در پژوهشی روی دانش آموزان ابتدایی تاکید شد
آموزش بهتر علوم تجربی با روش یادگیری معکوس
آموزش در قرن بیست و یکم مانند سایر ابعاد زندگی، در حال تجربه تغییر و تحولات اساسی است. در راستای این تغییرات، محققان کشور، استفاده از روشی به نام آموزش معکوس را برای یادگیری بهتر درس مهم علوم تجربی به آزمایش گذاشته و نتایج جالب توجهی گرفته اند.
به گزارش سیناپرس، یکی از مهم ترین چالش های آموزش و پرورش در قرن بیست و یکم، چگونگی تربیت فراگیران نسل جدید است که از آمادگی لازم برای رویارویی با جامعه در حال تغییر و پیچیدگی‌های عصر انفجار اطلاعات برخوردار باشند، به طور مداوم درگیر فرایند یادگیری و حل مساله شوند و از رویارویی با چالش‌ها لذت برده و بتوانند با استفاده از منابع مختلف در کمترین زمان ممکن، مسائل و چالش های گوناگون را رفع کنند. مفهوم نسل، اغلب به گروه‌های سنی اشاره دارد که با توجه به ویژگی های عمومی در سنین نزدیک هم قرار داشته و در یک دوره معین، مشترک هستند. دیدگاه‌های هستی‌شناختی، شناختی و رفتاری مختلف، ارزش ها، باورها، سبک ها و انتظارات نسل ها را تغییر می‌دهند.
به اعتقاد صاحب نظران، نسل های X و Y که هنوز در زندگی کاری کنونی، فعال هستند، به تدریج موقعیت خود را به نسل Z و در دوره‌های بعدی به نسلی به نام آلفا که کاملاً با نسل‌های قبلی متفاوت است واگذار خواهند کرد. افراد این نسل در عصر اینترنت متولد شده اند و به مهارت های دیجیتالی مجهز هستند.به گزارش سیناپرس، در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است، تفاوت های بین نسل‌ها نیز در حال افزایش است و درک انتظارات و سبک‌های یادگیری نسل های جدید، در حال تغییرات سریع است. برای این نسل، استفاده از روش های نوین آموزشی نظیر یادگیری معکوس از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در این رابطه، یک مطالعه پژوهشی توسط پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش انجام شده است که در آن سعی شده است، اجرای آموزش معکوس برای درس علوم تجربی ارزیابی شده و تاثیرات آن بر خودکارآمدی و یادگیری دانش‌آموزان سنجیده شود.
در روش مورد اشاره فوق، آموزش و یادگیری فردی با کمک انواع ابزار و تکنولوژی های آموزشی، جایگزین آموزش مستقیم توسط معلم می شود.
در این پژوهش که روی 90 نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی دخترانه شهر تهران انجام شده است، روش آموزش معکوس در کلاس درس علوم تجربی با روش سنتی در یادگیری این درس و تاثیرات آن ها بر خودکارآمدی دانش‌آموزان، مورد مقایسه قرار گرفته است.
نتایج این پژوهش نشان داد: میانگین نمرات آزمون یادگیری در دانش‌آموزانی که روش آموزش معکوس را دریافت کرده بودند، به طور معنی دار و قابل توجهی از میانگین نمرات دانش‌آموزان استفاده کننده از روش سنتی بالاتر بود. همچنین، روش آموزشی فوق تاثیرات مثبت و مفیدی بر خودکارآمدی دانش‌آموزان داشت.
کبرا عبدی، محقق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و همکارش که اجرای این پژوهش را بر عهده داشته اند، می گویند: در استفاده از آموزش معکوس که یک رویکرد یادگیری دانش آموز محور است، دانش آموزان آزادند تا با آن چه قرار است بیاموزند، مطابق با سرعت یادگیری خود، تعامل داشته باشند. به عنوان مثال دانش آموزان تواناتر می توانند ویدیوهای ارسالی معلم را نادیده بگیرند و مطالب آموزشی اضافی از اینترنت جستجو کنند، در حالی که دانش آموزان دیگر می توانند محتوای ارسالی را با تکرار مطالعه کنند.
به گفته این محققان، نبود انگیزه یادگیری برای حجم زیاد آموختنی هایی که باید در زمانی کوتاه آموخته شوند درکنار به روز نبودن بخشی از محتوای آموزشی، از جمله محدودیت های افراد در حال یادگیری هستند. در حالی که برای کاهش این محدودیت‌ها، یادگیری معکوس می تواند به عنوان یک راه حل مطرح گردد. در این روش، آموزش و یادگیری فردی، با کمک ابزار و تکنولوژی های آموزشی، جایگزین آموزش مستقیم یک گروه بزرگ توسط معلم می شود.
بر اساس این یافته ها، کاربرد دیگر این روش، استفاده از آن در شرایطی است که امکان تشکیل کلاس های درسی به هر دلیلی فراهم نباشد؛ امری که نمونه عملی آن را اخیرا در جریان شیوع بیماری کرونا در کشور های مختلف شاهد بودیم.
عبدی و همکارش می گویند: بر اساس این یافته ها پیشنهاد می گردد معلمان با بهره گیری از درس پژوهی و مشارکت و هم افزایی تجارب یکدیگر، برای تولید محتوای دیجیتالی با آموزش معکوس، تدریس خود را ضبط کنند و در سایت های آموزشی مدرسه بارگذاری کنند تا دانش آموزان، منابع کیفی خوبی در دسترس داشته باشند.
این یافته های پژوهشی جالب توجه را فصل نامه مطالعات برنامه درسی ایران وابسته به انجمن مطالعات برنامه درسی ایران منتشر کرده است.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.
