ۱۰۰ هزار کارفرما را تحلیل کرده است. وزن هر یک از شاخص‌ها در حوزه‌های موضوعی گوناگون متفاوت است. در نمودار زیر وزن شاخص‌ها در هر حوزه موضوعی گسترده نشان داده شده است.

نظام رتبه‌بندی جهانی حوزه‌ای «کیو. اس.» در ویرایش ۲۰۲۵ میلادی، روی هم، ۲۷۵۹ جایگاه جهانی را به مؤسسه‌ها در حوزه‌های گوناگون موضوعی اختصاص داده است که سهم ایران ۱۲ جایگاه بوده است. در جدول زیر رتبۀ جهانی مؤسسه‌های ایرانی در حوزه‌های گوناگون موضوعی، رتبه و امتیازشان در شاخص‌های ارزیابی این نظام رتبه‌بندی گزاش شده است.

بر پایه ویرایش ۲۰۲۵ میلادی «کیو. اس.»، ۲۷۵۹ جایگاه جهانی در حوزه‌های گوناگون موضوعی تعریف شده است. در حوزه‌های هنر و علوم انسانی، علوم زیستی و پزشکی، علوم طبیعی، و علوم اجتماعی و مدیریت، دانشگاه «هاروارد» و در حوزه مهندسی و فناوری، دانشگاه «ام.آی.تی.» جایگاه‌های نخست جهان را به دست آورده‌اند.

از دیدگاه شمار جایگاه‌های کسب شده، ایران در رتبة ۴۷ جهان جای گرفته است. در میان کشورهای منطقه، عربستان سعودی و ترکیه با کسب ۴۴ جایگاه در رتبه نخست هستند و ایران در رتبه نهم جای گرفته است. در جدول زیر شمار جایگاه‌های جهانی کسب شده توسط کشورهای منطقه در زمینه‌های گوناگون علمی گزارش شده است.

بر پایه گزارش «کیو. اس.»، آمریکا با کسب ۴۴۱ جایگاه در رتبه نخست جهان است و کشورهای انگلستان (با کسب ۲۲۱ جایگاه)، چین (با کسب ۱۵۹ جایگاه)، آلمان (با کسب ۱۳۰ جایگاه)، و استرالیا (با کسب ۱۰۸ جایگاه) در رتبه‌های بعدی هستند. گفتنی است که «کیو. اس.» نظام رتبه‌بندی دیگری برای ارزیابی مؤسسه‌ها در زمینه‌های خاص علمی دارد که در گزارش دیگری از گزارش‌های سامانه نما تحلیل شده است.

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) با ساخت و بروزرسانی ابزارهایی حرفه‌ای برای ارزیابی و سنجش علم، فناوری، و نوآوری کشور می‌کوشد تا در زمینه‌های در پیوند با مأموریت‌هایش به سیاست‌گذاران برای برنامه‌ریزی‌های درست و کارآمد یاری رساند. این گزارش نیز از انتشارات سامانه جایگاه علم، فناوری، و نوآوری ایران در جهان (نما) است که به پایش و گزارشِ پیرامونِ 90 شاخص گوناگون از 55 نهاد جهانی در حوزه‌های علم، فناوری، و نوآوری می‌پردازد و در نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IR در دسترس همگان است.