کلید پیری سالم؛ مصرف مکمل های غذایی ویتامین K

در یک بررسی روایی اخیر منتشر شده در مجله Nutrients، محققان بررسی کردند که چگونه مکمل های غذایی ویتامین K می تواند پیری سالم را افزایش دهد.

ویتامین K رژیم غذایی، یک تعدیل کننده محور رژیم غذایی-میکروبیوم-سلامت است. بنابراین، محققان شواهدی را دنبال می‌کنند که نشان دهد چگونه بر ترکیب میکروبی روده و فعالیت‌های متابولیکی مرتبط با پیامدهای سلامت میزبان، به‌ویژه در افراد مسن‌تر از جمعیت عمومی تأثیر می‌گذارد.

به گزارش سینا پرس فارس، از آنجا که تعداد افراد بالای 60 سال در سال 2020 از کودکان زیر پنج سال بیشتر بود و این جمعیت سالمند تقریباً دو برابر خواهد شد و تا سال 2050 به 2.1 میلیون نفر خواهد رسید. بنابراین، نیاز فوری به اجرای مداخلات سبک زندگی وجود دارد که می‌تواند به طور موثر بیماری‌های مزمن مرتبط با پیری و آشفتگی‌های فیزیولوژیکی را کاهش، پیشگیری یا معکوس کند.

نقش رژیم غذایی حاوی ویتامین K در پیری سالم

رژیم غذایی یا الگوی غذایی یک عامل تعیین کننده قوی برای سلامت مطلوب انسان است. مطالعه بار جهانی بیماری ها، آسیب ها و عوامل خطر The Global Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Study (GBD) 2019 نشان داد: رژیم غذایی نامناسب، یعنی مصرف اندک سبزیجات/میوه، غلات کامل و مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده، قند و میزان سدیم بالا، دومین و سومین عامل خطر مرگ در 13.5 درصد و 14.6 درصد زنان و مردان در سطح جهان است.

در همین راستا، کمیسیون EAT-Lancet حمایت کرد که تغییر از یک رژیم غذایی صنعتی به یک رژیم غذایی گیاهی می تواند از حدود 11 میلیون مرگ جلوگیری کند.

تأثیر تغذیه سالم به عنوان یک استراتژی پیشگیرانه و درمانی برای مبارزه با پیری

میکروبیوم روده یکی دیگر از عوامل کلیدی است که رابطه بین رژیم غذایی و سلامت مرتبط با سن را واسطه می کند. بنابراین، آشکار کردن تداخل بین رژیم غذایی، میکروبیوم روده و سلامت میزبان می‌تواند به ابداع یک استراتژی مفید برای ترویج پیری سالم و کاهش شکاف بین سلامت و طول عمر کمک کند..

ویتامین K1 (فیلوکینون) و ویتامین K2 (مناکینون) از انواع ویتامین K هستند. در حالی که ویتامین K1 منبع غذایی ویتامین K است، مناکینون ها یا ویتامین K2 محصول جانبی بیوسنتز میکروبیوم روده است یعنی توسط باکتری های مفید در روده تولید می شود. ویتامین K1 عمدتا در غذاهای گیاهی مانند سبزیجات برگ سبز می باشد. از سوی دیگر، ویتامین K2 در محصولات حیوانی از جمله گوشت، لبنیات(پنیر، منبع غنی از چربی های اشباع شده، یکی دیگر از منابع خوب K2 است) و غذاهای تخمیر شده (غذای ژاپنی حاصل تخمیر سویا) یافت می شود.

از آنجایی که فیلوکینون مشتق شده از غذای آماده ممکن است فراهمی زیستی بیشتری نسبت به فیلوکینون مشتق شده از میوه ها و سبزیجات تازه داشته باشد، سؤالات اساسی در مورد منبع غذایی و فراهمی زیستی فیلوکینون و مناکینون ها بی پاسخ مانده است.

مطالعات مشاهده‌ای و کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCTs) که نقش ویتامین K را در بیماری‌های مرتبط با افزایش سن بررسی می‌کنند، نتایج متناقضی را به همراه داشته‌اند. روشن کردن ارتباط بین رژیم غذایی و سلامتی، به عنوان مثال، تخمین اندازه سهم، می تواند به حل این یافته های مبهم از مطالعات اپیدمیولوژیک در ارزیابی دریافت مواد مغذی ویتامین K از طریق یادآوری رژیم غذایی کمک کند.

اگرچه مطالعات بسیاری از دیگر ترکیبات زیست فعال که در پیری نقش دارند صورت گرفته است، مطالعات مشاهده ای کشف کرده اند که ویتامین K و پروتئین های وابسته به ویتامین K (VKDPs) با طیف وسیعی از بیماری های مرتبط با افزایش سن مرتبط هستند. با این حال، شواهدی برای تأثیر مستقیم ویتامین K بر پیری سلولی ناشناخته باقی مانده است.

بنابراین گزارش، با وجودی که تأثیر سالوتوژنیک (رویکرد مثبت به سلامت) ویتامین K بر سلامت انسان نامشخص است، مطالعات تأثیر آن را بر علائم بارز پیری، مانند بی ثباتی ژنومی، پیری سلولی، اختلال عملکرد میتوکندری و اختلالات اپی ژنتیکی نشان داده اند.

ویتامین K فرآیندهای پیری سلولی و ماکرومولکولی را از طریق جذب مستقیم گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) و کاهش آسیب آن هدایت می‌کند. فعالیت ضد التهابی آن همچنین بارهای التهابی مزمن در سطح پایین همراه با پیری را متوقف می کند. علاوه بر این، ویتامین K فعالیت فاکتور هسته ای ان‌اف-کاپا بی (NF-kB) نقش کلیدی در تنظیم پاسخ ایمنی به عفونت دارد، تنظیم نادرست و افزایش NF-κB با سرطان، بیماری‌های التهابی و خودایمنی، شوک سپتیک، عفونت ویروسی و توسعه نامناسب سیستم ایمنی مرتبط است و در فرایندهای شکل‌پذیری سیناپسی و حافظه مؤثر است) را مهار می کند.

بدن انسان مقادیر کمی ویتامین K را ذخیره می کند و ذخایر آن به دلیل عدم مصرف مکمل های غذایی، به سرعت کاهش می یابد. با این حال، بدن انسان دارای یک سیستم بازیافت ویتامین K است که امکان استفاده از مقادیر کمی ویتامین K را در کربوکسیلاسیون VKDP ها (پروتئین وابسته به ویتامین K) فراهم می کند و اثرات نامطلوب دریافت ناکافی ویتامین K در رژیم غذایی را به حداقل می رساند.

VKDP ها در مسیرهای پاتوفیزیولوژیک مختلفی دخیل هستند، به عنوان مثال، پروترومبین یک VKDP سیستم انعقادی است و پروتئین های Gla خارج کبدی، مانند پروتئین ماتریکس گلا (MGP) نقش اساسی در سلامت استخوان و عروق دارند.

علاوه بر این، K1 یا K2 مشتق شده از رژیم غذایی می تواند به مبارزه با بیماری آلزایمر (AD) در افراد مسن کمک کند. بنابراین، پایبندی به مواد غذایی با کیفیت خوب می تواند سلامتی را بهبود بخشد و پیری را افزایش دهد.

با این وجود؛ محققان بر ضرورت مطالعات بیشتر در رابطه با تأثیر متقابل بین رژیم غذایی، ویتامین K، میکروبیوم روده و سلامت میزبان را که برای روشن کردن نقش ویتامین K در پیری مهم است، تأکید کردند.

تحقیقات در مورد ویتامین K و نقش آن در پیری انسان و اختلالات مربوط به سن به طور تصاعدی در حال پیشرفت است. مطالعات آینده در مورد تأثیر بالینی ویتامین K بر سلامت انسان ممکن است به روشن شدن برخی از نتایج متناقض حاصل از آزمایش‌های بالینی در مورد مکمل‌های ویتامین K و پیامدهای سلامتی، با نادیده گرفتن مشخصات میکروبیوم روده کمک کند.

بنابراین، در حالی که الگوی غذای سالم در تعیین دریافت ویتامین K و تأثیر آن بر سلامت انسان بسیار مهم است، برای ارزیابی تأثیر ویتامین K بر سلامت انسان باید توجه کاملی به تعامل بین رژیم غذایی و میکروبیوم انجام شود.

مترجم: فتانه حق پرست