چگونه در بورس حضوری موفق داشته باشیم
به گزارش سیناپرس، اگر بدانیم هنگام معامله و انتخاب سهم ویا خرید ترکیبی از سهام مختلف چگونه احساسات خود را کنترل کنیم می توانیم از بروز شکست جلوگیری کرده و موفق شویم. وضعیت روحی و روانی شما تأثیر زیادی در تصمیم گیری هایتان دارد، به ویژه اگر تازه کار هستید.
به خاطر داشته باشید حفظ آرامش برای انجام معاملات بسیار مهم است. در این مقاله، ما جنبه روانشناسی در معاملات روزانه و حتی بلند مدت را برای معامله گران مبتدی و باتجربه بررسی می کنیم و نکاتی را در مورد چگونگی انجام معامله بدون دخالت احساسات ارائه می دهیم.
اهمیت کنترل احساسات در حین معامله
اهمیت کنترل احساسات در معاملات را نمی توان نادیده گرفت. تصور کنید که پیش از گزارش اشتغال و آمار بیکاری معامله کرده اید با این انتظار که اگر تعداد مشاغل گزارش شده بیشتر از پیش بینی‌ها باشد، قیمت طلاو یا سهم تان به سرعت افزایش می یابد و شما می توانید در کوتاه مدت سود زیادی کسب کنید.
در ادامه گزارش اشتغال منتشر می شود و همانطور که امیدوار بودید، تعداد مشاغل از پیش بینی ها بیشتر است. اما به دلایلی، قیمت ها سقوط می کنند!
در این شرایط شما به تمام تجزیه و تحلیل هایی که انجام داده اید، به تمام دلایلی که باعث افزایش قیمت طلا و یا سهمتان می شد، فکر می کنید و هرچه بیشتر فکر کنید، ارزش طلا و سهمتان کمتر می شود.
همانطور که می بینید رنگ سهام هایی که خریده اید قرمز می شود، در این شرایط احساساتان جریحه دار شده و واکنش «جنگ یا گریز» در ذهن شما رخ می دهد، از منظر علمی ، این پاسخ فیزیولوژیکی اغلب مانع رسیدن ما به اهدافمان می‌شود و می تواند برای معامله گران بسیار مشکل ساز باشد.
به گزارش سیناپرس،معامله گران حرفه ای به شانس اعتقادی ندارند و با یک تصمیم عجولانه به سرمایه خود آسیب نمی رسانند. آن ها اجازه نمی دهند یک حرکت اشتباه کل زندگیشان را خراب کند. به خاطر داشته باشید دنیای اقتصاد با احساسات سر و کار نداشته و برای یادگیری به حداقل رساندن معاملات احساسی، باید تمرینات زیادی انجام شود.
تجربه رایج معامله گران درباره معاملات احساسی
برخی از رایج ترین احساساتی که معامله گران تجربه می‌کنند عبارتند از ترس، عصبانیت، باور، هیجان، حرص و طمع و اعتماد به نفس کاذب. در ادامه هر یک از این موارد را به طور مجزا مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم.
ترس و عصبانیت
یکی از علل شایع ترس، معامله با ارقام بسیار بالا است. معاملات بسیار بزرگ نوسانات بیشتری دارند و استرس ناشی از آن باعث می شود شما مرتکب اشتباهاتی شوید که در حالت معمول هرگز انجام نمی دهید.به گزارش سیناپرس،عامل دیگر ترس (یا عصبانیت) انجام معامله «اشتباه» است، معامله ای است که با برنامه معاملاتی شما مطابقت ندارد .
پس برای تک تک معاملات خود برنامه داشته باشید و سعی کنید مانند یک خلبان همیشه چک لیست داشته و همه هموارد مربوطه را قبل از ورود به معامله انجام داده باشید .اگر بتوانیم با کمی تمرین ترس را در زمان شروع آن بشناسیم احتمالا خواهیم توانست به موقع قبل از این که احساسات بر ما مسلط شوند گام های موثرتری در راستای بهتر معامله کردن برداریم.
ترس از دست دادن پول و یا ترس از اشتباه و حتی ترس از جاماندن از خرید و یا فروش سهم و یا سهام از بدترین و مهلک ترین مشکلات احساسی است که معامله گران میبایستی با تمرین و مشاوره و مطالعه بر یک یک ابعاد آن غلبه کنند.
باور/هیجان
باور و هیجان احساسات کلیدی هستند که احتمالاً آن‌ها را در هر معامله ای که انجام می دهید حس می کنید. برای انجام یک معامله خوب، نیاز به باور دارید همچنین هیجان لازمه معامله است، اگر در معامله هیجانی ندارید، احتمالا به این خاطر است که در معامله مناسبی قرار نگرفته اید.
یک معامله خوب به برنامه معاملاتی شما بستگی دارد. اگر طبق برنامه معاملاتی عمل کنید حتی اگر در یک معامله ضرر کنید شما باز هم برنده اید.
داشتن اطمینان نسبت به معامله بسیار موثر است.هم تجربه و هم تحقیق نشان داده است که ارتباط مستقیمی بین رفتار معامله گر و حالات احساسی وی وجود دارد و نکته ایی را که نباید فراموش کرد این است که شاید گاهی باید باور اینکه قیمت سهم ما حتما به هدف ما خواهد رسید، یک اندیشه کاملا غلط باشد چون دلایل زیادی هم وجود دارد که قیمتها برعکس شده و هرچه که سود بوده تبدیل به ضرر می شود ، بنابراین باورهای ما باید تحت کنترل کامل ذهنی ما قرار گیرد تا بر اثر باورهای غلط موجب ایجاد ضرر و زیان نشویم .
حرص و طمع/اعتماد به نفس کاذب
اگر حریص هستید و برای به دست آوردن سود زیاد معامله می‌کنید، بدانید شاید گاهی نتیجه کار خوب باشد، اما اگر مراقب نباشید ممکن است دچار لغزش شده و در نهایت ضرر سنگینی را متحمل شوید.به گزارش سیناپرس،مکانیسم های تجاری خود را بررسی کنید (به عنوان مثال: پایبندی به اهداف، برنامه ریزی، کنترل ریسک، تنظیمات تجاری خوب….) معاملات اشتباه ناشی از اعتماد به نفس بیش از حد، مسبب شکست شما می شود.
البته همه رفتارهای معاملاتی تاثیر گذار منفی نیستند . لذت و احساسات قوی مثبت دقیقا به سادگی احساسات ناخواسته میتوانند بر معامله تاثیر منفی بگذارند .برای مثال معامله گری به علت حرکت خوب بازار در سود خوبی قرار داشت و همین باعث بوجود امدن احساس خوبی برای وی شد و به همین دلیل احتیاط کمتری کرده و طرح و برنامه ایی که برای حفظ سود داشت را فراموش کرده و همین اعتماد به نفس کاذب که فکر می کرد در بهترین حالت معامله قرار دارد باعث از دست دادن سودش خواهد شد.
به خاطر داشته باشید حرص و طمع معمولا باعث می شود که مدیریت سرمایه مناسب را فراموش کنیم و همه سرمایه را فقط در یک سهم خرید کنیم و در اندیشه شیرین کسب سود با یک بی تدبیری موجب ایجاد ضرر و زیان شویم.
تصادفی عمل نکنید
یکی از مهلکترین ضربه هایی که موجب شکست برای ما در بازار بورس می شود تصادفی عمل کردن است و برای مثال ما متوجه میشویم که بنا به هر دلیلی سهام شرکتی به شدت با رشد مواجه شده و ما هم بی خبر از همه جا بلافاصله اقدام به خریدی می کنیم که قبلا تحلیل و پرس و جویی در مورد آن نکردیم و احتمالا حتی برای مدت کوتاهی سود هم داشته باشیم و با فکر سود بیشتر از معامله خارج نمی شویم و بعد از گذشت مدتی میبینیم که خرید ما در ضرر قرار دارد . تصادفی عمل نکردن یعنی ما برای هر خریدی از قبل باید برنامه داشته باشیم و صرفا با هیجانی خرید کردن نمیتوان به سود مستمر رسید.
نظریه نیک کاولی درباره بی نظمی در معاملات
نیک کاولی بیش از ۲۰ سال در بازارهای بین المللی تجربه دارد و انواع صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت را معامله کرده است. وی در این رابطه می گوید : «بدترین معاملات را زمانی انجام دادم که از برنامه معاملاتی خارج شدم.»
من از حد ضرر محاسبه شده ایی استفاده نمی‌کردم. من فکر می‌کردم می توانم بهتر از بازار نتایج معاملات را پیش بینی کنم. زمانی که معامله زیان ده می‌شد دست از معامله بر نمی داشتم و دو برابر ضرر می کردم و پول بیشتری به حساب معاملاتی خود واریز می‌کردم تا ضررهایم را جبران کنم. (نظریه انتقام از بازار )
«گاهی اوقات طبق برنامه معاملاتی بدون در نظر گرفتن احساسات می بایست از انجام بعضی معاملات خودداری می کردم اما نمی‌توانستم احساساتم را کنترل کنم. البته غلبه بر احساسات بسیار دشوار است اما برای موفقیت در دراز مدت ضروری است.»
چگونگی کنترل احساسات هنگام معامله
اگر می خواهید در انجام معامله احساسات منفی را از خود دور کنید، داشتن برنامه بسیار مهم است. یک ضرب المثل قدیمی می گوید:« نداشتن برنامه، برنامه ریزی برای شکست است» این ضرب المثل در بازارهای مالی صادق است.
در بازارهای مالی استراتژی ها و رویکرد های متعددی برای سودآوری وجود دارد که میتوانند به معامله گران در رسیدن به اهداف شان کمک کند. اما مهم ترین نکته داشتن یک عملکرد مشخص و منظم است.
در اینجا پنج روش برای کنترل احساسات هنگام معامله آورده شده است.
۱- قوانین شخصی داشته باشید
برای خود قانون تعیین کرده تا هنگام معاملات احساساتی برخورد نکنید. قوانین شما می‌تواند شامل تعیین حد ضرر و حد سود در معاملات باشد.
۲-به موقع معامله کنید
خودداری از معامله در شرایط بد بازار بسیار مهم است. اگر وضعیت بازار مناسب نیست بهترین راه وقت گذرانی با خانواده است. یکی از بزرگترین مشکلات معامله گران عدم کنترل در ورود به موقع در معاملات است و معمولا در جای نا مناسب بدترین ورود ها را انجام می دهند.
۳-حجم معاملات خود را محاسبه کنید
قبل از ورود به معامله باید میزان ریسک خود را بر اساس حجم و مقدار سرمایه تعیین کنیم. برای مثال اگر حجم کلی سرمایه ما ده میلیون تومان است بهتر است بدانیم و محاسبه کنیم که تا چه مقدار از سرمایه را می توانیم ضرر دهیم تا در صورت بروز آن و از دست دادن قسمتی از سرمایه بتوانیم برای معاملات بعدی سرمایه کافی داشته باشیم .
۴- یک برنامه معاملاتی ترتیب دهید
فرق بین دستاورد‌های معامله گرانی که از یک برنامه معاملاتی استفاده می‌کنند و افرادی که برنامه معاملاتی ندارند بسیار زیاد است. ترتیب یک برنامه معاملاتی اولین قدم برای کنترل احساسات هنگام معامله است اما به تنهایی نمی تواند از بروز احساسات جلوگیری کند، البته این نکته بسیار موثر و مفید است.
برای مثال میتوان گفت که برنامه معاملاتی شامل اطلاع از وضعیت اخبار و اقتصاد بورس و یا سهام و اگاهی از حرکات قیمتی است. یک برنامه معاملاتی ترکیبی از استراتژیهای معاملاتی تکنیکال و اخبار و شرایط اقتصادی موجود محسوب می شود، بنابراین اگاهی و علم خود را در این خصوص بالاتر ببریم تا استراتژی معاملاتی درستی را جهت کسب سود داشته باشیم و همچنین در برنامه معاملاتی سعی کنید از تکرار زیان پرهیز کرده و اگر چند بار پشت سرهم متحمل ضرر شدید حتما برنامه معاملاتی خود را مجددا بررسی کنید.
۵- آرام باشید
اگر آرامش خود را حفظ کرده و از انجام معامله لذت ببرید، در تمام شرایط بازار برای یک عملکرد منطقی آمادگی خواهید داشت.سعی کنید با دقت هر چه تمام تر معامله کنید و از کسب و بدست آوردن سود لذت ببرید.سعی کنید اخر هفته و یا در شرایط بحرانی بازار کتاب بخوانید و یا تفریح کنید .
حرص و طمع یکی از بزرگترین مشکلات هر معامله گری است که قدم اول کنترل و غلبه بر آن به شمار می رود . در هنگام رشد بورس در ایران افراد بسیار زیادی با وجود قرار داشتن سهامشان در سودهای غیر معقول به امید به دست اوردن سودهای چند هزار درصدی اقدام به فروش نکردند و طی مدتی این سود تبدیل به ضررهای بزرگی شد بنابراین بعد تحلیل تکنیکال و بنیادی خود را بالا ببرید و همیشه از مشاوران روانشناس بازار کمک بگیرید تا بتوانید در بازار بورس سود کنید.
دکتر پوریا جهانبخشیان، مدرس دانشگاه قبرس – مشاور و تحلیل گر بانک سوییس کوت در بخش بازار سهام و فارکس
