HPV؛ عامل اصلی سرطان دهانه رحم

هر سال حدود 528 هزار مورد ابتلا به سرطان دهانه رحم  (cervical cancer) ناشی از عفونت HPV گزارش می شود و (سالانه) حدود 266 هزار زن در اثر ابتلا به این بیماری، جان خود را از دست می دهند.

عفونت HPV بدون علامت بوده و اکثر بیماران، تا مدت ها از آلوده شدن به این ویروس آگاه نیستند؛ بروز علایم هم به صورت خفیف بوده و شامل درد، خارش و خونریزی است. برخی از انواع ویروس HPV عامل ایجاد زگیل تناسلی هستند. زگیل تناسلی زائده‌های پوستی‌ هستند که در کشاله ران، ناحیه تناسلی یا در اطراف مقعد ایجاد می‌شوند.

همچنین ویروس پاپیلومای انسانی می تواند منجر به عفونت های تناسلی در مردان و زنان و افزایش خطر ابتلا به سرطان های مختلف از جمله سرطان دهانه رحم و واژن (زنان) و سرطان آلت تناسلی (مردان) شود.

ویروسی که می تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود

دکتر مریم سادات حسینی، مدیرگروه زنان و زایمان دانشگاه شهید بهشتی درباره ویروس HPV گفت: ویروس HPV چند نوع دارد که برخی از آنها کم خطر و برخی دیگر پرخطر هستند؛ اگر ابتلا به نوع پرخطر این ویروس رخ دهد، در برخی موارد می تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود.

به گفته وی، هنگامی که این ویروس برای چند سال در بدن باقی می‌ماند، به تدریج برخی از سلول‌ها را در گردن رحم به سلول‌های سرطانی بدل می‌کند و این سلول‌ها به طور پیشرونده مهاجم‌تر می‌شوند. با این وجود بسیاری از افرادی که مبتلا به عفونت‌های ویروس پاپیلوم انسانی می‌شوند، به سرطان دهانه رحم مبتلا نمی‌شوند. به همین دلیل این نوع سرطان یک بیماری قابل پیشگیری است و با مراقبت ها و تست هایی که انجام می شود، می توان از این بیماری پیشگیری کرد.

وی ادامه داد: نوع های کم خطر این ویروس عامل بروز زگیل های تناسلی هستند که معمولا از راه های تناسلی انتقال پیدا می‌کنند اما راه های دیگری نیز برای آن شناخته شده است که درصد کمتری را به خود اختصاص می دهد.

متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: اگر زنان در سنین زیر 30 سال به این ویروس مبتلا شوند، معمولا در 90 درصد موارد این ویروس ها خودبه خود پسرفت می کنند و عارضه ای به جا نمی گذارند اما در برخی موارد که پیشرفت می کنند ممکن است سبب تغییراتی در دهانه رحم شوند که از مراحل پیش سرطانی تا سرطانی را شامل می شود.

حسینی گفت: اگر زنان به موقع به پزشک مراجعه کنند، قطعا بیماری آنها در مراحل پیش سرطانی قابل تشخیص است و از پیشرفت آن به سمت سرطانی شدن جلوگیری می شود.

وی گفت: به منظور تشخیص به موقع سرطان رحم، هر پنج سال یکبار انجام آزمایش پاپیلومای انسانی (HPV) توسط زنان طبق استانداردهای جهانی در سنین بالای 30 سال ضروری است، اما در افراد پرخطر این آزمایش هر سه سال یک بار انجام شود.

بیماری که درمان ندارد

اشکی، یکی از مبتلایان به ویروس HPV است که چند روز پیش در برنامه ماه عسل شرکت کرد. او از سن هفده سالگی به این ویروس مبتلا است. اوایل پزشکان او را بیمار نمی‌دانستند اما او 8 سال پیاپی تب و عفونت داشت و هم سرکار و دانشگاه می‌رفت. پس از آنکه پزشکان دلیل از بین رفتن سیستم ایمنی را ندانستند به او اعلام کردند که بیماری ایدز دارد.

او در این برنامه درباره بیماری اش گفت: در این بیماری سیستم ایمنی بدن، بیماری را نمی‌تواند تشخیص بدهد. تقریبا همین اتفاق برای بیماران مبتلا به ایدز هم رخ می‌دهد. ابتدا فرد با ابتلا به این ویروس، توان راه رفتن، بعد تکلم و سپس غذا را از دست می‌دهد. شرایط بیماری من به جایی رسید که آرزو کردم ایدز داشته باشم تا حداقل دلیل مرگم را بدانم، زیرا شرایط من از کسی که ایدز داشت به مراتب سخت‌تر بود.

وی ادامه داد: سال ها در آمریکا به دنبال پزشکان برای درمان دردم بودم. به یکی از بهترین بیمارستان‌های آمریکا مراجعه کردم اما پزشکان نمی‌توانستند درد مرا را تشخیص بدهند. بعد از پنج سال به ایران نزد والدینم برگشتم و روزی 20 ساعت می‌خوابیدم. تا اینکه یکی از پزشکان در ایران برای من داروی شیمی درمانی تجویز کرد؛ در قرنطینه کامل به سر می‌بردم و تمام انرژی ام را فقط باید صرف غذا خوردن می‌کردم. سه سال و نیم داروی شیمی درمانی مصرف می‌کردم. در این مدت فقط سه بار جراحی داشتم و بیشتر در منزل به سر می‌بردم. در همان روز‌ها بود که واکسن بیماری ام کشف شد.

وی به تفاوت ویروس HPV و HIV  پرداخت و گفت: ویروس HPV نسبت به HIV سرعت انتقال بیشتری دارد.HPVدرمان ندارد اما واکسنی برای پیشگیری دارد. این در حالی است که HIV درمان و واکسن ندارد.HPV بعد از 15 سال به سرطان تبدیل می‌شود و در آینده سونامی در این بیماری اتفاق می‌افتد.

اشکی از تزریق واکسن این بیماری از 9 سالگی گفت و اینکه اگر تزریق شود صد در صد کسی به آن مبتلا نمی‌شود.

گنجاندن واکسن HPV در برنامه ملی واکسیناسیون برخی از کشورها

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ژانویه 2018، واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در برنامه ملی واکسیناسیون برخی از کشورهای جهان از جمله اکثر کشورهای اروپایی، کشورهای آمریکای شمالی و جنوبی، برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی، و استرالیا (کشورهای سبز رنگ در نقشه پایین) جای دارد.

هنگ کنگ نیز به تازگی، طرح آزمایشی 3 ساله ای را با هدف مقابله با سرطان دهانه رحم آغاز کرده است. در این طرح، واکسن رایگان HPV توسط Community Care Fund تأمین شده و در اختیار خانواده های فقیر قرار می گیرد.

بیشتر بخوانید:

برنامه ملی کشورها عليه عامل سرطان دهانه رحم

نخستین واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) با نام تجاری گارداسیل (Gardasil) در سال 2006 به بازار عرضه شد که علیه ژنوتیپ های 6، 11، 16 و 18 ویروس، محافظت ایجاد می کند. واکسن دوم که سرواریکس (cervarix) نام دارد، سال 2009 وارد بازار شد. 

واکسن HPV از فرد در برابر سرطان ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی محافظت می کند و به صورت 3 دوز در مدت 6 ماه تزریق می‌ شود.

این واکسن می تواند تا 80 درصد از ابتلا به شایع ترین و مهترین ژنوتیپ های ویروس HPV (ژنوتیپ های 16 و 18) که عامل بروز سرطان دهانه رحم هستند، پیشگیری کنند.

 

 

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.