نشر سنتی در آستانه دگرگونی؛ هوش مصنوعی آینده صنعت کتاب را بازنویسی میکند

دومین نشست تخصصی فناوری و نشر پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی جهاددانشگاهی با عنوان اهمیت موضوع هوش مصنوعی در آینده دنیای نشر با حضور حسین شیخ الاسلامی، منتقد، نویسنده و کارآفرین فرهنگی در سالن فناوریهای نشر سی و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری سینا، حسین شیخ الاسلامی در نشست «هوش مصنوعی و آینده صنعت نشر» که جزو ۴ نشست تخصصی توسط پارک فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی برگزار شد بیان کرد: حضور هوش مصنوعی در نشر را در سه سطح باید بررسی کرد. حضور آن به عنوان تسهیلکننده تولید در سطح اول قرار دارد.»
این فعال حوزه کتاب و فناوری توصیه داد: «میتوان حدس زد در سال جاری هوش مصنوعی در تولید چاپ کتابهای چاپ اول حدود ده-دوازده درصد باشد. سال آینده این مقدار به ۶۰ درصد خواهد رسید. در این شرایط توجیه عقلانی ندارد که انسان به شیوهی گذشته کتابها را ترجمه کند.»
او با اشاره به قابلیتهایی که هوش مصنوعی در اختیار بشر قرار میدهد خاطرنشان کرد: «با واگذار شدن صفحهآرایی و حتی دبیری نشر به هوش مصنوعی، هزینههای تولید کتاب به شدت پایین آمده و راندمان بالا میرود.»
بیشتر بخوانید:
هوش مصنوعی در صنعت نشر میتواند نقش ترویج کتابخوانی را ایفا کند
تقدس بیش از حد به کتاب مانع تقویت مارکتینگ بازار کتاب میشود
شیخ الاسلامی افزود: «تصور کنید با بودجه ده میلیون تومانی نه تنها به یکی، بلکه چندین ویراستار و مترجم و گرافیست ۲۴ ساعته دسترسی خواهیم داشت.»
او درباره سطح دوم استفاده از هوش مصنوعی توضیح داد: در سطح دوم هوش مصنوعی به عنوان طراح کسب و کارها فعالیت میکند. در حال حاضر انسانها با اطلاعات محدود و ناقص در مورد چگونگی هویت ناشران تصمیمگیری میکنند و بر این اساس استراتژی میچینند. اما همهی این فرایندها به هوش مصنوعی واگذار خواهد شد و خروجی نیز موفقیتآمیز خواهد بود.»
شیخ اسلامی سطح سوم را مدیریت رفتار کاربر اعلام کرد و گفت: «همانطور که به جلوتر میرویم انسانها آزادیشان را به هوش مصنوعی بیشتر واگذار میکنند چون در فرهنگ امروز اگر همه چیز به الگوریتم تبدیل شد، خواندن کتاب آنقدر معنا نخواهد داشت. مخاطب فارسی زبان در اثر هوش مصنوعی به شدت در خطر قرار میگیرد.»
این نویسنده و پژوهشگر به دو کاربرد مهم کتاب در آینده اشاره کرد و گفت: «یک کاربرد مهم کتاب، ابزاری برای انتقال دانش است. بدون تردید در دنیای آینده ما کتابهایی که فقط به دست انسانها و بدون هوش مصنوعی آماده شود نداریم چرا که خندهدار خواهد بود. آنقدر فاصله اقتصادی بین شیوه سنتی و شیوه نوین وجود دارد که دیر یا زود همه ناگزیر به سمت آن میروند. دانش در آینده نزدیک حاملهای خاص خودش را خواهد داشت.»
او کاربرد دوم کتاب را با حضور هوش مصنوعی چنین توصیف کرد: «لذت خواندن کتابی از گابریل گارسیا مارکز وابسته به زمان نیست و کتاب به زودی به کالایی در سطح سرگرمی تبدیل میشود و شکل جدیدی از فرهیختگی خواهیم داشت. مثل کاری که علاقهمندان به موسیقی کلاسیک دارند و همچنان از آن فضا برای سرگرمی بهره میگیرند.»
شیخ الاسلامی افزود: «در آینده اقلیتی از کتابخوانان از کتاب برای حمل دانش استفاده میکنند، کتاب ادامه پیدا خواهد کرد با این تفاوت که نویسندگان جدید از نسل هوش مصنوعی خواهند بود.»
وی با اشاره به اینکه ناشران ایرانی چقدر تمایل به استفاده از هوش مصنوعی دارند، بیان کرد: «سیستم ما اکوسیستم ثابتی نیست و صنعت نشر بر پایه پول نفت پیش میرود. همه ناشران از محافظه کارترین تا بیمحاباترینشان از کاغذ یارانهای استفاده میکنند. تا وقتی چنین شرایطی وجود دارد از بدنه صنعت نشر نمیتوان انتظار داشت به بازاز دیجیتال برگردد. اما نکته این است که بازار در نهایت خودش را تحمیل میکند.»
شیخ الاسلامی در پایان گفت: «چت جی پی تی اعلام کرد دیگر چیزی را از یاد نمیبرد. با چنین قابلیتی، میتوان بهصورت بینهایت از این فضا استفاده کرد به عنوان دبیر نشر و نویسنده که خروجی حیرتآوری دارد. چون اکوسیستم ما مسموم هست، همانطور که انیمیشنهای سه بعدی حوزه کودک را در برگرفت، در آینده بسیار نزدیک در مورد مولفان هوش مصنوعی نشست برگزار خواهیم کرد.»
سالن فناوریهای نشر یکی از برنامههای نوآورانه سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران است که با همکاری پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگیِ جهاددانشگاهی و خانه کتاب و ادبیات ایران با حضور شرکتهای خلاق و دانش بنیان در حوزه کتاب و نشر پذیرای علاقهمندان است. گفتنی است برنامههای ثابتی در زمینه برگزاری نشستهای تخصصی در موضوعات فناورانه مرتبط با کتاب و نشر برگزار میشود که ۴ نشست آن توسط پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی انجام میشود.