آیا ارس آلوده به فلزات سنگین است؟
دکتر بایبوردی، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت: «بر اساس نمونه‌برداری صورت‌گرفته از آب رود مرزی ارس، میزان برخی عناصر سنگین مثل آرسنیک، مولیبدن، سرب، کادمیوم و کروم بالاتر از حد مجاز است. همچنین میزان آنیون‌هایی نظیر فسفات و نیتریت نیز در آب این رودخانه بالاتر از حد نرمال است.»
دکتر بایبوردی با اشاره به این نکته که کشور ارمنستان سهم بالایی در ایجاد آلاینده‌های رود ارس دارد گفت: «متأسفانه دستگاه‌های مجهزی برای اندازه‌گیری آلاینده‌ها در این رودخانه نداریم.»
کارشناس دیگری که درخصوص این اتفاق اظهارنظر کرده، دکتر ابوالحسن‌زاده عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز است که علت تلف شدن ماهی‌های رود ارس را تجمع‌پذیری فلزات سنگین در اندام‌های ماهیان ناشی از فعالیت معدن مس مولیبدن ارمنستان می‌داند.
دکتر ابوالحسن‌زاده همچنین هشدار داد که با توجه به اینکه مردم حاشیه رودخانه ارس از این آب هم برای شرب و هم برای آبیاری کشاورزی خود استفاده می‌کنند، علاوه بر به خطر افتادن سلامتی مردم منطقه، آلوده شدن محصولات کشاورزی و دامی به فلزات سنگین از تبعات آلوده شدن آب این رودخانه است.
همچنین شینا انصاری، مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفتگو با خبرگزاری ایرنا گفته است: «نتایج پایش فلزات سنگین و پارامترهای فیزیکی و شیمیایی رودخانه ارس نشان می‌دهد که رسوبات منطقه، دارای فلزات سنگین است اما در آب رودخانه آلودگی مشاهده نشده است.»
انصاری توضیح داد: «اکنون پایش‌های سازمان محیط زیست در 17 ایستگاه نمونه‌برداری رودخانه ارس شامل پنج ایستگاه آذربایجان غربی، هفت ایستگاه آذربایجان شرقی و پنج ایستگاه در اردبیل به طور فصلی انجام می‌شود.»
او در ادامه گفت: «وجود منابع آلاینده صنعتی در بالادست مانند معادن مس، مولیبدن، سدهای باطله (مکان‌هایی برای جمع‌آوری و نگهداری پساب‌ها و مواد باطله کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی)، تخلیه باطله معدنی و پساب به رودخانه ارس، همچنین فعالیت‌های کشاورزی و بقایای سموم و کودهای شیمیایی و فاضلاب‌های خانگی و زهاب‌های کشاورزی از عوامل بالقوه تهدیدکننده این رودخانه محسوب می‌شوند.»
انصاری گفت: «در مهرماه سال گذشته نشست دوجانبه وزرا و مسئولان عالی‌رتبه حفاظت محیط‌زیست کشورهای ایران و ارمنستان برگزار شد، در این نشست با توجه به اهمیت موضوع پایش زیست محیطی رودخانه ارس، مقرر شد در چارچوب کمیته مشترک کاری، پایش رودخانه ارس به طور مستمر انجام شود.»
کاظم سجادی، مدیرکل امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه، کارشناس دیگری است که چندی پیش در نشست بررسی راهکارهای توسعه همکاری‌های آذربایجان شرقی با ارمنستان، راجع به موضوع آلودگی‌های رود ارس اظهار نگرانی کرده بود و بر رفع و حل و فصل مشکلات زیست محیطی این رودخانه مرزی میان ایران و ارمنستان تأکید کرده بود.
در همین حال اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی با اشاره به تلف شدن ماهی‌ها در پایین‌دست سد خداآفرین اعلام کرده است که مسئولان مربوطه در اداره محیط زیست خداآفرین و دامپزشکی استان، به محض اطلاع از این موضوع در محل حادثه حاضر شده و اقدام به نمونه برداری اولیه کرده‌اند.
این اداره کل همچنین گفته است: «تا اعلام نتایج آزمایش‌ها نمی‌توان به طور قطع در خصوص دلایل آن صحبت کرد، از این رو صحبت‌هایی که در فضای مجازی مبنی بر ورود فاضلاب صنعتی مطرح می‌شود نیازمند بررسی بیشتر است و بدون شک بعد از جمع‌بندی‌های صورت‌گرفته دلایل این اتفاق از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
ارس یکی از طولانی‌ترین رودخانه‌های داخلی ایران با 1072 متر طول و آب‌های خروشان است که در مرز بین ایران با جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان قرار دارد و به دلیل آلودگی در مسیر خود به دومین چالش بزرگ زیست محیطی منطقه شمال غرب پس از دریاچه ارومیه تبدیل شده است.
گزارش: غزال غضنفری
No tags for this post.
