تقویت چرخه اقتصاد کشور با حمایت از شرکت‌های دانش بنیان
سیناپرس: تلاش مضاعف، مدیریت درست و حکیمانه، حمایت‌های مالی و معنوی، هم سو بودن محصولات فناورانه با نیازهای جامعه از دیگر گام‌های تبدیل ایده‌های خلاقانه به ثروت است؛ارکان اصلی و سازنده‌ای که کشور را چند قدم با بی‌نیازی کامل نسبت به بیگانگان نزدیک‌تر می‌کند.امروزه شرکت‌های دانش بنیان زیادی با همگام شدن در مرزهای دانش و تکنولوژی توانسته‌اند دستاوردهای شگرف و عظیمی خلق کنند. دستاوردهایی که نام ایرانی و ایران زمین را بر سر زبان‌ها آورده و نیاز کشور را نسبت به واردات بسیاری از محصولات برطرف کرده است. شرکت حسگر شیمی سپاهان یکی از شرکت‌های دانش بنیان مستقر شهرک علمی- تحقیقاتی اصفهان اخیرا توانسته است در مدت کمتر از 3 سال، تکنولوژی تولید آنالیزوهای گازهای صنعتی مانند مونوکسید کربن، دی اکسید کربن و متان مورد نیاز صنایع مختلف پتروشیمی، نفت وگاز را خلق کند؛ پیش از این با وارد کردن چنین آنالیزوری از کشورهای دیگر نیازمان تامین می‌شد اما اینک با ساخت این آنالیزور نیاز صنایع کشورمان مانند فولاد مبارکه تامین خواهد شد. اما سوال اصلی اینجاست که آیا تمام شرکت‌های دانش بنیان ما توانسته‌اند به نحو شایسته به رسالت اصلی خودشان عمل کنند و بخشی از نیازهای کشور را تامین کنند؟ چرا بعضی از شرکت‌ها همچنان در پیچ و خم ابتدای راه باقی مانده‌اند؟ اصلا این شرکت‌ها نیاز به حمایت دارند؟ حمایت از آنها باید چگونه باشد؟ برای پی بردن به این سوال‌ها و مشکلات پیش روی مخترعان و ایده پردازان شرکت‌های دانش بنیان گفت‌وگوی با پروفسور علی اصغر انصافی،عضو هیات مدیره شرکت حسگر شیمی سپاهان و استاد شيمی آناليز دانشگاه صنعتی اصفهان انجام دادیم.
امروزه تلاش شده با توسعه وایجاد شرکت‌های دانش بنیان و تولید یک سری نوآوری و فناوری از طریق این شرکت‌ها، اتکای دولت به بخش اقتصادی نفتی کاسته شود اما با وجود تمام تلاش‌هایی انجام شده در این زمینه، مشکلات بخش صنعت و دانشگاهیان ما حل نشده است، شما فکر می‌کنید گره اصلی این کلاف سر در گم کجاست؟
فلسفه وجودی شرکت‌های دانش بنیان تنها پیوند بخش صنعت و دانشگاه نیست. ما باید ابتدا نیاز کشور را بسنجیم و پس از آن نیاز جامعه را با تکنولوژی جدید و دانش روز بسازیم؛ چه بسا بخش صنعت با آمدن یک قطعه تکنولوژی جدید دوباره مشتاق وعلاقمند به استفاده از دانش جدید باشد. ما هم اکنون در کشورمان توانایی ساخت انواع قطعات مشابه نمونه خارجی با دانش بومی کشورمان داریم. محققان، دانشمندان و پژوهشگران خبره ما این مساله را نه تنها در گفتار بلکه در عمل به همگان ثابت کرده‌اند به عنوان مثال ما در شرکت تحقیقاتی‌مان توانسته‌ایم با علم خودمان و بدون استفاده از مهندسی معکوس وکپی برداری یک سری از نیازهای کشورمان را برطرف کنیم به گونه‌ای که هیچ شرکتی نتواند ادعا کند که چنین محصولی را ساخته است.
پس با این حساب شما معتقدید که شرکت‌های دانش بنیان ما توانایی این را دارند که نیازهای کشورمان را به نحو شایسته ای برطرف کنند؟
بله شرکت‌های دانش بنیان ما توانایی این را دارند که نیازهای کشورمان را برطرف کنند به شرط اینکه درست تاسیس و نظارت شوند و از آنها کار خواسته شود.
در این میان عملکرد بعضی از شرکت‌ها بسیار پر قدرت، خوب و شایسته است اما در مقابل شرکت‌هایی هم روی کار آمده‌اند که دارای نقاط ضعف بی‌شماری هستند. علت اصلی موفقیت بعضی شرکت‌ها مثل شرکت شما نسبت به سایر شرکت‌های فعال در چیست؟
شناخت دقیق و کامل اولین عامل است. بنده به عنوان یکی از مسوولان شرکت‌های دانش بنیان با شناختی که از صنعت داشتم توانستم نیاز این بخش را شناسایی کنم و طرح‌هایی متناسب با نیاز جامعه ارایه دهم؛ من مدت‌ها مشاور مجتمع فولادمبارکه بودم. دومین عامل، صبر و حوصله است. متاسفانه اغلب جوانان ما کم حوصله اند و دوست دارند هرچه سریعتر ره چند ساله را یک شبه طی کنند. آنان توقع دارند به محض تولید محصولی، نمونه آنها وارد بازار داخلی شود. اگر ظرف 6 ماه محصولشان به فروش نرسد سرخورده و دلسرد می‌شوند.
در حال حاضر شرکت‌های دانش بنیان با چه مشکلات و معضلاتی روبرو هستند؟
واردات محصولات نمونه‌های مشابه خارجی با کیفیت پایین تر و هزینه زیادتر در کشور یکی از مهمترین مشکلاتی که اغلب شرکت‌های دانش بنیان با آن مواجه اند. به عنوان مثال محققان شرکت ما آنالیزوری بهتر از نمونه‌های مشابه خارجی برای آنالیز کردن گازهای صنعتی ارایه داده است؛ نمونه کانادایی این محصول در مجتمع فولاد مبارکه خراب شده اما نمونه ایرانی همچنان عملکرد درستی دارد. با وجود این مساله زمانی که ما به صنایع نفت وگاز مراجعه می کنیم آنها علاقمند به واردات این نوع محصول از کشوری بیگانه هستند. استدلال آنها معلوم نبودن کارو بار شرکت‌ها و معروف نبودن برند محصول و کیفیت آن است. البته مسایل مادی هم کم در این امر دخیل نیست. اغلب ما ایرانی‌ها در این خصوص پایمان می‌لنگد. ترجیح می‌دهیم به مسافرت خارج از کشور برویم و نیازمان را از کشور بیگانه تامین کنیم اما جنس تولید کننده ایرانی را نخریم.
برای رفع مشکلات این شرکت‌ها چه باید کرد؟
اولین راهکارجلوگیری از واردات بی‌رویه محصولات است. دومین راهکار ایجاد دادگاهی برای جلوگیری از تخلفات ثبت اختراع است. ما تنها نباید به تذکر دادن این تخلفات اکتفا کنیم. اگر مشاهده کنیم محصولی در داخل کشور تولید اما آن محصول از سوی شرکت‌های داخلی به ویژه شرکت‌های دولتی وارد می‌شود باید با افراد خاطی برخورد جدی کرد. متاسفانه شرکت های دولتی هم‌اکنون مانند شرکت‌های خصوصی هزینه از جیب شان نمی کنند و نگران پول بیت المال نیستند. اگر چنانچه مدیریت این بخش درست شود بسیاری از مشکلات ما در این بخش حل خواهد شد. ما از کمبود شغل ناله می‌کنیم اما همین تولید داخل خودمان را خریداری نمی‌کنیم؛ از ماست که برماست. قانون‌های ما باید تغییر کند و با افراد خاطی برخورد شود. قانون گذار باید برای این افراد جریمه‌های سنگین تعیین کند. این جریمه‌ها باید به حدی باشد که فرد از وارد کردن این محصولات و ریسک انجام چنین کاری بترسد. همچنین ضرورت دارد خود معاونت علمی هم دست به کار شود وجنس‌های خوب این شرکت‌ها را خریداری کند. کاری که اغلب کشورهای پیشرو در این زمینه می‌کنند؛ حتی دولتمردان آمریکایی محصولات کشاورزی را از کشاورز خریداری می‌کنند در دریا می‌ریزند، خوراک دام می‌کنند اما نمی‌گذارند کشاورز ضرر ببیند. از طرفی بودجه‌های تحقیقاتی کشورهای پیشرفته زیاد است بنابراین اگر یک شرکت کوچکی با بودجه اندک توانست کار بزرگی انجام دهد باید حمایت شوند. متاسفانه صنایع مختلف در کنار این محصولات نیستند و اصلا سراغ این شرکت‌ها نمی‌روند. ما باید این حلقه‌های گم شده را در کشورمان تکمیل کنیم. شاید در ابتدا کیفیت محصول یک شرکتی تازه تاسیس خوب نباشد اما می‌توان به این شرکت‌ها کمک کرد. شهرک‌های علمی- تحقیقاتی ساخت و گروه‌های علمی ایجاد کرد تا محصولات آنها به روز شود.هیچ کدام از شرکت‌های خارجی به شکل کنونی‌شان نبوده‌اند. با تلاش وحمایت‌های دولتی و اتکا به دانش روز موفق شده‌اند. زمانی که در آمریکا پروژه‌ای تعریف می‌شود، 500 هزار دلار بودجه برای آن طرح تحقیقاتی در نظر گرفته می‌شود و شرکت فناور موظف است طی 3 سال خودش را نسبت به دانش و تکنولوژی دنیا به روز کند. آنها کاری ندارند که این پول صرف خرید لپ تاپ یا کارشناس می‌شود آنها دنبال نتیجه کار هستند اما در مقابل ما در کشورمان دنبال کاغذ بازی هستیم. این پول صرف چه کاری شده است؟ فاکتور آن کدام است و از این قبیل مسایل. به طبع وقتی بودجه، وقت و حمایت‌ها کافی و درست نباشد نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.
No tags for this post.
