گام های طلایی برای حفظ سلامت فرمانده بدن
مغز مرکز فرماندهی بدن انسان محسوب می شود که از ساختار و عملکردی پیچیده برخوردار است. پیچیدگی مغز همواره آن را به عضوی جذاب برای دانشمندان و پژوهشگران برای کشف جنبه های پنهان آن مبدل کرده و با پیشرفت علم، این بخش از بدن انسان نیز بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است.
در همین راستا برای اولین بار هفته آگاهی از مغز در سراسر کشور به صورت همزمان در بهزیستی، مهد کودک ها، مدارس، دانشگاهها، باشگاههای ورزشی، شهرداری ها و… از روز شنبه ( هشتم اسفند ماه )آغاز شد؛ به همین مناسبت سمینارها و برنامه های خاصی در این اماکن برگزار می شود تا همه سنین (از کودکان تا کهن سالان) با مغز خود آشنا شوند و به بهداشت مغز توجه بیشتری کنند.
دکترعبدالرضا ناصر مقدسی روز دوشنبه به همین مناسبت درگفت و گو با ایرنا افزود: مغز از مهمترین ارگان های بدن محسوب می شود که در تصمیم گیری ، شناخت ،آگاهی بخشی، و تجربیات پیرامون نقش دارد.مغزحکم فرمانده بدن بوده و تمام فعالیت ها، تفکرات و احساسات و هیجانات را رهبری می کند و باید برای سلامت این ارگان مجدانه کوشید.
وی اظهار کرد:توجه به بیماری های مغزی نیز مهم است و می تواند توانایی شناختی را تحت تاثیر قرار داده و کیفیت زندگی انسان را مختل کند.
مطالعه اولین گام سلامت مغزی
وی با اشاره به اینکه در ایران چندان به سلامت مغز توجه نشان داده نمی شود، اظهارکرد: آمارها نشان داده است که مطالعه کردن و خواندن کتاب در بهبود و عملکرد مغز تاثیرات مثبت به جای می گذارد. مطالعه کردن و خواندن مطالب ارتباط بین سلول های مغزی را مستحکم می کند.
این متخصص مغز و اعصاب یاد آور شد : مردم مدت زمان کمتری را برای مطالعه در نظر می گیرند و این وضعیت در میان جوانان نیز مشاهده شده است .
مقدسی افزود:خانواده ها برای بسیاری از وسایل غیر ضروری زندگی هزینه های گزافی را صرف می کنند اما رغبت به خریداری کتاب ندارند و در سبد کالا هزینه ای برای خریدن کتاب در نظر گرفته نشده است.
وی ادامه داد: بی توجهی به موضوع مطالعه در بین افراد جامعه سبب می شود ضریب هوشی افراد و همچنین فرزندان در خانواده دستخوش تغییرات شده و این موضوع هشداری جدی است که در آینده می تواند سلامت مغزی را مورد تهدید قرار دهد.
آموزش دومین گام سلامت مغزی
این پژوهشگر مرکز تحقیقات ام اس بیمارستان سینا به آموزش به عنوان دومین گام ارتقای سلامت مغز اشاره کرد و افزود: در مدارس ما خلاقیت وجود ندارد و مطالب درسی را دانش آموزان یا دانشجویان حفظ کرده و در این امر، یادگیری کمتر اتقاق می افتد.
وی توصیه کرد: توجه جدی به نحوه آموزش و یادگیری از کودکی می تواند مغز را فعال نگه دارد و عدم خلاقیت ذهنی سلامت مغز را به شدت تحت تاثیر قرار می هد.
مقدسی اضافه کرد:روش های مختلف یادگیری، خلاقیت های فکری وفعالیت های ذهنی از مواردی است که از دوران کودکی باید در مدارس ، دانشگاه و خانواده ها به آن توجه جدی کرد.
ورزش سومین گام سلامت مغزی
این متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه موضوع ورزش کردن برای سلامتی روح و جسم بسیار با اهمیت است گفت : ورزش کردن و فعالیت و تحرک جسمی می تواند سلامت مغزی نورون ها را بهبود بخشد و باید ادغان داشت ورزش کردن در جامعه ما چندان جایگاهی ندارد و مردم اطلاعات و آگاهی کمتری نسبت به فواید ورزش کردن دارند.
مقدسی توصیه کرد: روزانه حدود نیم ساعات ورزش برای حفظ سلامتی جسم و روان ضروری است. بهتر است پیاده روی و حرکت نرمش را در برنامه روزانه گنجانده شود.
تغذیه چهارمین گام سلامت مغزی
وی تغذیه مناسب و صحیح را برای حفظ سلامت مغزی با ارزش و مهم دانست و گفت :در جوامع امروزی با توجه به تغذیه نادرست و وجود غذاهای آماده و فست فودها سلامتی افراد جامعه رابه خطر می اندازد و می تواند میزان چربی خون ، فشار خون را افرایش دهد.
به گفته وی غذاهای سرخ کردنی و چرب ، غذاهای شور و ترشی ها ، انواع شیرینی ها ،مصرف نوشابه های گاز دار ، کاهش میزان مصرف میوه و سبزی از مواردی است که می تواند ابتلا به بیماری مغزی را در افراد افزایش دهد.
نکشیدن سیگار پنجمین گام سلامت مغزی
مقدسی به عدم استعمال سیگار تاکید کرد و گفت : سن مصرف سیگار درمیان جوانان کشور پایین آمده است و در زنان نیز کشیدن سیگار رایج شده است که ضروری است در این اقدامات اساسی برای کاهش میزان مصرف سیگار در جامعه اتخاذ شود.
وی همچنین اضافه کرد: سیگار کشیدن تاثیرات منفی بر مغز گذاشته و بسیاری از بیماری ها مغز و اعصاب از جمله ام اس را تا میران دو برابر افزایش می دهد .
این متخصص مغز و اعصاب اظهار کرد:سیگار کشیدن بر قدرت شناختی مغز تاثیر منفی برجای می گذارد و به جوانان توصیه می شود که از استعمال سیگار حتی به صورت تفریحی نیز خوداری کنند.
روش های پیشگیری از بیماری مغزی
وی به سکته مغزی به عنوان شایع ترین بیماری مغزی اشاره کرد و گفت :سکته مغزی بیماری ناتوان کننده است و می تواند سبب ضعف و ناتوانی طولانی مدت شود این بیماری نیارمند روش های پیشگیری در سطح جامعه است .
مقدسی اضافه کرد:یکی از مهمترین عوامل ابتلا به این بیماری فشار خون بالا است که می تواند باعث پارگی عروق مغزی شود توصیه می شود هر چند وقت افراد فشار خون خود را کنترل کنند و در صورت وجود فشار خون تحت نظر پزشک قرار گیرند.
وی ادامه داد: تغذیه سالم ، ورزش و تحرک جسمی ، کنترل بیماری های چربی خون بالا ، فشار خون و قند خون بالا ، اضافه وزن می تواند از بروز سکته مغزی پیشگیری کند.
متخصص مغز و اعصاب به بیماری آلزایمر اشاره کرد و گفت : بیماری آلزایمر با بالا رفتن سن درمیان افراد جامعه ارتباط و افزایش پیدا می کند.برنامه ریزی برای فعالیت های فکری و ذهنی افراد مسن در خانواده ها و همچنین شرکت درفعالیت های اجتماعی و متنوع می تواند ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.
به گفته وی اگر بیماری آلزایمر زود تشخیص داده شود و در مراحل اولیه بیماری باشد با تجویز داروها می تواند این بیماری را کنترل کرد.
پژوهشگر مرکز تحقیقات ام اس بیمارستان سینا در درباره بیماری ام اس افزود: یکی از عوامل پیشگیری کننده ابتلا به بیماری ام اس نکشیدن سیگار است . مطالعات نشان داده است که استعمال سیگار می تواند احتمال ابتلا به بیماری ام اس را تا دو برابر افزایش دهد.
مقدسی ادامه داد: از دیگر عوامل ابتلا به بیماری ام اس چاقی است .چاقی در کودکی و در سنین پایین در آینده احتمال ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهد.
به گفته وی کمبود ویتامین D3 نیز می تواند در ابتلا به بیماری نقش داشته باشد .البته با اجرای برنامه کشوری و تجویز ویتامین D3 در مدارس می توان این بیماری را در آینده کاهش داد.