ترویج علم با زبان طنز

آیا علم و کمدی با یکدیگر مرتبط هستند؟ به نظر می‌رسد شین ماوس (Shane Mauss) کمدین مشهور چنین فکر می‌کند، وی در فستیوال کمدی بوستون در 27 فوریه رویکرد جدیدی به نام استند آپ کمدی – علمی را اجرا کرد که در این برنامه کمدین دیگری به نام کن رید (Ken Reid) و دانشمندی به نام دن اورت (Dan Everett) به وی در این اجرا کمک کردند. ازجمله دیگر اعضای اتاق فکر این استند آپ کمدی و علمی می‌توان به و پروفسور روانشناسی دانشگاه هاروارد، پرفسور استیون پینکر (Steven Pinker) اشاره کرد. وی در این استند آپ کمدی – علمی توانست با زبان طنز و بیانی بسیار جذاب برای مخاطبان، مفاهیم علمی را مختلفی را بیان کند.

هرچند در جلسات علمی، ممکن است لحظاتی به بیان مطالب طنزآمیز و جوک اختصاص پیدا کند اما تاکنون موضوع طنز به‌طور خاص به کمدین ها سپرده‌شده و موضوعات جدی علمی نیز در انحصار دانشمندان بود. رویکرد جدید استند آپ کمدی – علمی می‌تواند موجب تغییر دیدگاه جامعه نسبت به علم شود.

شین ماوس در ابتدا به بیان داستان‌های شخصی و خاطرات خود از نحوه مواجه با موضوعات علمی سخن گفته و شبی موفقیت‌آمیز را پشت سر گذاشت. وی اعتقاد دارد اگر مبانی علمی و کمدی به نحو مطلوبی با یکدیگر ترکیب شوند، مبنای نمایش کمدی موفقی شکل خواهد گرفت. اگرچه او بیش از پانزده سال است که استند آپ کمدی اجرا می‌کند، اما به‌صراحت اظهار داشت که طرفدار تحقیقات علمی و ترویج علم است.

زمانی که وی ایده اجرای استند آپ کمدی را مطرح کرد، برای دانشمندان و پژوهشگران مختلفی ایمیل ارسال کرده و خواستار همکاری و همفکری آن‌ها شد. این ایده با استقبال و البته شگفت‌زدگی بسیاری روبه‌رو شده و بسیاری از دانشمندان به وی پاسخ مناسبی دادند. درنهایت بر اساس این واکنش‌ها، یک برنامه علمی – کمدی تحت عنوان «ما اینجا هستیم (Here We Are)» طراحی و میزبانی شد. باوجودی که به نظر می‌رسید موضوعات مرتبط با علم و دانشمندان برای بسیاری از مردم سرگرم‌کننده است، واضح است که شین ماوس احترام زیادی نسبت به این رشته دارد. وی در این رابطه می‌گوید: آرزو دارم جامعه ما به شکلی پیش رود که دانشمندان جز سلبریتی ها محسوب شوند.

در این مراسم و پس از اجرای استند آپ کمدی، دان اورت، دانشمند همکار پروژه به صحنه آمده و سخنرانی کرد. وی در این رابطه اظهار داشت: هرچند که من در حال حاضر به‌عنوان رئیس دانشکده هنر و علوم در دانشگاه بنتلی خدمت می‌کنم، اما سی سال را صرف مطالعه قبایل شکارچی و بحث‌های زبان‌شناسی انسان‌شناسی کرده‌ام. سخنرانی ویو متمرکز بر تحقیقات فعلی خود در مورد انسان‌های راست‌قامت یا (Homo Erectus) که گونه‌ای از انسان‌های منقرض‌شده هستند و توسعه زبان بشری است. وی درباره حضور و توسعه زبان، شهرک‌ها و مهاجرت و گسترش این پدیده در سراسر جهان مباحثی را مطرح کرد.

کن رید دیگر کمدین همکار در این پروژه و مسئول پادکست علمی – کمدی (TV Guidance Counselor) تلاش می‌کند با تکیه بر موضوعات روزمره و بیان طنز، به مباحث علمی و ترویج علم بپردازد.

استیون پینکر، استاد روانشناسی دانشگاه هاروارد نیز که درزمینهٔ تحقیق درباره زبان و شناخت فعالیت می‌کند، این روش ترویج علم را موفق ارزیابی کرده و در مورد تفاوت بین دانش مشترک و دانش به اشتراک گذاشته‌شده و ترویج علم، موضوعاتی را مطرح می‌کند. وی در این رابطه می‌گوید: همان‌طور که گفته شد، دانش مشترك اطلاعاتي است كه توسط تمامي اعضاي جامعه شناخته‌شده‌اند درحالی‌که دانش به اشتراک گذاشته‌شده، موجب افزایش سطح آگاهی و علم جامعه شده و اطلاعاتی اضافه بر موارد پیشین را به آن‌ها عرضه می‌کند.

هرچند در جلسات علمی، ممکن است لحظاتی به بیان مطالب طنزآمیز و جوک اختصاص پیدا کند اما تاکنون موضوع طنز به‌طور خاص به کمدین ها سپرده‌شده و موضوعات جدی علمی نیز در انحصار دانشمندان بود. این رویکرد جدید می‌تواند موجب تغییر دیدگاه جامعه نسبت به علم شده و در این برنامه، هر چهار فرد مجری که شامل دو دانشمند و دو کمدین بودند، به صحنه آمده و با مخاطبان صحبت کرده و درنهایت هر چهار نفر بار دیگر به‌اتفاق یکدیگر به روی صحنه آمده و به سؤالات حاضرین پاسخ دادند.

بسیاری از افراد حاضر در این برنامه استند آپ علمی – کمدی، پرسش‌های زیادی از دانشمندان درباره ماهیت کارشان داشتند.

کارشناسان اعتقاددارند که ادغام علم و کمدی راه بسیار خوبی برای ارائه موضوعات پیچیده علمی به عموم مردم است.

دن اورت در این رابطه گفت: من در بسیاری از اجلاس‌ها گفته‌ام که علم را می‌توان به‌نوعی بین مردم ترویج کرد که سرگرم‌کننده و جالب باشد، استند آپ کمدی، یک ایده عالی است … مردم در مورد علم خالص هیجان‌زده هستند و این یکی از بزرگ‌ترین امتیازاتی است که دانشمندان می‌تواند با آن درگیر شوند. ترکیب کمدی و علم، ترکیب قدرتمندی است.

دانشمندان و کمدین ها هر دو سعی می‌کنند جهان و انسان را شناخته و به حقیقت پی ببرند و با توجه به این رویکرد جدید، می‌توان کمدی را ابزار برای کشف بسیاری از حقیقت پنهان علم محسوب کرد.

ترجمه: فاطمه کردی

منبع: thecrimson

No tags for this post.