کیسه پلاستیکی، مرگبارترین شکارچی اقیانوس
سالانه در جهان حدود 500 میلیارد تا یک تریلیون کیسه پلاستیکی استفاده می شود؛ یعنی حدود یک میلیون کیسه پلاستیکی در هر دقیقه و از این میزان، سالانه 10 میلیارد کیسه پلاستیکی بدون ورود به چرخه بازیافت، راهی مراکز دفن یا سوزاندن زباله می شود.
بخشی از کیسه های پلاستیکی از دریاها و اقیانوس ها سر درآورده و باعث مرگ موجودات دریایی می شوند. اواسط خرداد ماه جاری خبری مبنی بر مرگ یک نهنگ در سواحل تایلند منتشر شد. این نهنگ به دلیل بلعیدن حدود ۸ کیلوگرم کیسه پلاستیکی، دیگر قادر به غذا خوردن نبود.
درعین حال، کیسه های پلاستیکی با پیچیده شدن به دور سر و گردن سایر موجودات دریایی مانند ماهی ها و لاک پشت، باعث خفه شدن آنها می شوند.
بحرانی به نام کیسه های پلاستیکی
با هدف افزایش آگاهی عمومی درخصوص خطرات کیسه های پلاستیکی برای محیط زیست و ارائه راه حل های جایگزین برای استفاده کمتر از این نوع کیسه ها، 3 ژوئیه (12 تیر) به نام روز جهانی بدون کیسه پلاستیکی (International Plastic Bag Free Day) نامگذاری شده است. حذف کامل استفاده از کیسه های پلاستیکی یک بار مصرف در جهان، مهمترین هدف نامگذاری این روز است.
در سال ۲۰۰۲ میلادی، بنگلادش استفاده از کیسه های پلاستیکی را ممنوع کرد. این کشور به دنبال سیل ویرانگر سال ۱۹۸۸ میلادی و به دلیل اینکه کیسه های پلاستیکی با بستن راه فاضلاب ها، عامل اصلی شدت یافتن سیلاب بودند، خسارات چشمگیری دید.
ممنوعیت استفاده از کیسه های پلاستیکی با وزن و ضخامت پایین، گام مهمی برای پایان دادن به بحران کیسه های پلاستیکی است. از تاریخ اول ژانویه 2017 استفاده از کیسه های پلاستیکی برای بسته بندی میوه و سبزیجات در فرانسه ممنوع شد.
در انگلیس نیز مشتریان فروشگاه ها به ازای دریافت هر کیسه پلاستیکی، مبلغ 5 پنس هزینه اجباری پرداخت می کنند که این رویکرد باعث کاهش 78 درصدی استفاده از کیسه های پلاستیکی شده است. در آلمان نیز مبلغ 20 سنت به عنوان جریمه استفاده از کیسه های خرید پلاستیکی در فروشگاه از مردم دریافت می شود.
از اول ماه ژوئیه سال جاری (10 تیر) نیز طرح ممنوعیت استفاده از کیسه های پلاستیکی در مناطق مختلف استرالیا آغاز می شود.
چگونه کیسه های پلاستیکی را حذف کنیم؟
وقتی از ممنوع کردن استفاده از کیسه های پلاستیکی صحبت می کنیم، قطعا باید به دنبال ارائه جایگزین های مناسب باشیم.
با هدف محدود کردن استفاده از این نوع کیسه ها، نمونه های جدیدی از کیسه های زیست تخریب پذیر از سیب زمینی یا نشاسته ذرت تولید شده اند که باوجود هزینه بالای تولید نسبت به نمونه های پلاستیکی و کاغذی، کمترین آسیب را به محیط زیست وارد می کنند.
ساک های برزنتی
ساک برزنتی (canvas bag) که از مقاومت بسیار خوبی برخودار است، گزینه جایگزین مناسبی برای کیسه های پلاستیکی محسوب می شود. این ساک ها براحتی قابل شستشو و زیست تخریب پذیر هستند.
برزنت امروزه از کتان یا پنبه تولید می شود. یک هکتار پنبه به طور متوسط به 8 میلیون لیتر آب نیاز دارد و باتوجه به بحران آب در جهان، باید مدت طولانی از ساک های برزنتی استفاده کنید.
تجزیه و تحلیل صورت گرفته توسط آژانس محیط زیست بریتانیا از دیدگاه تغییرات آب و هوایی نشان می دهد، ساک های برزنتی باید دست کم 131 بار مورد استفاده قرار بگیرند.
کنف
کنف (hemp) یکی از قدیمی ترین محصولات زارعی محسوب می شود. مزیت کنف این است که فیبر قابل استفاده از ساقه گیاه به دست می آید و در برابر اکثر آفات مقاوم است.
کیسه های کنفی بسیار سبک وزن، نسبتا مقاوم، زیست تخریب پذیر و جایگزین بسیار بهتری نسبت به پلاستیک هستند.
جوت
کنف هندی یا جوت (jute) یکی از الیاف طبیعی مهم و ارزشمندی است که استفاده های گسترده ای دا
رد. جوت در آب و هوای گرم و مرطوب رشد می کند و 80 درصد تولید آن به دو کشور بنگلادش و هند اختصاص دارد.
بازیافت 100 درصد در طبیعت، مقاومت سایشی بالا، قابلیت تهیه نخ های ظریف، عایق حرارتی و ضد الکتریسیته ساکن بودن، از ویژگی های منحصر به فرد جوت است. کیسه های گونی که از مقاومت بالایی برخوردار هستند، معمولا از جوت تهیه می شوند.
وضعیت مصرف کیسه پلاستیکی در کلانشهر تهران
براساس آمارها، هر شهروند تهرانی روزانه 3 کیسه پلاستیکی استفاده می کند و با مصرف نكردن يك كيسه پلاستيكی در هفته از سوی هر خانواده ايرانی، می توان از مصرف حدود 816 ميليون كيسه پلاستيكی در سال جلوگيری كرد.
تنها قانون الزام آور كشور برای منع استفاده از كيسه های پلاستيكی، در شهرداری تهران به تصويب رسيده و به اجرا درآمده است؛ براین اساس، عرضه هرگونه نایلکس پلیمری در میادین میوه و تره بار و فروشگاه های شهروند ممنوع شده است.
در سازمان مدیریت میادین میوه و تره بار به عنوان بزرگترین نظام توزیع محصولات کشاورزی، روزانه 5 تن کیسه پلاستیکی استفاده می شود و جایگزین شدن کیسه های زیست تخریب پذیر به جای کیسه های پلاستیکی، قطعا اقدامی مثبت و موثر محسوب می شود.
بیشتر بخوانید:
احداث اولین کارخانه تولید کیسه های پایه گیاهی در محل میدان مرکزی میوه و تره بار، جایگزین شدن 100 درصدی کیسه های پلاستیکی با کیسه های گیاهی و زیست تخریب پذیر در میادین میوه و تره بار، بخشی از تلاش در این حوزه محسوب می شود.
مردم نیز می توانند در خریدهای روزانه خود، به جای استفاده از کیسه های پلاستیکی پلیمری، از جایگزین های دوستدار محیط زیست مانند کیسه های زیست تخریب پذیر، کیسه های پارچه ای – نمدی، پاکت های مقوایی، سبدهای حصیری یا زنبیل خرید استفاده کنند.
گزارش: معصومه سوهانی
منابع: BBC / abc.net
No tags for this post.
