هنر هزار ساله شیشه گری در آفریقا

پژوهش های باستان شناسان در کشور نیجریه منجر به کشف مجموعه ای هزار ساله از مهره های طرح دار شیشه ای در سایت باستانی ایگبو- اولوکان (Igbo-Olokun) در نزدیکی شهر باستانی یوریوبا (Yoruba) شد که در جنوب غربی این کشور قرار دارد.

کشف  شواهد صنعت شیشه گری در نیجریه از این نظر دارای اهمیت است که نظریه های پیشین مبنی بر واردات شیشه به مناطق غرب و مرکز آفریقا را رد کرده و نشان می دهد مردم این مناطق دست کم از هزار سال پیش قادر به تولید مصنوعات شیشه ای بوده و صنعت شیشه گری در این محل وجود داشته است.

این شهر باستانی پیش از این به دلیل مصنوعات ساخته شده از آلیاژهای ترکیبی با پایه مس و سردیس های سفالین و مجسمه های تمدن ایله – ایفه (Ile-Ife) شهرت داشت. برخی از این تندیس ها به حد فاصل قرون 12 تا 15 میلادی تعلق داشته و در آن ها شواهدی از کاربرد مهره های تزئینی ساخته شده از شیشه دیده می شود که دارای نقوش تزئینی زیبائی هستند. پیش از این پژوهشگران اعتقاد داشتند این مصنوعات شیشه ای از مناطق مدیترانه و خاورمیانه به این شهر باستانی فرستاده می شدند اما مطالعات جدید تیمی از باستان شناسان به سرپرستی آبیدمی بابالولا (Abidemi Babalola) از پژوهشگران مرکز مطالعات آفریقا و آمریکا در  دانشگاه هاروارد نشان دهنده وجود مدارک و شواهدی مستند از ساخت این مصنوعات شیشه ای و صنعت شیشه گری در سایت باستانی ایگبو-اولوکان است.

شواهد فوق شامل ضایعات شیشه شامل بیش از 13 هزار قطعه شیشه آبی، سبز، قرمز،زرد و قطعات شیشه چند رنگ است. در این محوطه همچنین صدها بوته آهنگری و ظروف مخصوص ذوب شیشه نیز پیدا شده است. از جمله دیگر یافته های مهم در این محوطه باستانی می توان به استوانه های سفالین ویژه حمل دریچه های ذوب شیشه اشاره کرد.

این پژوهشگر باستان شناس و تیم مطالعاتی وی در ادامه کاوش های خود موفق به کشف تکه های گلی احاطه شده با شیشه های مذاب شدند که  نشان دهنده انجام عملیات تولید و ذوب شیشه در این محوطه باستانی است.

کشف فوق از این نظر دارای اهمیت است که نظریه های پیشین مبنی بر واردات شیشه به مناطق غرب و مرکز آفریقا را رد کرده و نشان می دهد مردم این مناطق دست کم از هزار سال پیش قادر به تولید مصنوعات شیشه ای بوده و صنعت شیشه گری در این محل وجود داشته است. برای اثبات صحت این نظریه، نمونه های کشف شده در این محوطه باستانی مورد آنالیز و مطالعه آزمایشگاهی قرار گرفت تا مواد معدنی موجود در آن ها و مناطقی که این مواد از آن استخراج شده اند، شناسائی شود که نتایج به دست آمده نشان می داد هنرمندان شیشه گر در این محوطه باستانی؛ مواد مورد نیاز خود را از منابع بومی و معادن مجاور استخراج می کردند.

منبع: livescience

ترجمه: احسان محمدحسینی

No tags for this post.