هوش مصنوعی؛ فرصتی برای درآمدزایی کسب و کارهای خلاق

هوش مصنوعی با ورود به حوزه های مختلف فرصت های شغلی زیادی برای کسب و کارها ایجاد کرده است. کسب و کارهای خلاق و فرهنگی نیز این امر مستثنی نیستند. این فناوری با ورود به این حوزه توانسته است به چرخه تولید محتوای صوتی و تصویری و …  ده برابر سرعت دهد.

فرزانه صدقی: در یکی از پنل‌های تخصصی دومین رویداد تخصصی صنایع خلاق و فرهنگی پارک‌های علم و فناوری کشور که توسط معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف و به میزبانی پارک ملی فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی در باغ موزه نگارستان برگزار شد، فعالان زیست بوم نوآوری کشور به موضوع «هوش مصنوعی و دگرگونی‌های خلاق» پرداختند.

زمان مناسب ورود صنایع خلاق به AI

به گزارش خبرگزاری سینا، محمدعلی نارویی، دبیر کارگروه هوش مصنوعی معاونت فناوری وزارت عتف در این پنل گفت: طبق برآوردها در سال ۲۰۲۴، بازار هوش مصنوعی به ارزش ۶۳۸ میلیارد دلار رسید که سهم تبلیغات و رسانه حدود ۸۸ میلیارد دلار یعنی نزدیک به ۱۳ تا ۱۴ درصد از این بازار را صنایع خلاق تشکیل داده است.

وی افزود: هوش مصنوعی به چرخه تولید محتوای صوتی و تصویری و …  ده برابر سرعت می‌دهد و می‌تواند به صنایع خلاق کمک کند. مقیاس‌پذیری یکی دیگر از ویژگی های هوش مصنوعی است؛ پیش از این مدت‌ها زمان لازم بود تا یک نسخه از انیمیشن تولید شود اما اکنون هوش مصنوعی می‌تواند با کاهش هزینه و زمان این کار را به‌راحتی انجام دهد اما هم‌چنان صنایع خلاق به هوش مصنوعی اولویت دارد زیرا رقابت جهانی مطرح است.

به گفته وی، اکنون به دو دلیل زمان مناسبی برای ورود صنایع خلاق به AI است. یک، ابزارهای AI اکثرا ابزارهای Open source هستند و می‌توانیم به صورت اشتراکی تامین کنیم. دو، صنایع خلاق مانند دیگر صنایع در حال تجربه اوج دموکراتیزه شدن جهانی با همراهی  AI هستند. امروز در دورترین روستاها و دور افتاده‌ترین نقاط، دسترسی به جدیدترین ابزار هوش مصنوعی فراهم است. پس برای کسب‌وکار خلاق  این فرصت بسیار مهمی تلقی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: امروز هوش مصنوعی کار بازآفرینی و شخصی سازی و تولید محتوا خلاقانه‌ای را انجام می‌دهد و به‌عنوان دستیار خلاق هنرمند عمل می‌کند. این چنین رویکردی هم فرصت و هم تهدید تلقی می‌شود؛ هوش مصنوعی باعث حذف برخی مشاغل سنتی می‌شود اما مشاغل جدیدی را نیز خلق می‌کند. هوش مصنوعی هنرمند را به طور کلی حذف نمی‌کند. هرچند در تولید اولیه سریع‌تر از هنرمند است اما در روایت‌محوری، اصالت فرهنگی و زیبایی‌شناسی محلی قطعا نیاز به هنرمند دارد.

نقش نهادها در پرورش افراد خلاق

دکتر جواد حاتمی، معاون پژوهشی دانشکده روانشناسی دانشگاه‌ تهران‌ نیز در این پنل تخصصی گفت: چند مولفه باعث می شود افراد خلاق متفاوت‌تر از دیگران باشند. یک، نگاه متفاوت نسبت به حل مسائل  دارند؛ این افراد با شیوه تکراری مسائل را حل نمی‌کنند. دو، شبکه مغزی آنها نسبت به افراد دیگر متفاوت است. برای خلاقیت نباید به خیلی چیزها توجه کنیم. ذهن‌مان باید تنها به یک موضوع و هدف تمرکز پیدا کند. زمانی که مغز رها شود، شبکه مغزی به جستجو می پردازد. سوم، از توانایی‌های شناختی خوبی برخوردارند. این افراد همچنین مساله شناس خوبی هستند و می‌توانند مسائل را درست تشخیص دهند و راه حلی برای آن بیندیشند.

وی به دیگر مولفه های افراد خلاق پرداخت و اظهارکرد: همچنین افراد خلاق، افرادی جسور هستند و از تجربه‌ها و پدیده‌های جدید مانند هوش مصنوعی استقبال می‌کنند. یکدندگی از دیگر ویژگی‌های این افراد است؛ این افراد با وجود بارها تجربه‌ شکست تا زمانی که به اهدافشان نرسند آرام و قرار پیدا نمی‌کنند.

وی رشد خلاقیت و پرورش افراد اخلاق در جامعه در گروی توجه بیشتر نهادها و سازمان‌های دولتی دانست و افزود: در این میان نهادها و سازمان‌ها می‌توانند با پرورش افراد خلاق، مساله خلاقیت در جامعه را تسهیل دهند.

پرداختن به خلاقیت با رویکردی فناورانه

میثم روشنی، پژوهشگر اقتصاد هنر دانشگاه تربیت مدرس نیز در ادامه این پنل تخصصی اظهارکرد: سوال پر تکراری که امروزه با آن مواجه هستیم معطوف به این مساله است که آیا پرداختن به موضوع صنایع خلاق به پارک های علم و فناوری ارتباط دارد؟ آیا می توانیم با نگاه و رویکرد فناورانه و با نظام پارک های علم و فناوری به خلاقیت بپردازیم. جواب واضح است؛ بله. اکنون ما پدیده ای به نام خلاقیت هنری و هوش مصنوعی داریم. رویکردهای متفاوتی که داریم، نحوه مواجه ما با این پدیده را متفاوت می کند. از منظرهای متفاوت می‌توانیم خلاقیت را تعریف و با آن مواجه شویم. اتفاقا این مساله را ‌می پسندیم‌ و اثرگذاری را هم می پذیریم.

وی افزود: اگر به علت بحث مالی و سیستم فرآیندهای صنایع خلاق مبتنی بر هوش مصنوعی با فرایند کاری ما در تعارض است، وجود صنایع خلاق را نباید بپذیریم اما اگر بخش خلاقیت مبتنی بر هوش مصنوعی و فناوری را می پذیریم باید تعریفش را نیز تغییر دهیم. دنیا اکنون با همین سیستم پایش پیش می رود مشکلاتش را هم دارد.

وی اظهارکرد: خلاقیت می تواند تعریف های متفاوتی داشته باشد. اگر تعریف های متفاوت را در نظر بگیریم پس از آن می‌توانیم راه حل های درستی برای هوش مصنوعی، فرآیندهای اندازه‌گیری و ارزیابی، نظام پایش ها و …. پیدا کنیم.