جنگنده های پنهان‌کار چین
سیناپرس: یکی از مقامات صنایع هوایی چین به رسانه‌ها اظهار داشته است که هدف چین از فروش جنگنده‌های نسل جدید به کشورهای دیگر، شکستن انحصار برای در اختیار داشتن این‌گونه جنگنده‌ها در سطح بین‌المللی است. گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که هواپیمای جِی-31 صادر شده به پاکستان مجهز به موتورهای روسی کلیموف آر.دی-93 خواهد بود. این موتور پیش از این بر روی جنگنده میگ ۲۹ روسی نصب شده بوده است.
چینی‌ها وارد می‌شوند
هواپیمای دو موتوره جِی-31 از ابعادی کوچکتر از اولین هواپیمای پنهان‌کار چین یعنی جِی-20 برخوردار است و در بسیاری از بخش‌های بدنه و به ویژه در بخش دم که از یک سکان عمودی دوتایی بهره می‌گیرد شباهت‌های زیادی با جنگنده نسل پنجمی اف-22 دارد. البته در قسمت ورودی هوا به نظر می‌رسد از جنگنده پنهان‌کار اف-35 الگو برداری شده است.
جنگنده جدید چین همانند جِی-20 از بال‌های ذوذنقه‌ای شکل برخوردار است. اما بر خلاف جِی-20 در آن از کانارد استفاده نشده است. بزرگترین تفاوت دومین جنگنده رادارگریز چین با جنگنده های اف-22 و اف-35 که در تصاویر این جنگنه آشکار شده است، عدم استفاده از سیستم تغییر بردار رانش در این هواپیماست. هر دوجنگنده آمریکایی، مجهز به این سیستم هستند که آنها را قادر می‌سازد با تغییر جهت بردار رانش موتور، مانورهای پیچیده‌ای را از خود به نمایش بگذارند.
پنهان‌کارهای چینی یا کپی‌‌کاری‌های حرفه‌ای
در حالی‌که تصاویر منتشر شده از جی-31، برخی از ویژگی‌های جنگنده‌های پیشرفته چین را آشکار کرده‌اند، کارشناسان در مورد سایر موضوعات مربوط به این هواپیماها اظهار نظرهای متفاوتی داشته‌اند. برخی این جنگنده‌ها را در حد جنگنده‌های نسل چهارمی با تجهیزات اویونیکی بسیار ساده‌تر نسبت به رقبای آمریکایی می‌دانند. همچنین از جمله تردیدهای موجود در میزان رادارگریز بودن هواپیماهای جدید چین است. هر چند ظاهر این جنگنده‌ها با داشتن لبه‌های تیز در بدنه، از اصول پرنده‌های رادارگریز بهره می‌گیرد اما معلوم نیست چین تا چه حد به سایر فناوری‌های لازم برای رادارگریز کردن واقعی یک هواپیما دست یافته است. جنگنده اف-22 که به نظر می‌رسد الگوی اصلی در طراحی جنگنده‌های چینی بوده به غیر از ویژگی‌های ظاهری از مواد جاذب امواج، سیستم پیشرفته جذب حرارت و تجهیزات ویژه الکترونیکی و مخابراتی که مانع از آشکار شدن هواپیما می‌شوند، برای اجتناب از کشف شدن توسط رادارهای دشمن بهره می‌گیرند. همچنین برخورداری از ارتفاع پرواز بالا و سرعت زیاد، این هواپیما را از گزند دفاع هوایی دشمن تا حدی دور می‌کند.
تکلیف دو پادشاه در یک اقلیم
هنوز انگیزه ساخت دومین جنگنده رادارگریز چین که گفته می‌شود توسط شرکت شنیانگ تولید شده به روشنی مشخص نیست. داستان رقابت طرح وای.اف-22 شرکت لاکهیدمارتین و طرح وای.اف-23 شرکت نورثروپ گرومن بر سر جنگنده نسل پنجم نیروی هوایی آمریکا که در انتها به انتخاب طرح شرکت لاکهید مارتین انجامید، گروهی را به این فکر واداشته که ممکن است طرح شرکت شنیانگ نیز در حال رقابت با جِی-20 ساخت شرکت چنگدو باشد و تنها یکی از این دو جنگنده شانس رسیدن به مرحله تولید انبوه را پیدا خواهند کرد.
این در حالی است که برخی دیگر از کارشناسان معتقدند ابعاد دو جنگنده چینی به حدی با یکدیگر متفاوت است که نمی‌توان ماموریت‌های آنها را یکی دانست. بنابر این رقابتی در کار نیست و با توجه به اینکه گفته می‌شود چین در صدد حرکت به سوی یک نیروی هوایی کوچک با فناوری پیشرفته‌تر است، این دو هواپیما مکمل یکدیگر در نیروی هوایی آینده خواهند بود.
بدین‌ترتیب جنگنده سبک‌تر و چابک‌تر شرکت شنیانگ بیشتر برای نبردهای هوایی استفاده خواهد شد و جِی-20 که از ابعادی بزرگ برخوردار است در سایر ماموریت‌ها به کار گرفته می‌شود.
در این میان گروهی نیز معتقدند احتمال دارد نمونه کوچکتر برای صادرات در نظر گرفته شده باشد. البته نباید از نظر دور داشت که هر آنچه در این زمینه گفته می‌شود تنها حدس و گمان‌های کارشناسان است. حتی نام دومین جنگنده رادار گریز چین هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تا به حال دو نام جِی-21 و جِی-31 برای این هواپیما عنوان شده است. همین ابهامات باعث شد برخی کارشناسان تصور کنند پای جنگنده سومی هم در میان است
