ایران کمترین سهم از حقوق مالکیت معنوی را دارد
به گزارش سیناپرس، دکتر محمد حسین ایمانی خوشخو، عضو هیات علمی و رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاددانشگاهی در نشست تخصصی دومین تور ملی فناوری با موضوع مالکیت فکری گفت: هم اکنون دو مقوله فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جزو وظایف مهم پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی محسوب می شود. متاسفانه حوزه فرهنگ و صنایع فرهنگی از جمله حوزه هایی به حساب می آید که طی 4 دهه اخیر مغفول باقی مانده است؛ حوزه ای که اکنون ما در بخش هایی از آن مزیت مطلق در دنیا داریم اما به آن نپرداخته ایم. خوشبختانه پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی طی چهار سال اخیر به این حوزه ورود پیدا کرده و اقداماتی نیز پیرامون تحقق آن انجام داده است.
وی با توجه به اهمیت حوزه فناوری های نرم نیز اظهارداشت: اکنون بیشترین میزان دانشجویان را رشته های پزشکی، علوم تجربی و علوم انسانی را تشکیل می دهند. در این بین بیشترین میزان بیکاری مربوط به فارغ التحصیلان رشته علوم انسانی است. آیا در همه جای دنیا وضع به همین منوال است؟ اکنون در غرب هیچ تفاوتی میان رشته هسته ای و تاریخ وجود ندارد. این دو رشته در جامعه غرب جایگاه تعیین شده ای دارند. این مساله باید در کشور ما ریشه یابی شود.
وی افزود: ما در حوزه فناوری های نرم به این سمت حرکت می کنیم که بگوییم رشته های علوم انسانی نیز می توانند کارآفرین باشند. هم اکنون در چند شاخه ای که آغاز به کار کرده ایم به موفقیت های خوبی رسیده ایم. از قبل این فناوری ها نیز به معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف اعلام آمادگی کرده ایم که می توانیم به پارک ها در این زمینه کمک کنیم.
وی یکی از بحث های مهم این حوزه را مالکیت فکری عنوان کرد و گفت: بحث نوآوری و فناوری بدون درست شدن اساس مالکیت فکری، انجام شدنی نیست زیرا نوآوران از افشای طرح و ایده های خودشان واهمه دارند. متاسفانه ما اکنون قانون نظامندی در این خصوص نداریم. در حالی که اکنون بحث مالیکت فکری به شدت مورد توجه سازمان جهانی مالکیت فکری(WIPO) و سازمان بین المللی است. اگر اکنون پارک ها درگیر این مساله نیستند اما در آینده نزدیک درگیر آن خواهند شد.
ایمانی تصریح کرد: در چند حوزه دیگر مانند مالیات، مسائل حقوقی، کارگری، بین المللی و صادارت نیز به معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم اعلام آمادگی کرده ایم. امیدواریم به حمایت وزارت عتف دوره های متعدد و پر کاربردی برای پارک ها برگزار کنیم. در حال حاضر سمت و سوی دولت و مقام معظم رهبری این است که فناوری، نوآوری و پارک ها و زیرساخت ها هرچه بهتر فراهم شوند. امیدواریم با حمایت وزارت علوم و برگزاری دوره های متعدد و با مشارکت پارک ها به اهداف تعیین شده دولت و رهبری دست پیدا کنیم.
استراتژی حوزه مالکیت فکری نقش مهمی در سرنوشت تجاری سازی دارد
دکتر امید رضایی‌فر، سرپرست دفتر پشتیبانی امور فناوری و نوآوری نیز در این مراسم گفت: تورهای فناوری که اکنون در وزارت علوم برنامه ریزی شده است به دو صورت تخصصی و عمومی ارائه می شوند. هدف ما از برگزاری تورهای تخصصی، حمایت از حوزه های تخصصی فناوری و نوآوری است. تورهای عمومی نیز به منظور آشنایی اقشار مختلف جامعه با فضاهای پارک های علم و فناوری و حوزه فناوری و نوآوری برگزاری می شوند.
وی افزود: برگزاری تورهای فناوری از بعد تخصصی و فنی بسیار مهم است اما متاسفانه مورد غفلت واقع شده اند. اکنون از بعد هزینه ای نیز فاصله زیادی با اعداد اعلامی داریم. اکنون سعی کرده ایم این هزینه را با فضاها و مسوولیت پارک علوم فناوری های نرم و صنایع خلاق و همچنین معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف جبران کنیم.
به گفته وی، اکنون 20 درصد از هزینه این دوره را دوستان تقبل کرده اند بقیه هزینه برعهده پارک و مجموعه معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف است. در برگزاری دوره های بعدی نیز وضع به همین منوال است. ما سعی کرده ایم زیرساخت های لازم را فراهم کنیم و مدرک کارگاهی معتبر نیز از سوی ریاست پارک یا معاونت علمی و فناوری ارائه دهیم.
وی پیرامون مساله مالکیت فکری نیز اظهارداشت: معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف، دفتری مستقل به نام مالکیت فکری دارد که اکنون در حال تدوین نهایی تفاهم نامه ای با مجموعه سازمان ثبت و وزارت ارشاد است تا اعتبارات ویژه ای در قالب همپوشانی یا به رسانی ثبت ایده و طرح های صنعتی داشته باشد یا موارد مشابه را مورد حمایت قرار دهد. اکنون نظام ایده نیازها( نان) وزارت علوم تا حدودی این مسیر را برای اتصال این سامانه ها پیش بینی و زیرساخت های لازم را فراهم کرده است.
وی بیان کرد: مجموعه ارزش گذاری مالکیت فکری موضوع بسیار مهمی است که اکنون ما به شدت دنبال آن هستیم. در حال حاضر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با انجام تفاهم نامه ای که با کانون وکلا داشته، کارهای مقدماتی پیرامون این مساله انجام داده است اما هنوز فاصله زیادی با اقدامات نهایی و ظرفیت های مورد استفاده داریم از اینرو ما در حال تدوین گرنت مالکیت فکری هستیم تا ایده پردازان و اساتید مجبور نباشند در حوزه های مختلف کارآفرینی نیز ورود پیدا کنند. این مساله باعث می شود صنایع بزرگ با توجه به قوانینی که دارند با دست به دست کردن نوآوری و فناوری، از ابتدای مسیر خلق تا انتهای تجاری سازی را بدون اینکه افراد متخصص درگیر یکدیگر باشند را طی کنند.
رضایی فر درباره گرنت مالکیت فکری اظهارداشت: گرنت مالکیت فکری و حتی مجموعه قانون جهش تولید دانش بنیان ظرفیت های فوق العاده ای دارد بنابراین باید به ماده 5 قانون جهش توجه ویژه ای کرد. حوزه اصلی این قانون در ارتباط با استفاده و بهره برداری از ظرفیت های حقوق مالیکت معنوی پایان نامه ها و رساله ها است. طبق این قانون دانشگاه ها به نوعی مستلزم می شوند مالکیت معنوی که در اختیار دارند را در معرض تجاری سازی قرار دهند.
به گزارش سیناپرس، رضایی فر گفت: این زیرساخت ها نیاز به ارزش گذاری و فضاهای مناسب دارد که باید در این حوزه رخ دهد. ما باید در زمینه دانش و فناوری کار جدی انجام دهیم. همچنین برای داشتن بازار جدید و جدی باید نگاه بین المللی داشته باشیم. نگاه بین المللی هم فقط با پرداختن به حوزه مالکیت فکری قابل رهگیری و مستند سازی و پیگیری است. کاری که اکنون خیلی از پارک های علم و فناوری کشورهای چین و تایوان انجام می دهند. این کشورها با این مدل، دانش و تولید تجاری سازی شان را تفکیک کرده اند و از هر دو بهره مند می شوند اما اکنون ما در حوزه بین المللی کمترین سهم از حقوق مالکیت معنوی ثبتی یا پیگیری را داریم.
وی یادآورشد: اکنون ما شرکت های بزرگی داریم که مالکیت معنوی، فکری یا ثبتی ندارند در حالی که شرکت های مشابه شان در دنیا روزی چند ثبت اختراع یا ثبت طرح صنعتی دارند از اینرو پارک ها و شرکت های دانش بنیان باید به سمت ثبت و استفاده از ظرفیت های حقوقی شان سوق پیدا کنند. استراتژی مورد نیاز حوزه مالکیت فکری، فوق العاده می تواند در تعیین سرنوشت تجاری سازی مهم باشد.
گزارش: فرزانه صدقی
