استارت آپ ها از چه راه‌هایی می‌توانند تامین اعتبار کنند
دکتر سیاوش ملکی‌فر در گفتگو با خبرنگار سیناپرس با اشاره به رویکردهای صندوق نوآوری و شکوفایی در اعطای تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان و خلاق گفت: به‌طور کلی برای تامین منابع مالی شرکت‌های خلاق و افرادی که در حوزه صنایع نرم و فرهنگی فعالیت میکنند، دو رویکرد اصلی وجود دارد؛ رویکرد تسهیلات و مشارکت. در رویکرد تسهیلات، شرکت‌ها وام‌هایی را با نرخ‌ها، اهداف و وثایق مختلف دریافت میکنند که دوره‌های بازپرداخت و تنفس در این نوع تسهیلات نیز مختلف است؛ برخی وام‌ها دارای تنفس یک ساله و برخی بدون تنفس هستند و باید طی یک زمان مشخص بازپرداخت صورت گیرد.
وی درباره نهادهای ارائه‌کننده تسهیلات به شرکت‌های خلاق نیز گفت: شرکت‌های خلاق به غیر از بانک‌ها که اخذ تسهیلات از آنها برای عموم مردم و کسب و کارها آزاد است، حداقل از دو نهاد می‌توانند وام دریافت کنند، یکی صندوق‌های پژوهش و فناوری به عنوان عاملان صندوق نوآوری و شکوفایی است که تعداد آنها امروز از 50 صندوق در کل کشور فراتر رفته است و دیگری خود صندوق نوآوری و شکوفایی است که شرکت‌های خلاق می‌توانند از تسهیلات آن به صورت غیر مستقیم استفاده کنند.
ملکی‌فر افزود: شرکت‌های حوزه صنایع نرم و خلاق می‌توانند از دو صندوق تخصصی پژوهش و فناوری به نام‌های «صندوق سپهر» و «صندوق خلاق» تسهیلاتی را با نرخ‌های مختلف دریافت کنند که نرخ‌های آنان معمولا پایین‌تر از نرخ‌های مصوب شورای پول و اعتبار و ارزانتر از نرخ سود بانک‌ها است.
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی ادامه داد: تسهیلات ارائه شده از سوی صندوق نوآوری برابر قانون، تنها به شرکت‌های دانش بنیان اختصاص دارد اما شرکت‌های خلاق می‌توانند به صورت غیر مستقیم از تسهیلات صندوق نوآوری نیز استفاده کنند. در حقیقت صندوق نوآوری و شکوفایی متولی تامین مالی دانش بنیان‌هاست و برای حمایت از این شرکت‌ها ایجاد شده است اما بر اساس طرح‌هایی که تاکنون اجرا کرده‌ایم توانستیم از ظرفیت عاملان خود در اکوسیستم نوآوری استفاده کنیم و ظرف دو سال گذشته نیز بیش از 12 هزار میلیارد تومان وام و ضمانت‌نامه به شرکت‌های خلاق اعطا کردیم.
وی تصریح کرد: برای مثال صندوق نوآوری و شکوفایی در سال گذشته هشت میلیارد تومان به صندوق سپهر برای ارائه تسهیلات به شرکت‌های خلاق اعتبار تخصیص داد.
ملکی‌فر با بیان اینکه صندوق نوآوری و شکوفایی از طریق صندوق‌های پژوهش و فناوری و سایر عاملان خود در رشد استارت‌آپ‌ها و صنایع خلاق مشارکت می‌کند، اظهار کرد: هر صندوق پژوهش و فناوری که بخواهد بر روی یک طرح استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کند می‌توانند تا 80 درصد منابع طرح را از طریق صندوق نوآوری و شکوفایی تامین اعتبار کند.
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در تشریح مدل دوم تامین اعتبار شرکت‌های دانش بنیان و خلاق گفت: در مدل دوم که مدل مشارکتی است، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی، خصوصی، دولتی و غیره زیادی هستند که مشتاقند در کسب و کارهای خلاق و نوآور سرمایه‌گذاری کنند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ نظیر دیجی‌کالا یا تبسی رشد خود را مدیون چنین مدلی هستند؛ این مدل در ایران بسیار جذاب است و سابقه زیادی هم دارد.
نگاه صندوق نوآوری و شکوفایی در تامین مالی شرکت‌های حوزه صنایع نرم و خلاق فرهنگی
وی در پاسخ به این پرسش که نگاه صندوق نوآوری و شکوفایی در تامین مالی شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه صنایع نرم و خلاق فرهنگی چیست؟ گفت: نگاهمان نسبت به این نوع شرکت‌ها بسیار مثبت است؛ به طور کلی خلاء حضور این نوع شرکت‌ها در قانون دانش بنیان‌ها بسیار مشهود شد، چراکه وقتی قانون دانش بنیان‌ها متولد شد، از آنجایی که بر اساس نگرش فناورانه تصویب شده بود، شرکت‌های خلاق چندان نمی‌توانستند از آنها استفاده کنند؛ بر همین اساس معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال 1393 و 1394 برنامه خلاق را راه‌اندازی کرد و این شرکت‌ها را تحت پوشش خود قرار داد به طوری که امروز بیش از 1300 شرکت خلاق در کشور ایجاد شده است.
ملکی‌فر با اشاره به ایجاد نوع سوم مجوزهای شرکت‌های دانش بنیان گفت: دانش بنیان نوع سه که مطرح شد نشان داد که اکوسیستم فناوری و معاونت علمی قصد دارد از شرکت‌های خلاق به شکل عمیق‌تر و بهتر حمایت کند و ما نیز در صندوق نوآوری و شکوفایی با تمام توان در خدمت این شرکت‌ها هستیم.
البته حمایت ما از این شرکت‌ها در حال حاضر به دلیل معذوریت‌های قانونی به صورت غیرمستقیم خواهد بود و این شرکت‌ها می‌توانند از طریق صندوق‌های پژوهش و فناوری به عنوان عاملان صندوق نوآوری و شکوفایی تسهیلات مورد نظر خود را دریافت کنند.
