قصه، غذای روح کودک/ نسل آینده را با کتاب بسازیم

همان‌طور که جسم کودک به غذای سالم نیاز دارد، روح او نیز با قصه‌های خوب تغذیه و تقویت می‌شود.

هفته ملی کودک در سال ۱۴۰۴ با شعار «کودکان، حال خوش زندگی» از ۱۵ تا ۲۱ مهر ۱۴۰۴ در سراسر کشور برگزار می‌شود. این رویداد ملی فرصتی مغتنم‌ برای یادآوری اهمیت دوران کودکی، حقوق و نیازهای کودکان و توجه به رشد فرهنگی، اجتماعی و عاطفی نسل آینده است.

به همین مناسبت، سمیه رضایی، پژوهشگر و کنشگر حوزه ادبیات کودک، عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان و مؤلف کتاب «داستان‌درمانی» در گفتگویی با خبرگزاری سینا، به تحلیل نقش داستان در شکل‌گیری شخصیت کودکان می‌پردازد.

سینا پرس – ایده اصلی کتاب «داستان‌درمانی» چیست و چگونه می‌توان از داستان برای «درمان» استفاده کرد؟

در کتاب «داستان‌درمانی» ما به این باور رسیده‌ایم که کتاب خوب، تنها یک سرگرمی نیست؛ بلکه یک «معلم مهربان» و یک «داروی روح» است. منظور از درمان، همان پرورش و تقویت جنبه‌های سالم شخصیت کودک است. هر داستان می‌تواند مانند یک الگو، مهارتی زندگی‌ساز مانند همدلی، اعتمادبه‌نفس، خلاقیت یا معنویت را به کودک بیاموزد و به او کمک کند تا با چالش‌های رشد به خوبی کنار بیاید.

سینا پرس –ساختار این کتاب چگونه است و برای چه کسانی مفید است؟

کتاب بر اساس یک مدل پنج‌بخشی طراحی شده است که پنج ستون شخصیت یک «کودک سالم» را معرفی می‌کند: کودک اجتماعی، کودک خلاق، کودک موفق، کودک معنوی و کودک شاد. در هر بخش، ده‌ها کتاب برجسته کودک را معرفی و تحلیل کرده‌ایم و پیام اصلی و کاربردی هر کدام را استخراج کرده‌ایم. این کتاب تنها برای والدین نیست؛ بلکه برای معلمان، مربیان مهدکودک، کتابداران و همه کسانی که دغدغه آینده کودکان را دارند، نوشته شده است.

سینا پرس –یک کتاب چگونه می‌تواند به رشد «کودک خلاق» کمک کند؟

کتاب‌های خلاقیت‌آفرین به کودک نمی‌گویند «خلاق باش»، بلکه به او یاد می‌دهند که مشکلات را از زوایای مختلف ببیند و برای مسیرهای بسته، درهای جدیدی باز کند. برای مثال، در کتاب «همان لنگه کفش بنفش» اثر فرهاد حسن‌زاده، کودک با داستانی چندپایان مواجه می‌شود. این کار ذهن او را به چالش می‌کشد و به او می‌فهماند که همیشه تنها یک راه حل وجود ندارد. این همان پرورش تفکر خلاق است.

سینا پرس – به عنوان سخن پایانی، در روز کودک چه پیامی برای والدین و مربیان دارید؟

روز کودک به ما یادآوری می‌کند که کودکان، سرمایه‌های اصلی ما هستند. بهترین هدیه‌ای که می‌توانیم به آنان بدهیم، سرمایه‌گذاری روی سلامت روان و ساختن شخصیتی متعادل برای آنهاست. در کنار خرید اسباب‌بازی، برای کتاب‌های خوب و تأثیرگذار هم برنامه و بودجه داشته باشیم. کتاب «داستان‌درمانی» می‌خواهد یک راهنمای عملی برای این انتخاب باشد. امیدوارم با همکاری همه نهادهای فرهنگی، بتوانیم نسلی را پرورش دهیم که نه تنها باسواد، بلکه بااخلاق، خلاق، مقاوم و شاد باشد.