جایزه بزرگ برای امواج گرانشی

خبر کشف یا به عبارت بهتر خبر تفکیک موفق امواج گرانشی در سال گذشته یکی از مهم‌ترین خبرهای علمی در جهان بود. زمانی که دو سیاهچاله دوردست در هم ادغام می‌شدند امواجی را در فضا و زمان ایجاد کردند که توانست تار و پود جهان ما را به لرزه دربیاورد و زمانی که از میان سیاره ما رد می‌شد توسط لایگو تفکیک شد. این‌ها امواج و ارتعاش‌هایی در دل فضا و زمان بودند نه امواجی که درون فضا منتقل شوند.

آلبرت انیشتین یک‌صد سال قبل وجود آن‌ها را پیش‌بینی کرده بود و یک قرن بعد گروهی از دانشمندان توانستند آن را به دام بیندازند. 3 دانشمند برجسته بیش از 4 دهه را به‌صرف نظریه‌پردازی و طراحی آزمایش و دنبال کردن منابع مالی و ساخت‌وساز این پروژه کردند و درنهایت تیمی متشکل از 1012 دانشمند در فرآیند تفکیکی این امواج نقش بازی کردند. این تفکیک ممکن است یکی از نامزدهای اصلی جایزه نوبل فیزیک در سال آینده باشد اما پیش از آن‌یکی از کارآفرینان روسی حوزه اینترنت پیش‌دستی کرده است تا یکی از گران‌ترین جوایز تاریخ را به این کشف اهدا کند.

یوری میلنر، که حمایت مالی از جایزه 3 میلیون دلاری Breakthrough (گام های سدشکن) در رشته فیزیک بنیادی را بر عهده دارد اعلام کرد افزون بر آن، که جایزه  ویژه 3 میلیون دلاری را به این کشف اختصاص داده است.

یک‌میلیون دلار این جایزه در بین سه پیشگام آزمایش لایگو یعنی رونالد پی. درور، کیپ تورن و رینر وایز تقسیم خواهد شد. دو میلیون دلار دیگر این جایزه در بین همه نویسندگان مقاله آشکارسازی این امواج که در مجله فیزیکال ژورنال رویوو منتشر شده بود تقسیم خواهد شد. این مقاله نام 1012 نفر را در بخش نویسنده‌های خود داشت و این جایزه دو میلیون دلاری میان همه آن‌ها تقسیم خواهد شد و هر یک از مشارکت‌کنندگان جایزه‌ای نزدیک به 2 هزار دلار را از آن خود خواهند کرد.

پوریا ناظمی / روزنامه نگار علم

 

No tags for this post.