جایگزینی برای چشم هایی که نمی بینند
به گزارش سیناپرس به نقل از livescience، تولید چشم های بیونیک به دنبال پیشرفت هایی که به تازگی در حوزه علم و فناوری رخ داده، امید خوبی برای آن نجات افرادی است که قادر به دیدن نیستند و به دلیل آسیب وارده، بیماری یا به طور ژنتیکی نمی توانند ببینند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، در حالی که حدود 40 میلیون نفر در دنیا از نابینایی و 135 میلیون نفر دیگر هم از کم بینایی رنج می برند، نیاز به راه حلی جدید که بتواند این مشکل را از سر راه بردارد، به شدت احساس می شد. فناوری چشم بیونیک یکی از فناوری های جدیدی است که می تواند بینایی را به شمار زیادی از مردم دنیا برگرداند.
چشم های سالم، نور را از طریق مردمک جذب کرده و عدسی، نور جذب شده را در پشت چشم متمرکز می کند که لایه ضخیمی از بافت حساس به نور به نام شبکیه قرار گرفته است. سلول های گیرنده نوری، این نور را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند که از عصب بینایی به مغز ارسال و تصاویر مشاهده شده را تفسیر می کند.
اما مشکل زمانی رخ می دهد که این سیستم با بروز بیماری های حادی که به قسمت هایی از شبکیه آسیب وارد می کنند، مختل می شود. اینجا، دقیقا همان جایی است که فناوری قدم می گذارد تا بتواند شکاف ایجاد شده بر اثر آسیب وارد آمده را اصلاح کند.
در سال 2009، جراحان بیمارستان منچستر و مورفیلدز انگلیس، نخستین چشم بیونیک Argus II را در بیماران مبتلا به «التهاب رنگیزه ای شبکیه» آزمایش کردند. آنها، این چشم بیونیک را به چشم 10 بیماری که کم بینایی داشتند، پیوند زدند. به گزارش سیناپرس، Argus II به بیماران در تشخیص شکل ها و الگوها کمک کرد و در سال 2013 هم سازمان غذا و دارو این دستگاه فناورانه را به طور رسمی پذیرفت و مورد تأیید قرار داد.به گزارش سینا؛ توسعه فناوری چشم بیونیک ادامه یافت و محققان مدرسه پزشکی Keck در سال 2021 نوعی مدل کامپیوتری پیشرفته را ایجاد کردند که شبکیه چشم انسان را تقلید می کند. این مدل، شکل ها و موقعیت میلیون ها سلول عصبی را تقلید کرده و به دید رنگی و بهبود شفافیت دید کمک می کند.
دانشمندان دانشگاه سیدنی به تازگی آزمایش های موفقی را روی چشم بیونیک Phoenix99 در گوسفندها انجام داده اند تا مشخص کنند وقتی سیستمی را به بدن پیوند می زنند، بدن چگونه خود را ترمیم می کند.
از سوی دیگر، دانشمندان مؤسسه فناوری «هاربین» در چین و دانشگاه Northumbria به تازگی یک سیستم کم قدرت برای کنترل دستگاه های سیناپسی ابداع کرده اند که آن را ابداعی دارای اهمیت می دانند. به گزارش سیناپرس، این فناوری، تصاویر را به چیزی تفسیر می کند که قابل درک برای مغز انسان باشد. به عبارتی، چشم های بیونیک، جاهای خالی بین دریافت شبکیه و نوع پردازش قشر بصری مغز را پر می کند و این در شرایطی رخ می دهد که شبکیه را تحت تأثیر قرار می دهد.
درمان بیماری های چشمی
چشم بیونیک با توجه به قابلیتی که دارد، می توان طیف گسترده ای از بیماری ها را درمان کند. یکی از بیماری هایی که با چشم بیونیک قابل درمان است، «التهاب رنگیزه ای شبکیه» نام دارد که نوعی اختلال نادر ژنتیکی است و شامل تجزیه و از بین رفتن سلول ها در آن بخش از چشم می شود.
از بین رفتن لکه زرد نیز نوعی بیماری چشمی است که دید مرکزی فرد مبتلا را تار می کند. این شرایط زمانی رخ می دهد که بالا رفتن سن به، لکه زرد چشمی آسیب می بیند. این بخش از چشم دید واضح و مستقیم را کنترل می کند. به گزارش sinapress، چشم های بیونیک همچنین افرادی را که به دلیل عیوب شبکیه ناشی از آسیب های فیزیکی به چشم رنج می برند، درمان می کنند.
نخستین بیماری که چشم بیونیک را دریافت کرد، پیرمردی به نام «کیت هایمان» در سال 2009 بود. او در دهه 20 سالگی دچار «التهاب رنگیزه ای شبکیه» شد و 7 سال بعد هم بینایی خود را از دست داد. به گزارش سیناپرس، بعد از این که در بیمارستان چشم منچستر تحت عمل پیوند چشم بیونیک قرار گرفت، توانست تفاوت بین روشنایی و تاریکی را مشاهده کرده و حرکت انسان ها را تشخیص دهد. او برای نخستین بار توانست نوه هایش را ببیند.
به رغم پیشرفت های چشمگیری که در تولید اندام های بیونیک در دنیا صورت گرفته، هنوز دانشمندان به دنبال توسعه این فناوری هستند تا بتوانند گسترش بیشتری به آنها داده و شمار بیشتری از مردم دنیا را به زندگی بهتر برسانند.
مترجم:ندااظهری